irracjonalny (język polski)

edytuj
wymowa:
IPA[ˌirːaʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ], AS[i•racʹi ̯õnalny], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.akc. pob.gemin.
?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) sprzeczny z rozumem, rozsądkiem
odmiana:
(1.1)
przykłady:
(1.1) Negowano również możliwość stosowania teorii w odniesieniu do sprawców przestępstw irracjonalnych, przypadkowych i kompulsywnych[1].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) nieracjonalny, bezsensowny, niedorzeczny, niepojęty, niezrozumiały, nielogiczny, nierozsądny
antonimy:
(1.1) przemyślany, logiczny, rozsądny
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. irracjonalizm m, irracjonalność ż
przysł. irracjonalnie
związki frazeologiczne:
etymologia:
pol. irracjonalizm < łac. irrationalis[2]
uwagi:
(1.1) Częstym błędem jest zrównywanie ze sobą słów irracjonalny oraz absurdalny. Coś co jest irracjonalne odbiega od zasad zdrowego rozsądku; innymi słowy jest nierozsądne. Natomiast coś co jest absurdalne odbiega od zasad logiki; innymi słowy jest nielogiczne[3].
tłumaczenia:
źródła:
  1. Andrzej Siemaszko, Granice tolerancji : o teoriach zachowań dewiacyjnych, 1993, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  2. Stanisław Makowski, Romantyzm, WSiP, Warszawa 1995, s. 508.
  3. Hasło „absurdalny” w: Ewa Rudnicka, Marek Zboralski, Praktycznie najlepszy słownik błędów językowych. Słowa, zdania, wyrażenia (tworzenie i stosowanie), Agencja NOMEN, Poznań 2020, ISBN 978-83-959212-0-9, s. 13.