gorzelany (język polski) edytuj

 
gorzelany (1.1)
 
gorzelany (2.1) alembik
wymowa:
IPA[ˌɡɔ.ʒɛ.ˈlã.nɨ], AS[go.že.lã.ny], zjawiska fonetyczne: nazal.akc. pob. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) daw. wykwalifikowany pracownik gorzelni, zwykle nadzorujący robotników lub ruch gorzelni[1]

przymiotnik

(2.1) daw. odnoszący się do gorzelni albo do gorzelnictwa
odmiana:
(1.1)
(2.1)
przykłady:
(1.1) Piją wszyscy i gdyby zastosować do tej sytuacji przysłowie, że szewc bez butów chodzi, jedynym trzeźwym człowiekiem u nas byłby gorzelany.[2]
(2.1) Łeb, pełen wódki, pęka i kipi w słońcu jak kocioł gorzelany.[3]
składnia:
kolokacje:
(1.1) być gorzelanym • pracować / zatrudnić się jako gorzelany • majster gorzelany • rewizor gorzelany • uczeń na gorzelanego • objąć posadę gorzelanego • wynagrodzenie dla gorzelanego
(2.1) przemysł gorzelany • kocioł / alembik gorzelany
synonimy:
(1.1) gorzelnik[4], rzad. gorzalnik[4], rzad. gorzelny[4], rzad. gorzałczalny[4]
(2.1) gorzelniany, gorzelniczy
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. gorzałka ż, gorzała ż, gorzałeczka ż, gorzelnik m, gorzelnia ż, gorzelnictwo n, gorzalina ż, gorzałczyna ż, gorzalica ż, gorzałkoś ż, gorzelnica ż
(2.1) forma żeńska gorzelana
przym. gorzelniany, gorzelniczy, gorzałkowy, gorzelny[5], daw. gorzałczany[6]
związki frazeologiczne:
etymologia:
pol. gorzelnia
uwagi:
tłumaczenia:
(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: gorzelnik
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: gorzelniany
źródła:
  1. Stanisław Jodłowski Substantywizacja przymiotników w języku polskim, Polska Akademia Nauk oddział w Krakowie, Komisja Językoznawstwa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1964, s. 33
  2. Jan Tadeusz Stanisławski, Zezem, odc. 7 Mokry władca rozumu
  3. Twórczość, tom 32, RSW Prasa-Książa-Ruch, Warszawa 1976, s. 52
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3   Hasło „Gorzelany” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I: A-G, Warszawa 1900–1927, s. 879.
  5.   Hasło „gorzelny” w: Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807-1814., str. 755
  6.   Hasło „gorzałczany” w: Christoph Cölestin Mrongovius, Dokładny słownik polsko-niemiecki krytycznie wypracowany, Verlag der Gebrüder Bornträger, Królewiec 1835, s. 129.