nakręcać

nakręcać (język polski)

taśma nakręcana (1.2) na szpulę

zabawka, którą się nakręca (1.3)

kamerzysta nakręca (1.4) ujęcie

wymowa:

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. nakręcić)

(1.1) kręcąc mocować coś na gwintowanym przedmiocie

(1.2) okręcać lub nawijać coś wokół czegoś

(1.3) uruchamiać jakieś urządzenie (lub podtrzymywać jego działanie), kręcąc pokrętłem naciągającym sprężynę wewnątrz tego urządzenia

(1.4) film. realizować film

(1.5) przen. pot. powodować wzrost lub nasilenie się czegoś

(1.6) przen. pot. wpływać na kogoś, sprawiając że nabiera więcej chęci i energii do działania

czasownik zwrotny niedokonany nakręcać się (dk. nakręcić się)

(2.1) być mocowanym na gwintowanym przedmiocie poprzez kręcenie

(2.2) być okręcanym lub nawijanym na coś

(2.3) być uruchomianym przez naciąganie sprężyny

(2.4) przen. pot. wzrastać lub nasilać się

(2.5) przen. pot. nabierać coraz więcej zaangażowania emocjonalnego

odmiana:

(1.1-6) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		nakręcać
czas teraźniejszy		nakręcam	nakręcasz	nakręca	nakręcamy	nakręcacie	nakręcają
czas przeszły	m	nakręcałem	nakręcałeś	nakręcał	nakręcaliśmy	nakręcaliście	nakręcali
	ż	nakręcałam	nakręcałaś	nakręcała	nakręcałyśmy	nakręcałyście	nakręcały
	n	nakręcałom	nakręcałoś	nakręcało
tryb rozkazujący		niech nakręcam	nakręcaj	niech nakręca	nakręcajmy	nakręcajcie	niech nakręcają
pozostałe formy czas przyszły m będę nakręcał, będę nakręcać będziesz nakręcał, będziesz nakręcać będzie nakręcał, będzie nakręcać będziemy nakręcali, będziemy nakręcać będziecie nakręcali, będziecie nakręcać będą nakręcali, będą nakręcać ż będę nakręcała, będę nakręcać będziesz nakręcała, będziesz nakręcać będzie nakręcała, będzie nakręcać będziemy nakręcały, będziemy nakręcać będziecie nakręcały, będziecie nakręcać będą nakręcały, będą nakręcać n będę nakręcało, będę nakręcać będziesz nakręcało, będziesz nakręcać będzie nakręcało, będzie nakręcać czas zaprzeszły m nakręcałem był nakręcałeś był nakręcał był nakręcaliśmy byli nakręcaliście byli nakręcali byli ż nakręcałam była nakręcałaś była nakręcała była nakręcałyśmy były nakręcałyście były nakręcały były n nakręcałom było nakręcałoś było nakręcało było forma bezosobowa czasu przeszłego nakręcano tryb przypuszczający m nakręcałbym, byłbym nakręcał nakręcałbyś, byłbyś nakręcał nakręcałby, byłby nakręcał nakręcalibyśmy, bylibyśmy nakręcali nakręcalibyście, bylibyście nakręcali nakręcaliby, byliby nakręcali ż nakręcałabym, byłabym nakręcała nakręcałabyś, byłabyś nakręcała nakręcałaby, byłaby nakręcała nakręcałybyśmy, byłybyśmy nakręcały nakręcałybyście, byłybyście nakręcały nakręcałyby, byłyby nakręcały n nakręcałobym, byłobym nakręcało nakręcałobyś, byłobyś nakręcało nakręcałoby, byłoby nakręcało imiesłów przymiotnikowy czynny m nakręcający, nienakręcający ż nakręcająca, nienakręcająca nakręcające, nienakręcające n nakręcające, nienakręcające imiesłów przymiotnikowy bierny m nakręcany, nienakręcany nakręcani, nienakręcani ż nakręcana, nienakręcana nakręcane, nienakręcane n nakręcane, nienakręcane imiesłów przysłówkowy współczesny nakręcając, nie nakręcając rzeczownik odczasownikowy nakręcanie, nienakręcanie

(2.1-5) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		nakręcać się
czas teraźniejszy		nakręcam się	nakręcasz się	nakręca się	nakręcamy się	nakręcacie się	nakręcają się
czas przeszły	m	nakręcałem się	nakręcałeś się	nakręcał się	nakręcaliśmy się	nakręcaliście się	nakręcali się
	ż	nakręcałam się	nakręcałaś się	nakręcała się	nakręcałyśmy się	nakręcałyście się	nakręcały się
	n	nakręcałom się	nakręcałoś się	nakręcało się
tryb rozkazujący		niech się nakręcam	nakręcaj się	niech się nakręca	nakręcajmy się	nakręcajcie się	niech się nakręcają
pozostałe formy czas przyszły m będę się nakręcał, będę się nakręcać będziesz się nakręcał, będziesz się nakręcać będzie się nakręcał, będzie się nakręcać będziemy się nakręcali, będziemy się nakręcać będziecie się nakręcali, będziecie się nakręcać będą się nakręcali, będą się nakręcać ż będę się nakręcała, będę się nakręcać będziesz się nakręcała, będziesz się nakręcać będzie się nakręcała, będzie się nakręcać będziemy się nakręcały, będziemy się nakręcać będziecie się nakręcały, będziecie się nakręcać będą się nakręcały, będą się nakręcać n będę się nakręcało, będę się nakręcać będziesz się nakręcało, będziesz się nakręcać będzie się nakręcało, będzie się nakręcać czas zaprzeszły m nakręcałem się był nakręcałeś się był nakręcał się był nakręcaliśmy się byli nakręcaliście się byli nakręcali się byli ż nakręcałam się była nakręcałaś się była nakręcała się była nakręcałyśmy się były nakręcałyście się były nakręcały się były n nakręcałom się było nakręcałoś się było nakręcało się było forma bezosobowa czasu przeszłego nakręcano się tryb przypuszczający m nakręcałbym się, byłbym się nakręcał nakręcałbyś się, byłbyś się nakręcał nakręcałby się, byłby się nakręcał nakręcalibyśmy się, bylibyśmy się nakręcali nakręcalibyście się, bylibyście się nakręcali nakręcaliby się, byliby się nakręcali ż nakręcałabym się, byłabym się nakręcała nakręcałabyś się, byłabyś się nakręcała nakręcałaby się, byłaby się nakręcała nakręcałybyśmy się, byłybyśmy się nakręcały nakręcałybyście się, byłybyście się nakręcały nakręcałyby się, byłyby się nakręcały n nakręcałobym się, byłobym się nakręcało nakręcałobyś się, byłobyś się nakręcało nakręcałoby się, byłoby się nakręcało imiesłów przymiotnikowy czynny m nakręcający się, nienakręcający się ż nakręcająca się, nienakręcająca się nakręcające się, nienakręcające się n nakręcające się, nienakręcające się imiesłów przysłówkowy współczesny nakręcając się, nie nakręcając się rzeczownik odczasownikowy nakręcanie się, nienakręcanie się

przykłady:

(1.1) Talerz szlifierski należy nakręcać na wrzeciono napędowe zawsze ręcznie.

(1.2) W gitarze jest zawsze kilka kołków stroikowych, na które nakręca się struny.

(1.3) Klasyczne metronomy z wahadłem trzeba od czasu do czasu nakręcać, zaś do elektronicznych potrzeba tylko baterii.

(1.3) Rzecki postrzegał świat jako świat marionetek, które lubił nakręcać podczas urządzania wystawy sklepowej.

(1.4) W tym miejscu nakręcano ujęcie z dwoma mężczyznami pijącymi wino na ławce.

(1.4) Wojskowi amerykańscy robili sobie zdjęcia i nakręcali filmy pokazujące, jak pastwią się nad więźniami […].

(1.5) Trzeba pamiętać o tym, że nakręcając spiralę emocji nigdy nie wiadomo, co znajdzie się na jej końcu.

(1.5) Błędne koło, w jakim tkwi autorka, nakręca tylko jej egocentryzm i skupienie się na sobie, na kochaniu tylko siebie…

(1.6) Pani jest uśmiechnięta i energiczna, czym nakręca uczniów do nauki.

(2.1) Zakupiona nakrętka wygląda dobrze, lecz nie nakręca się na oryginalną ośkę.

(2.2) Od tego zależy, jak szybko żyłka będzie nakręcać się na szpulę.

(2.2) Moje włosy nakręcają się najlepiej zaraz po umyciu.

(2.3) Zegarek automatyczny nakręca się sam podczas noszenia na ręku.

(2.4) Wtedy ludzie zaczną więcej kupować i gospodarka będzie się nakręcać.

(2.5) Nie nakręcam się na ten film, bo z reguły wolę książkową wersję, niż ekranizacje.

składnia:

(1.1) nakręcać + B. (coś) + na + B. (coś)

(1.2) nakręcać + B. (coś) + na + B. (coś)

(1.3) nakręcać + B. (coś)

(1.4) nakręcać + B. (coś)

(1.5) nakręcać + B. (coś)

(1.6) nakręcać + B. (kogoś) + do + D. (czegoś)

(2.5) nakręcać się + na + B. (coś)

kolokacje:

(1.1) nakręcać nakrętkę

(1.2) nakręcać struny • nakręcać włosy na lokówkę / wałki / papiloty

(1.3) nakręcać zegar / budzik / zabawkę

(1.4) nakręcać film / scenę / ujęcie

(1.5) nakręcać koniunkturę / inflację / popyt / sprzedaż / biznes • nakręcać spiralę jakąś (np. inflacyjną / płacową) • nakręcać spiralę czegoś (np. przemocy / nienawiści / strachu)

(1.6) nakręcać do działania

synonimy:

(1.1) przykręcać

(1.2) okręcać, nawijać

(1.4) kręcić, filmować

(1.5) wzmagać, nasilać, potęgować

(1.6) stymulować, mobilizować, motywować, pobudzać

(2.2) okręcać się, nawijać się

(2.4) wzmagać się, nasilać się, potęgować się

(2.5) pobudzać się, zapalać się, podpalać się

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) mocować

(1.3) uruchamiać

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. nakręcenie n, nakręcanie n, nakrętka ż, kręcenie n, zakręt m, krętek m, zakrętka ż

czas. kręcić ndk., nakręcić dk., zakręcać ndk., zakręcić dk., skręcać ndk., skręcić dk.

przym. nakręcany, kręty, nakrętkowy

przysł. nakręcająco, kręto

związki frazeologiczne:

nakręcać makaron na uszy • nakręcać numer

etymologia:

pol. na- + kręcić + -ać

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) screw on; (1.2) curl; (1.3) wind, wind up; (1.5) pump up
• bułgarski: (1.1) навивам; (1.2) навивам; (1.3) навивам, курдисвам; (1.4) снимам; (1.6) навивам; (2.2) навивам се; (2.3) навивам се; (2.5) навивам се
• duński: (1.1) skure (på); (1.2) vinde, vikle, vikle (om), omvikle; (1.3) trække, trække op; (1.4) filme; (1.5) drive, skrue op; (1.6) pirre, stimulere
• francuski: (1.1) attacher, visser; (1.2) enrouler; (1.3) remonter; (1.4) tourner
• hiszpański: (1.1) atornillar, acoplar, enroscar; (1.2) enrollar; (1.3) dar cuerda, marcar; (1.4) filmar, rodar, grabar; (1.5) dar cuerda, propiciar, enredar; (1.6) animar, incitar, estimular
• łaciński: (1.1) obverto; (1.2) converte; (1.3) obverto, intendo
• niemiecki: (1.1) aufdrehen; (1.2) aufrollen; (1.3) aufziehen; (1.4) drehen; (1.5) aufdrehen
• rosyjski: (1.1) накру́чивать; (1.2) нама́тывать; (1.3) заводи́ть; (1.4) снима́ть; (2.1) накру́чиваться; (2.2) нама́тываться, накру́чиваться; (2.3) заводи́ться
• słowacki: (1.3) naťahovať; (1.4) natáčať
• szwedzki: (1.1) skruva på; (1.2) rulla upp, linda, vira; (1.3) vrida upp, dra upp; (1.4) spela in, filma; (1.5) driva, driva upp, elda på; (1.6) stimulera, driva på, elda på, egga; (2.5) elda upp sig, hetsa upp sig, brinna
• węgierski: (1.3) felhúz; (1.4) forgat, leforgat
• włoski: (1.1) avvitare; (1.2) avvolgere; (1.3) caricare; (1.4) girare; (1.6) caricare, spronare; (2.2) avvolgersi; (2.5) caricarsi

źródła: