giełda

giełda (język polski)

giełda (1.1)

giełda (1.2)

wymowa:

​ IPA: [ˈɟɛwda], AS: [ǵeu̯da], zjawiska fonetyczne: zmięk.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ekon. finans. instytucja publiczna, w której kupcy i pośrednicy (maklerzy) kupują lub sprzedają papiery wartościowe i niektóre towary masowe; zob. też giełda w Wikipedii

(1.2) ekon. hand. stałe lub okresowe miejsce zorganizowanej detalicznej lub hurtowej sprzedaży towarów określonego rodzaju

(1.3) st.pol. grupa ludzi, biesiadująca za wspólne pieniądze

(1.4) st.pol. miejsce, w którym spotykali się kupcy

(1.5) st.pol. pejor. karczma, miejsce o złej sławie

(1.6) st.pol. zbieranina, zgraja

odmiana:

(1.1-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	giełda	giełdy
dopełniacz	giełdy	giełd
celownik	giełdzie	giełdom
biernik	giełdę	giełdy
narzędnik	giełdą	giełdami
miejscownik	giełdzie	giełdach
wołacz	giełdo	giełdy

przykłady:

(1.1) Adam długo korzystał z hossy na giełdzie, ale Stefan nie potrafił na tym korzystać.

(1.1) Grając na giełdzie, straciłem cały swój majątek.

(1.2) Używane części do peceta znajdziesz tanio na giełdzie komputerowej.

(1.4) Panowie kupcy, jak się z sobą o pewnej godzinie przed giełdą, albo w saméy giełdzie, o cenie namówią, tak cenę trzymaią. (sic!)

(1.5) Teraz dwory pańskie są wszeteczeństwa i wszelakiey niepobożności sromotnemi giełdami. (sic!)

(1.6) Nie masz się czego lękać brzmiącéy tey a gnuśnéy barbarzyńców giełdy. (sic!)

składnia:

(1.1) giełda + D.

(1.2) giełda + D.

kolokacje:

(1.1) giełda papierów wartościowych • giełda towarowa • giełda warszawska / londyńska / tokijska / nowojorska • reakcja giełdy • panika / krach / euforia / hossa / bessa na giełdzie

(1.2) giełda samochodowa / kwiatowa / odzieżowa / narciarska / komputerowa / zoologiczna • giełda staroci / minerałów • kupić / kupować / dostać / wypatrzeć / sprzedać / sprzedawać coś na giełdzie

synonimy:

(1.6) hałastra, gawiedź, tłok

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. giełdowicz m, giełdziarz m, giełdowiec m, giełdziara ż, gildia ż

przym. giełdowy, giełdziarski; st.pol. giełdziany

przysł. giełdowo

związki frazeologiczne:

etymologia:

jako pierwsze prawdopodobnie pojawiło się znaczenie (1.3), od niem. Gilde

(1.1) od (1.4)

(1.4) od (1.3)

(1.5) ponieważ często miejscem spotkań kupców była karczma, słowo nabrało też pejoratywnego znaczenia

uwagi:

(1.5-6) por. gałda

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) stock exchange
• baskijski: (1.1) burtsa
• białoruski: (1.1) біржа ż; (1.2) біржа ż
• chorwacki: (1.1) burza ż
• czeski: (1.1) burza ż
• duński: (1.1) børs w
• esperanto: (1.1) borso
• francuski: (1.1) bourse ż
• hiszpański: (1.1) bolsa ż
• łaciński: (1.1) bursa ż
• łotewski: (1.1) birža ż
• niemiecki: (1.1) Börse ż
• norweski (bokmål): (1.1) børs m
• norweski (nynorsk): (1.1) børs m
• nowogrecki: (1.1) χρηματιστήριο n
• rosyjski: (1.1) биржа ż; (1.2) биржа ż
• słowacki: (1.1) burza ż
• szwedzki: (1.1) börs w
• ukraiński: (1.1) біржа ż; (1.2) біржа ż
• węgierski: (1.1) tőzsde
• włoski: (1.1) borsa ż

źródła: