Wikisłownik:Potrzebne hasła/polski
polskiEdytuj
- abazi/abaz (kwerenda)
- afrykanizm
- antycypować
- bajaderka
- Bogdar
- ból dupy
- chorągwiany, chorągiewny należący do chorągwi, żołnierz.
- cie choroba
- cz - tak jak rz
- czapsy
- czuć się jak w raju
- dobry zwyczaj nie pożyczaj (WSJP)
- dokądkolwiek
- dom rodzinny
- dom wielorodzinny
- dookoła Wojtek
- dopokąd (Przecież i ja — ziemi tyle mam, / Ile jej stopa ma pokrywa, / Dopokąd idę!)
- driakiew
- drykier, drykiernia, drykować
- druzgotać
- dursać
- dysocjacja
- dż - tak jak rz
- dżdżysto
- dź - tak jak rz
- ekstruder
- escape room
- femcel - (bo incela mamy), normicki, nowe znaczenia: peklowanie, bolec, i pełno nieznanych mi terminów seksualnych w https://krytykapolityczna.pl/swiat/patrycja-wieczorkiewicz-czy-istnieja-incelki/
- fertygacja - https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/fertygacja;3900585.html
- forfiter
- formant - słowotwórczy
- facylitacja - "https://sjp.pwn.pl/slowniki/facylitacja.html"
- gdzieniebądź
- gra w dziada
- groszek opałowy
- gryzioł
- harcowisko - jako termin militarny
- hybrydyzacja
- inhibicja - wstrzymanie, zahamowanie lub opóźnienie jakiegoś procesu lub działanie zwalniające lub zatrzymujące reakcję chemiczną
- internetowiec - osoba uzależniona od internetu (istnieje strona w języku kaszubskim, ktora wyjaśnia znaczenie tego słowa)
- intertekstualny
- jako taki
- jako tako
- jakże by inaczej
- kardiowerter
- karambit
- karoten
- kącicierń
- kimkolwiek
- klownada - popisy klowna
- kluwiszon-męski rodzaj szona
- kobieta pracująca - Frazeologizm (ktoś jest) kobieta pracująca (żadnej pracy się nie boi) we współczesnej polszczyźnie ze źródłem oraz przydatne cytaty w plwiki
- koleśnica
- koci grzbiet
- kocopoły
- komprymować - skracać, redukować, kompresować (słownik j. polskiego PWN)
- koncepista, fiumuar (Gombrowicz)
- kontrybutor, kontrybuować
- korwinizm - zbiór poglądów zwolenników Janusza Korwina-Mikke, charakteryzuje się sceptyzmem wobec nauki oraz szczepionek, rusofilstwem i skrajnym antyfeminizmem
- kozioł hiszpański
- krab manlrowy
- krew gęstsza od wody
- któżby
- kurtyzować lub kurtyzowanie lub kurtyzacja - przycinanie psu lub koniowi ogona zazwyczaj przy nasadzie
- Kaodaizm
- latywać - w słowniku Doroszewskiego online
- leptokurtyczny
- leźć
- linić, nalinić się
- lizadło
- łubudu - jest w https://en.wiktionary.org/wiki/thud
- Lucja
- machać szabelką, wymachiwać szabelką
- Maksimusy - uczn. kanapy w holu w szkole gdzie mogą siedzieć uczniowie na przerwach lub czekając na lekcje
- marszrutyzacja - znaleziono w czasopismie: Planowanie optymalnej siatki połączeń transportu publicznego wpisuje się w problem decyzyjny i optymalizacyjny zwany problemem marszrutyzacji oraz Problem marszrutyzacji polega na wyznaczeniu optymalnych tras przewozowych i jest rozwinięciem problemu komiwojażera
- memiczność, memiczny -/slang młodzieżowy/ Występuje w zdaniach opisujących postacie występujące w "memach internetowych" np."Pan Prezydent Andrzej Duda jest bardzo memiczny."
