miś
miś (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) pot. zdrobn. niedźwiedź lub niedźwiadek, zwłaszcza młody
- (1.2) zabawka wyobrażająca misia (1.1); zob. też miś (zabawka) w Wikipedii
- (1.3) spoż. żelka w kształcie misia (1.1)
- (1.4) żart. środ. mot. samochód marki Mitsubishi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (2.1) pot. naturalne lub syntetyczne futro; także okrycie z niego
- (2.2) pot. sposób poufałego powitania z obejmowaniem się i poklepywaniem po plecach
- (2.3) pot. niemiecka pieczątka w paszporcie oznaczająca czasowy zakaz wjazdu na terytorium Niemiec lub tzw. strefy Schengen
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (3.1) pot. żart. o tęgim, często powolnym mężczyźnie, chłopcu
- (3.2) pot. slang. policjant, zwłaszcza z drogówki
- odmiana:
- (1.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik miś misie dopełniacz misia misiów celownik misiowi misiom biernik misia misie narzędnik misiem misiami miejscownik misiu misiach wołacz misiu misie - (2.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik miś misie dopełniacz misia misiów celownik misiowi misiom biernik miś misie narzędnik misiem misiami miejscownik misiu misiach wołacz misiu misie - (3.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik miś misie dopełniacz misia misiów celownik misiowi misiom biernik misia misiów narzędnik misiem misiami miejscownik misiu misiach wołacz misiu misie
- przykłady:
- (1.1) Mamo, dziś w zoo widzieliśmy misie!
- (1.2) Ania nie może zasnąć bez misia, którego dostała od nas na drugie urodziny.
- (1.3) Uwielbiam misie i potrafię zjeść na raz całą paczkę.
- (1.4) Dzisiaj jedna pani zrobiła krzywdę mojemu misiowi, nie zauważyła mnie i wycofując się Corsą przywaliła mi w lewy tylny narożnik[1].
- (2.3) Pieczątki, zwane często „misiami” (to zwierzę jest w herbie Berlina, a właśnie w tym mieście wielu Polaków przyłapano na pracy na czarno), przestaną obowiązywać[2].
- (3.1) Z Karola zrobił się miś. Waży teraz setkę.
- (3.2) Na 79 kilometrze, na ósmym słupku stoją misie z suszarką[3].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.2) pluszowy miś
- biały miś
- synonimy:
- (1.1) niedźwiadek, misiek, misiaczek
- (1.2) misiek, misiaczek, misio
- (1.3) misiek
- (1.4) war. misiek; neutr. mitsubishi; mitsu
- (2.2) niedźwiedź
- (3.1) misiek
- (3.2) misiek
- antonimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. misiek m, misiaczek m, misio m, misiu mos/mzw
- przym. misiowy, miśkowy, misiowaty, miśkowaty, misi
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- niepewna; prawdop. od prasł. *mešьka, *měšьka[4] lub pieszcz. forma st.pol. miedźwiedź → ten, który je miód[5]
- wyraz wszedł do polszczyzny ogólnej z gw. łow., w której używany był jako nazwa alternatywna i zdrobniała z powodu grozy zwierzęcia, które było niejako tematem tabu[4][6]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) cub, bear; (1.2) teddy, teddy bear; (1.3) gummy bear
- arabski: (1.2) دمية دب ż
- duński: (1.2) bamse w; (3.1) bamse w
- esperanto: (1.1) urseto, ursido; (1.2) urseto, pluŝurso, pluŝa urso, ludilurso
- fiński: (1.?) nalle
- francuski: (1.2) nounours, ours en peluche
- hiszpański: (1.1) osito m; (1.2) osito m
- kaszubski: (1.1) miedwiédzk m; (1.2) miedwiédzk m; (1.3) miedwiédzk m
- litewski: (1.?) meška ż
- niemiecki: (1.2) Bär m, Teddybär m
- norweski (bokmål): (1.2) bamse m
- nowogrecki: (1.1) αρκουδάκι n
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- rosyjski: (1.1) мишка m; (1.2) мишка m
- włoski: (1.1) orsacchiotto m; (1.2) orsacchiotto m
- źródła:
- ↑ Misiek został napadnięty :( (czyli moje z Miśkami przygody), 2019-05-06, forum.mitsumaniaki.pl
- ↑ Dominika Pszczółkowska: Zakazy wjazdu do Unii z powodu pracy na czarno będą anulowane. W: GazetaPraca.pl [on-line]. GoldenLine Sp. z o.o., 24 kwietnia 2004. [dostęp 16 lutego 2017].
- ↑ Z Internetu.
- ↑ 4,0 4,1 Hasło „miś” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Porada „Dlaczego miś?” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ MIŚ a sprawa polska - Narodowe Centrum Kultury, nck.pl