rzeczpospolita

Podobna pisownia: Rzeczpospolita

rzeczpospolita (język polski)

wymowa:: IPA: [ˌʒɛʧ̑pɔˈspɔlʲita], AS: [žečpospolʹita], zjawiska fonetyczne: zmięk.• akc. na 3 syl.• akc. pob.; ^?/i

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	rzeczpospolita	rzeczypospolite / rzeczpospolite^[1]
dopełniacz	rzeczypospolitej / rzeczpospolitej^[1]	rzeczypospolitych / rzeczpospolitych^[1]
celownik	rzeczypospolitej / rzeczpospolitej^[1]	rzeczompospolitym / rzeczpospolitym
biernik	rzeczpospolitą^[1]	rzeczypospolite / rzeczpospolite
narzędnik	rzecząpospolitą / rzeczpospolitą^[1]	rzeczamipospolitymi / rzeczpospolitymi
miejscownik	rzeczypospolitej / rzeczpospolitej^[1]	rzeczachpospolitych / rzeczpospolitych
wołacz	rzeczypospolita / rzeczpospolita^[1]	rzeczypospolite / rzeczpospolite

przykłady:: (1.1) Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie^[2].

etymologia:: kalka z łac. res publica → rzecz wspólna, powszechna, st.pol. pospolita (służąca ogółowi)

uwagi:: (1.1) Obecnie, pisane wielką literą, słowo stosowane jest tylko w nazwie państwa polskiego.; (1.1) forma M. lp w postaci: „rzeczypospolita” jest niepoprawna^[3].; (1.1) forma N. lp w postaci: „rzeczypospolitą” jest niepoprawna^[1].

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, pod red. A. Markowskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, str. 893.
↑ Jan Zamoyski, z aktu fundacyjnego Akademii Zamojskiej, 1600.
↑ Jan Miodek Słownik ojczyzny polszczyzny, Wyd. Europa, Wrocław 2005, s. 599.