- memotwórczy -/slang/ Sprzyjający powstawaniu memów
- metodyka
- metroseksualista, metroseksualizm
- mezokurtyczny
- micwa - https://sjp.pwn.pl/sjp/micwa;2567791, mamy już w innych językach, a redaktorzy plwiki mają wątpliwości co do liczby mnogiej
- miłosierny Samarytanin
- minnesinger
- mocium panie
- mojra “mojre” [hebr. mora] – strach, szacunek; jest mieć mojra niegdzie. https://sztetl.org.pl/pl/slownik/przestepczosc
- monstera
- mudita - przeciwieństwo Schadenfreude, radość z czyjegoś szczęścia
- na niby
- nadgorliwość jest gorsza od faszyzmu (istnieje angielska wersja artykułu dla tego zwrotu)
- najpierwszy
- naser mater - przekleństwo (etymologia ciekawa a propos)
- naszpikować
- naszpikowany
- naturszczyk
- nawlekać - nawlekać igłę i nitkę
- nieznaczący
- no ba
- Norwid - imię nadawane w Polsce
- nutrikosmetyk
- nuże
- oblec -> literacko, reg. śl (łoblec), reg. wlk., reg. kaszubski -> ubrać, założyć, odziać
- obleczenie -> ubranie/odzienie/wdzianko literacko/reg. śl/ reg wlk./ reg. kaszubski
- oblekać -> ubierać, nakładać tkaninę
- oblekanie -> proces technologiczny nakładania tkaniny powłokowej na przedmiot np. guziki (oblekane guziki) czy piankę
- obnosić się - afiszować się - ang. flaunt
- obyć się
- odpytka
- oliwa nierychliwa, ale sprawiedliwa
- opaździerzyć -> obejść problem, zrobić coś z niczego
- oplątwa
- optimum Pareto
- osoborok
- oszpecić, oszpecać, oszpecenie,
- owata - tapicerska zwykle, synonim watoliny
- paczyzm
- paździerzyć, paździoch
- peszel -> branżowe, jest ślad tu EMT, plwiki dobrze opisuje
- pielesze - https://sjp.pwn.pl/sjp/pielesze;2499823.html
- pierwocina, zwykle lm pierwociny
- pierwsze słyszę / pierwsze słyszeć
- pinxit, pinx. - zob. też pinxit w Wikipedii
- platykurtyczny
- pleniglacjał
- płodobus, homofobus - nie wiem, czy nie za wcześnie (2021-07): "Zakaz jazdy dla homofobusów i płodobusów. Rada Warszawy..." itp. Aktualizacja 2021-08: już nawet antyhomofobusy są w prasie.
- pneumatyk
- podharcerzyć
- podołek
- podchwytliwy - patrz też moja uwaga w Dyskusja:chwyt
- podpowłoka
- podźwignąć
- poły
- poplon
- po raz kolejny
- portelaż z fran. portaledge- namiot ścianowy,
- postkipiczny
- prepozytura - definicja, tu ją znalazłem z AD 2019
- presokratyk
- probant
- pronować, supinować
- protojerej, szczególnie odmiana
- prośny
- przemiły, przedobry, przemądry
- przewlec-> przewlec pościel (zmienić obleczenie pościeli)
- przedsiębieżny
- przęślica, przęślik
- przyoblec -ubrać kogoś w coś lub włożyć coś na coś
- przystoi - czasownik, który "ma w zasadzie tylko formy 3-osobowe, ale za to we wszystkich czasach, trybach i liczbach" ([1], [2], [3])
- przycebulić
- przydać (coś komuś): gdyż mamy imputo - (1.1) przyznać, przydać, przypisywać coś komuś, czemuś
- przykup - w grach karcianych, karty o które toczy się licytacja
- przytentegować
- rebant/refbant
- retransmisja
- retroseksualista, retroseksualizm
- archit. rewaloryzacja - restauracja (?)
- robotowy - chirurgia głównie: https://www.onkonet.pl/dp_chirurgia_robotowa_zb.php
- rolomat
- rotulus
- rozbawiony
- rozchodzić się jak ciepłe bułeczki
- rozparzeniec
- rozsupływacz
- rozpytać
- rozwijać skrzydła
- ryfka – okucie pochwy szabli, zaopatrzone w kółka (brajcarki) służące do jej zawieszenia na rapciach
- sampierz - archaizm
- sculpsit, sculp., sc. - zob. też sculpsit w Wikipedii
- sebuwać -> zdjąć buty reg. śl., reg. wlk.
