płaszcz
płaszcz (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) kraw. wierzchnie okrycie sięgające do kolan lub dłuższe, chroniące przed zimnem lub deszczem; zob. też płaszcz (ubranie) w Wikipedii
- (1.2) element konstrukcyjny urządzenia technicznego, jego osłona; zob. też płaszcz (technika) w Wikipedii
- (1.3) anat. fałd tkanki okrywający ciało mięczaków; zob. też płaszcz (anatomia) w Wikipedii
- (1.4) herald. stosowany głównie w herbach monarszych i książęcych, element herbowy w formie płaszcza (1.1) lub peleryny okrywający tarczę herbową, często podbity futrem; zob. też Płaszcz heraldyczny w Wikipedii
- (1.5) warstwa okrywająca lub osłaniająca
czasownik, forma fleksyjna
- odmiana:
- (1.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik płaszcz płaszcze dopełniacz płaszcza płaszczy / płaszczów[1] celownik płaszczowi płaszczom biernik płaszcz płaszcze narzędnik płaszczem płaszczami miejscownik płaszczu płaszczach wołacz płaszczu płaszcze
- przykłady:
- (1.1) (…) ich długie, szare, skórzane płaszcze oraz jego własny niebieski płaszcz przeciwdeszczowy, choć pozbawione dystynkcji, od razu zdradzały ich profesję[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) płaszcz damski / kąpielowy / męski / nieprzemakalny / przeciwdeszczowy / wojskowy
- (1.2) płaszcz pocisku • płaszcz wodny • płaszcz lufy • płaszcz tłoka / pieca / przewodu
- (1.3) płaszcz mózgu
- (1.4) płaszcz heraldyczny / herbowy / książęcy
- (1.5) płaszcz Ziemi • płaszcz ziemski • płaszcz dolny • płaszcz górny
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- (1.1) bekiesza, burberry, chałat, dyplomatka, hawelok, jesionka, makintosz, mantyla, opończa, prochowiec, pudermantel, raglan, redingot, siermięga, szynel, trencz
- holonimy:
- (1.4) herb
- meronimy:
- (1.4) namiot (heraldyczny), kopuła (heraldyczna)
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. płaszczenie n, rozpłaszczenie n
- czas. płaszczyć ndk., rozpłaszczyć dk.
- przym. płaszczowy, płaski
- związki frazeologiczne:
- (1.1) film płaszcza i szpady • przysłowia: dobry płaszcz, ale nie z cudzej krzywdy • na obu ramionach płaszcz nosi • nie patrz iże płaszcz ubogi, może tam być rozum drogi • płaszcz sinobity, wiatrem podszyty[3]
- etymologia:
- uwagi:
- zobacz też: Indeks:Polski - Ubrania
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) coat, overcoat; (1.4) (heraldic) mantle
- arabski: (1.1) معطف, egip. arab. بالطو
- baskijski: (1.1) beroki
- bawarski: (1.1) Mantl m
- chiński standardowy: (1.1) 大衣 (dàyī)
- chorwacki: (1.1) kaput m
- czeski: (1.1) kabát m; (1.4) (erbovní) plášť m
- dolnołużycki: (1.1) płašć m
- esperanto: (1.1) mantelo; (1.3) mantelo; (1.4) blazonmantelo
- francuski: (1.1) manteau m; (1.2) manteau m; (1.3) manteau m; (1.4) manteau (héraldique) m
- górnołużycki: (1.1) płašć m
- hiszpański: (1.1) abrigo m; (1.2) camisa ż, chaqueta ż; (1.3) manto m
- irlandzki: (1.1) cóta
- islandzki: (1.1) kápa ż
- japoński: (1.1) コート (kōto)
- jidysz: (1.1) אייבערבגד m (ejberbeged)
- kaszubski: (1.1) mantel m
- kataloński: (1.1) abric m
- łaciński: (1.1) exordia ż
- niemiecki: (1.1) Mantel m; (1.3) Pallium n, Mantel m; (1.4) Wappenmantel m
- nowogrecki: (1.1) πανωφόρι n, παλτό n
- osmański: (1.1) przeciwdeszczowy یاغمورلق / یغمورلق (yağmurlık)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- rosyjski: (1.1) плащ m; (1.3) мантия (моллюсков) ż
- szwedzki: (1.1) rock w, kappa w
- ukraiński: (1.1) плащ m
- wilamowski: (1.1) mantuł m, maontuł m
- włoski: (1.1) mantello m, manto m
- źródła:
- ↑ Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa 2012, ISBN 978-83-927277-2-9.
- ↑ J. Mayol, P. Mayol, Dziesięciu królów morza, 2009.
- ↑ Samuel Adalberg, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, Warszawa 1889-1894, s. 408.