stopień (język polski) edytuj

 
stopnie (1.1)
 
dwadzieścia dziewięć stopni (1.3)
 
oznaka stopnia (1.5)
 
stopień (1.14)
wymowa:
stopień?/i, IPA[ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ], AS[stopʹi ̯ė̃ń], zjawiska fonetyczne: zmięk.podw. art.nazal.i → j 
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) każda z części schodów uniesiona do góry
(1.2) mat. jednostka kąta płaskiego stanowiąca 1/360 (jedną trzysta sześćdziesiątą) kąta pełnego, stosowana też w geografii do wyrażania współrzędnych geograficznych; zob. też stopień (kąt) w Wikipedii
(1.3) fiz. meteorol. jednostka miary temperatury
(1.4) część jakiegoś procesu stanowiąca pewną całość
(1.5) czyjeś miejsce w pewnej hierarchii zawodowej lub organizacyjnej, zwykle w służbach mundurowych
(1.6) mat. maksymalna suma wykładników zmiennych wśród jednomianów, tworzących dany wielomian; zob. też stopień wielomianu w Wikipedii
(1.7) praw. zob. stopień pokrewieństwa
(1.8) wielkość, rozmiar, zasięg jakiejś czynności
(1.9) poligr. zob. stopień pisma
(1.10) ocena postępów naukowych wyrażona jako liczba lub jako jeden z uporządkowanych terminów
(1.11) gram. forma przymiotnika lub przysłówka umożliwiająca porównywanie wielkości stopnia (1.8) cechy między kilkoma obiektami
(1.12) zob. stopień sprężania
(1.13) druk. znak graficzny służący do zapisu stopnia (1.2)
(1.14) sztuczny uskok w korycie rzeki
odmiana:
(1.1-14)
przykłady:
(1.1) Te schody mają ponad sto stopni.
(1.2) Kąt prosty ma dziewięćdziesiąt stopni.
(1.3) Woda wrze przy stu stopniach.
(1.4) Kiedy już to skończysz, następnym stopniem będzie przyklejenie wszystkich części.
(1.5) Mój syn wrócił z wojska w stopniu kaprala.
(1.6) Prosta jest określona przez wielomian pierwszego stopnia.
(1.7) Matka i córka spokrewnione w pierwszym stopniu.
(1.10) Jakie stopnie ma mój syn z matematyki?
(1.11) Przymiotnikrównynie ma stopnia wyższego.
składnia:
kolokacje:
(1.1) wysoki / niski stopień • pokonywać stopnie
(1.3) stopień Celsjuszastopień Fahrenheita
(1.4) stopień naukowy / wojskowy / harcerski
(1.8) stopień kompresji, stopień utleniania
(1.10) dostawać / stawiać stopień
(1.11) stopień równy / stopień wyższy / stopień najwyższy
synonimy:
(1.2) symbol. °
(1.3) symbol. °; zobacz symbole °C, °F
(1.4) etap
(1.5) ranga, szarża
(1.10) ocena
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. stopniowanie n, stópka ż, stopa ż, stopaż mrz
przym. stopniowy, stopowy
przysł. stopniowo
czas. stopniować
związki frazeologiczne:
(1) w stopniu (w najwyższym/pewnym/… stopniu)
etymologia:
(1.11) kalka z łac. gradus[1]
uwagi:
(1.2) zobacz też: radian gradus minuta sekunda
tłumaczenia:
źródła:
  1. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 370.