- sedymentacja
- setnie - świetnie, patrz możliwa etymologia tu https://pl.wiktionary.org/wiki/Dyskusja:setny
- siajerek -> potoczna nazwa magazynu lub też szopy, zazwyczaj taki siajerek znajduje się na zewnątrz, nazwa częściej spotykana na wsi aniżeli w dużym mieście, inaczej zwany magazynkiem
- siepać
- skądkolwiek
- skopać
- skostnieć
- skramczeć - mówić w płaczliwy sposób, narzekać
- skrofuloza, skrofuły
- sonosfera
- Sind(h), Sind(h)yjka, patrz też reszta jako ogólny temat: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dyskusja:Sindhowie
- sól attycka
- splątek - jakaś faza rozwoju paproci
- stokaż
- strukturalizm
- sylwiczny - w tytule Lema 'Rozważania sylwiczne'. - (Tu komentarz Zezena - Lem stosował wiele neologizmów, będąc "dywagacjonistą-dygresjonerem", więc niepewnym, czy warto je wszystkie, "dygresjoner" itp., tu zamieszczać. Patrz też ta propozycja: "wżdycki grędziel przekazując, owsinek przebuldoźył" poniżej.)
- sz - tak jak rz
- szanować piłkę
- szata godowa
- szata świetna nie zdobi złego, a podła nie oszpeci dobrego
- szkofia - przy czapce
- szpetota, szpetnie, szpecić.
- sztyblety
- szyft
- szare komórki
- ścigacz
- ścigałka
- środkowa (trójkąta)
- śmieszek
- tak tańczy, jak mu zagrają
- tam i siam
- tamburyniarz
- tenis ziemny
- translacja
- trómfnóć,- [z czeskiego - odpowiedź, która kończy spór(po niej nie ma już żadnego argumentu), w skacie karta przebijająca wszystkie pozostałe]
- truchtać
- tryskadełko - rzekomo fontanna
- turbacja - jak podaje Słownik Języka Polskiego PWN z 1996 roku, słowo to oznacza "zmartwienie, niepokój, troskę; kłopot, trud"
- turkotać: "obracać się", "kręcić": młynki, wózki... ([4])
- turpistyczny
- tużurek, anglez
- ukorzyć, ukorzyć się, ukorzenie
- urwipołeć
- uszczknąć
- wąpierz --> wampir
- wąż kusiciel
- wątek autobiograficzny
- wikijorz
- wleźć
- wnioskobiorca
- wolnowar
- wpaść w czarną rozpacz
- wrzeciądz
- wwóz
- wyindywidualizować
- wyoblacz
- wystraszyć, wystraszyć się
- wżdycki -> reg. śl. zawsze, ale też literacko np. Dzienniki Gwiazdowe Lema "wżdycki Girłay III, grędziel Turtukurowi przekazując, owsinek przebuldoźył"
- w związku z tym
- za- i o wiele więcej przedrostków, patrz moja uwaga https://pl.wiktionary.org/wiki/Dyskusja_kategorii:J%C4%99zyk_polski_-_przedrostki
- zabajony
- zachałuzie
- zahartować
- zapylać - czasownik od zapylanie
- zawiadowca
- zawiadywać
- zawód dym
- zderzacz hadronów
- perfumiarskie: gourmand, szypr, fougère, oud, hesperydy
- żyw
- syt
- wesół
- z lewa
- z prawa
- z dawien dawna
- z cicha pęk
Określenia z polskich opisów herbów (w:Blazonowanie):
- hippokamp
- krzywaśń – figura zbliżona do odwróconej litery „S” (rzeka);
- krzyż kawalerski – krzyż o ramionach tej samej długości, rozszerzonych ku końcom (krzyż patee);
- łękawica – figura w kształcie litery „W”;
- nałęczka – opaska na głowę z chusty;
- orłek – orzeł bez ogona;
- osmorog – krzyż rozdarty;
- paprzyca – koło młyńskie?
- Piaski - miasto w Polsce
- połulew – górna połowa lwa wspiętego, analogicznie połujeleń, połuniedźwiedź, itd;
- pomłość – wić słomiana, zawiązana w kształcie litery „O”;
- szaszor – orzeł bez głowy;
- wilczekosy – ostrza kos ułożone symetrycznie w pionie, w kształt zbliżonym do litery „O”;
- wspięty – zwierzę stojące na tylnych łapach, jedna w wykroku;
- zawiasa – ucho od garnka, w kształcie litery „U”