płaszcz (język polski) edytuj

 
płaszcz (1.1)
 
płaszcz heraldyczny (1.4)
wymowa:
?/i, IPA[pwaʃʧ̑], AS[pu̯ašč]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) kraw. wierzchnie okrycie sięgające do kolan lub dłuższe, chroniące przed zimnem lub deszczem; zob. też płaszcz (ubranie) w Wikipedii
(1.2) element konstrukcyjny urządzenia technicznego, jego osłona; zob. też płaszcz (technika) w Wikipedii
(1.3) anat. fałd tkanki okrywający ciało mięczaków; zob. też płaszcz (anatomia) w Wikipedii
(1.4) herald. stosowany głównie w herbach monarszych i książęcych, element herbowy w formie płaszcza (1.1) lub peleryny okrywający tarczę herbową, często podbity futrem; zob. też Płaszcz heraldyczny w Wikipedii
(1.5) warstwa okrywająca lub osłaniająca

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 2. os. lp rozk. od: płaszczyć
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.1) (…) ich długie, szare, skórzane płaszcze oraz jego własny niebieski płaszcz przeciwdeszczowy, choć pozbawione dystynkcji, od razu zdradzały ich profesję[2].
składnia:
kolokacje:
(1.1) płaszcz damski / kąpielowy / męski / nieprzemakalny / przeciwdeszczowy / wojskowy
(1.2) płaszcz pociskupłaszcz wodnypłaszcz lufy • płaszcz tłoka / pieca / przewodu
(1.3) płaszcz mózgu
(1.4) płaszcz heraldyczny / herbowy / książęcy
(1.5) płaszcz Ziemipłaszcz ziemskipłaszcz dolnypłaszcz górny
synonimy:
(1.1) reg. śl. mantel
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) bekiesza, burberry, chałat, dyplomatka, hawelok, jesionka, makintosz, mantyla, opończa, prochowiec, pudermantel, raglan, redingot, siermięga, szynel, trencz
holonimy:
(1.4) herb
meronimy:
(1.4) namiot (heraldyczny), kopuła (heraldyczna)
wyrazy pokrewne:
rzecz. płaszczenie n, rozpłaszczenie n
zdrobn. płaszczyk mrz
czas. płaszczyć ndk., rozpłaszczyć dk.
przym. płaszczowy, płaski
związki frazeologiczne:
(1.1) film płaszcza i szpadyprzysłowia: dobry płaszcz, ale nie z cudzej krzywdyna obu ramionach płaszcz nosinie patrz iże płaszcz ubogi, może tam być rozum drogipłaszcz sinobity, wiatrem podszyty[3]
etymologia:
uwagi:
zobacz też: Indeks:Polski - Ubrania
tłumaczenia:
źródła:
  1. Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa 2012, ISBN 978-83-927277-2-9.
  2. J. Mayol, P. Mayol, Dziesięciu królów morza, 2009.
  3. Samuel Adalberg, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, Warszawa 1889-1894, s. 408.