Wikisłownik

aby: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
(Pokaż wszystkie zmiany oczekujące na przejrzenie)
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez Esszet) - zob. WS:Głosowania/Pozycja odsyłacza przypisu względem kropki
Linia 4:
{{wymowa}} {{audio|Pl-aby.ogg}}, {{IPA3|ˈabɨ}}, {{AS3|'''a'''by}}
{{znaczenia}}
''spójnik międzyzdaniowy wprowadzający zdanie podrzędne:''
: (1.1) ''…wprowadzający zdanie podrzędne:'' celu
: (1.2) ''…wprowadzający zdanie podrzędne:'' skutku
: (1.3) ''…wprowadzający zdanie podrzędne:'' dopełnienia
: (2.1.4) {{starop}} [[choćby]]▼
''spójnik międzyzdaniowy''
▲: (2.1) {{starop}} [[choćby]]
''partykuła''
: (32.1) {{dial}} [[jedynie]], [[tylko]], [[zaledwie]]<ref name="Boryś">{{Boryś2006|hasło=aby|strony=17}}</ref>
{{odmiana}}
: (1.1-4, 2.1) {{nieodm}}
{{przykłady}}
: (1.1) ''[[wyciągać|Wyciągnąłem]] [[ręka|rękę]], [[aby]] [[się]] [[przywitać]] [[z]] [[przyjaciel]]em.''
Linia 30 ⟶ 29:
{{frazeologia}}
{{etymologia}}
: W użyciu od XIV w. Od {{etym|prasł|*aby}} → [[byleby]], [[byleby]] [[tylko]] (partykuła ograniczająca, wtórnie jako spójnik warunkowy, celowy i dopełnieniowy), złożenie z {{etym|prasł|*a|*by}} ({{zob|by}}, {{por}} [[aż]], [[żeby]])<ref name="Boryś" />
: {{ogsłow}} jako partykuła i spójnik: {{por}} {{etymn|czeski|aby}}, {{etymn|ros|абы}} ({{dial}}), {{etymn|scs|aby}} → [[gdyby]]<ref name="Boryś" />
{{uwagi}}
: Wyraz o charakterze książkowym, nie należy używać go w mowie potocznej<ref>Andrzej Markowski, ''Jak dobrze mówić i pisać po polsku'', Warszawa 2000.</ref>.
: (32.1) dialekty: małopolski, mazowiecki, wielkopolski
{{tłumaczenia}}
: {{zobtłum|żeby}}
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/wiki/aby”