kluczwójt

kluczwójt (język polski)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) daw. zabór rosyjski, Litwa: najniższy stopniem urzędnik na obszarze jednostki terytorialnej odpowiadającej parafii

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kluczwójt	kluczwójtowie kluczwójci
dopełniacz	kluczwójta	kluczwójtów
celownik	kluczwójtowi	kluczwójtom
biernik	kluczwójta	kluczwójtów
narzędnik	kluczwójtem	kluczwójtami
miejscownik	kluczwójcie	kluczwójtach
wołacz	kluczwójcie	kluczwójtowie kluczwójci
depr. M. i W. lm: (te) kluczwójty

przykłady:

(1.1) Pierwszym urzędnikiem administracyjnym w parafii jest jak wyżéj nadmieniono, asessor sądu niższego ziemskiego i po nim idzie dozorca czyli  »smotrytiel«, albo jak go w ostatnich czasach przezwano, kluczwójt. (…) Kluczwójt jest ostatniém ogniwem hierarchii administracyjnéj i on ma pod swemi rozkazami sotników i dziesiętników. (…) Obowiązkiem sotnika i dziesiętnika jest: asystować panu kluczwójtowi i wszystkim wyższym urzędnikom i być na ich usługi. Używani oni bywają niekiedy do rozwożenia rozkazów i wyższych postanowień rządowych, ale to głównie należy do kluczwójta. Od zabrania Litwy przez Rossyą aż do 1825 roku, kluczwójtowie (…) brani byli ze szlachty i jako tacy wyjęci spod kary cielesnéj; to jest, że nie mogli być bici przez wyższych urzędników. (…) kluczwójt utrzymuje się z sypek zbożowych do których obowiązani są jego parafianie; sotnicy i dziesiętnicy mają bizuny i pałki za całą nagrodę (sic!).

(1.1) Najbogatsi Machnowicze, z których jeden piastował dostojny urząd kluczwójta, a spadek po nim nie dawno żwawe obudził spory, reszta, mnogie rodziny Sérnickich, (…) itd., żyją ze swoich zagonów, z najmu na czółna, do kośby i żniwa w okolicy. Przy całém tém ubóstwie jest w nich jednakże rodzaj dumy, który ich od chłopów odróżnia. Krój nawet ubioru mają odmienny (sic!).

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) tysięcznik

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

por. ros. ключвойт → klucznik, kluczowy (starosta klucza wsi)

uwagi:

tłumaczenia:

• litewski: (1.1) kliùčvaitis

źródła: