kadencja

kadencja (język polski)

wymowa:

IPA: [kaˈdɛ̃nʦ̑ʲja], AS: [kadẽncʹi ̯a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal. ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) polit. okres pełnienia funkcji (urzędu) przez obieralnego urzędnika lub organ; zob. też kadencja (politologia) w Wikipedii

(1.2) jęz. intonacja opadająca, w polszczyźnie typowa dla zdania oznajmującego; zob. też kadencja (literatura) w Wikipedii

(1.3) muz. sekwencja akordów mająca charakter zakończenia; zob. też kadencja (muzyka) w Wikipedii

(1.4) muz. wirtuozowska, improwizacyjna solówka w ramach większych utworów, np. koncertów orkiestrowych

(1.5) sport. w kolarstwie: liczba obrotów pedałów na minutę

(1.6) sport. w biegach: liczba kroków na minutę

odmiana:

(1.1-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kadencja	kadencje
dopełniacz	kadencji	kadencji
celownik	kadencji	kadencjom
biernik	kadencję	kadencje
narzędnik	kadencją	kadencjami
miejscownik	kadencji	kadencjach
wołacz	kadencjo	kadencje

(1.5-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	kadencja
dopełniacz	kadencji
celownik	kadencji
biernik	kadencję
narzędnik	kadencją
miejscownik	kadencji
wołacz	kadencjo

przykłady:

(1.1) Volkstag wybierany jest na czteroletnią kadencję. Wybory odbywają się w jedną z niedziel listopada. Kadencja biegnie od 1-go stycznia roku następnego po wyborach. (Konstytucja Wolnego Miasta Gdańska, roz. II, art. 9)

(1.3) Kadencje dzielą się na małe i wielkie. Te pierwsze składają się z dwóch akordów, zaś drugie z trzech lub więcej.

(1.6) Biegacze czołówki mają kadencję na poziomie 90-100 k/min, podczas gdy średnia biegających niezawodowo to coś pomiędzy 80 a 85 k/min. (z Internetu)

składnia:

(1.1) za kadencji D.

kolokacje:

(1.1) kadencja sejmu • kadencja prezydenta

(1.2) kadencja zdań • płynność kadencji

synonimy:

(1.1) czas urzędowania, okres urzędowania

(1.2) intonacja opadająca, spadek

antonimy:

(1.2) antykadencja

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. kadencyjny

rzecz. kadencyjność ż

przysł. kadencyjnie

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.3) śr.łac. cadentia 'rzut w grze w kości, upadek' z łac. cadere 'padać, zdarzać się'

(1.5) neosemantyzm < kalka z ang. cadence

uwagi:

(1.5) zobacz też: Indeks:Polski - Kolarstwo

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) term of office, term in office, tenure; (1.2) falling intonation; (1.3) cadence, close; (1.4) cadence; (1.5) cadence; (1.6) cadence
• baskijski: (1.1) agintaldi; (1.3) kadentzia
• białoruski: (1.3) кадэнцыя ż; (1.4) кадэнцыя ż
• duński: (1.3) kadence w
• francuski: (1.2) intonation prosodique; (1.3) cadence
• niderlandzki: (1.1) ambtstermijn; (1.2) intonatie; (1.3) cadens
• szwedzki: (1.1) mandatperiod w
• węgierski: (1.3) kadencia
• włoski: (1.2) intonazione ż; (1.3) cadenza ż

źródła: