Aneks:Język łaciński - Koniugacja I: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne
i mamy wszystkie tablice gramatyczne
Linia 6:
 
== Tryb oznajmujący – indicativus ==
 
# Czasy praesens, imperfectum i futurum I tworzy się od tematu praesentis.
# Czasy perfectum, plusquamperfectum i futurum II activi tworzy się od tematu perfecti.
# Czasy perfectum, plusquamperfectum i futurum II passivi tworzy się poprzez połączenie participium perfecti passivi (ppp, tworzone z tematu supini) i odpowiednio odmienionego czasownika ''sum, esse, fui'' (patrz [[Aneks:Język łaciński - Odmiana esse|odmiana]]) – dla perfectum w praesens, dla plusquamperfectum w imperfectum, dla futurum II w futurum I.
 
{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
Linia 261 ⟶ 265:
| -us, -a, -um esset<br />''laudatus, -a, -um esset''
| -i, -ae, -a essent<br />''laudati, -ae, -a essent''
|-
|}
 
== Bezokolicznik – infinitivus ==
 
{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
!
! strona czynna<br />''activum''
! strona bierna<br />''passivum''
|-
! czas teraźniejszy<br />''praesens''
| -are<br />''laudare''
| -ri<br />''laudari''
|-
! rowspan="2" | czas przeszły dokonany<br />''perfectum''
| rowspan="2" | -isse<br />''laudavisse''
| -us, -a, -um esse (NCI)<br />''laudatus, -a, -um esse''
|-
| -um, -am, -um esse (ACI)<br />''laudatum, -am, -um esse''
|-
! czas przyszły<br />''futurum''
| -urus, -ura, -urum esse<br />''laudaturus, -ura, -urum esse''
|
|-
|}
Linia 283 ⟶ 310:
! colspan="2" | czas przyszły<br />''futurum''
| colspan="2" | -urus, -ura, -urum<br />''laudaturus, -ura, -urum''
| colspan="2" | ''patrz gerundivum''
|-
|}
 
== Przymiotnik odczasownikowy – gerundivum ==
 
Gerundivum tworzymy poprzez dodanie cechy -nd- do tematu praesentis I i II koniugacji oraz końcówek rodzajowych -us, -a, -um.
 
{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
!
! imiesłów bierny czasu przyszłego<br />''participium futuri passivi (pfp), gerundivum''
|-
! forma
| -nd-us, -nd-a, -nd-um<br />''laudandus, -a, -um''
|-
|}
 
== Rzeczownik odczasownikowy – gerundium ==
 
Gerundium tworzymy poprzez dodanie cechy -nd- do tematu praesentis I i II koniugacji oraz końcówek II deklinacji singularis (z wyjątkiem Voc.). Nom. sg. zastępuje się przez inf. praes. act.
 
{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
!
! rzeczownik odczasownikowy<br />''gerundium''
|-
! [[mianownik]]<br />''nominativus''
| -are<br />''laudare''
|-
! [[dopełniacz]]<br />''genetivus''
| -nd-i<br />''laudandi''
|-
! [[celownik]]<br />''dativus''
| -nd-o<br />''laudando''
|-
! rowspan="2" | [[biernik]]<br />''accusativus''
| -are<br />''laudare''
|-
| -nd-um<br />''(ad) laudandum''
|-
! ([[narzędnik]])<br />''ablativus''
| -nd-o<br />''laudando''
|-
|}