Aneks:Język łaciński - Koniugacja I: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
<ref> + {{przypisy}}
póki co, tylko indicativus
Linia 1:
<small> [[Aneks:Spis treści aneksu|Spis treści aneksu]] | [[:Kategoria:Język łaciński|Język łaciński]] | [[:Kategoria:łaciński (indeks)|hasła w języku łacińskim]]</small>
 
Wedle informacji z [[Aneks:Język łaciński - czasowniki|tej strony]] do koniugacji I należą czasowniki, których inf. praes. act. ma zakończenie -āre.
Do koniugacji pierwszej należa czasowniki, których ''[[infinitivus praesentis activi]]'' (bezokolicznik strony czynnej czasu teraźniejszego) kończy się na -are.
 
Tabela koniugacji z przykładem odmianyOdmiana czasownika ''orno'', ''[[ornarelaudo]], laudare, laudavi, laudatum'':
 
== Tryb oznajmujący – indicativus ==
{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
 
! Strona:
{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
! colspan="2" | Strona czynna<br />''Activus''
! colspan="2" | Strona bierna<br />''Passivus''
! colspan="2" | strona czynna<br />''activum''
|-
! colspan="52" | Czasstrona teraźniejszy trybu oznajmującegobierna<br />''Indicativus praesentispassivum''
|-
! colspan="2" |
! Bezokolicznik<br />''Infinitivus''
|! liczba colspan="2" | -repojedyncza<br />''ornaresingularis''
|! liczba colspan="2" | -rimnoga<br />''ornaripluralis''
! liczba pojedyncza<br />''singularis''
|-
! liczba mnoga<br />''pluralis''
! Liczba/osoba
|-
! Liczba pojedyncza<br />''singularis''
! Liczbarowspan="3" mnoga| czas teraźniejszy<br />''pluralispraesens''
! 1. per.
! Liczba pojedyncza<br />''singularis''
!| Liczba mnoga-o<br />''pluralislaudo''
| -mus<br />''laudamus''
|-
!| -or<br />''1.laudor''
| -mur<br />''laudamur''
| -o<ref name="przypis1">W 1. osobie liczby pojedynczej -a- z tematu wypada.</ref><br />''orno''
|-
| -mus<br />''ornamus''
! 2. per.
| -or<ref name="przypis1"/><br />''ornor''
| -murs<br />''ornamurlaudas''
| -tis<br />''laudatis''
|-
!| -ris<br />''2.laudaris''
| -smini<br />''ornas''laudamini
|-
| -tis<br />''ornatis''
! 3. per.
| -ris<br />''ornaris''
| -minit<br />''ornaminilaudat''
| -nt<br />''laudant''
|-
!| -tur<br />''3.laudatur''
| -tntur<br />''ornatlaudantur''
|-
| -nt<br />''ornant''
! rowspan="3" | czas przeszły niedokonany<br />''imperfectum''
| -tur<br />''ornatur''
! 1. per.
| -ntur<br />''ornantur''
| -bam<br />''laudabam''
|-
| -bamus<br />''laudabamus''
! colspan="5" | Czas przeszły niedokonany trybu oznajmującego<br />''Imperfectum indicativi''
| -bar<br />''laudabar''
|-
!| -bamur<br />''1.laudabamur''
|-
| -bam<br />''ornabam''
! 2. per.
| -bamus<br />''ornabamus''
| -barbas<br />''ornabarlaudabas''
| -bamurbatis<br />''ornabamurlaudabatis''
| -baris<br />''laudabaris''
|-
!| -bamini<br />''2.laudabamini''
|-
| -bas<br />''ornabas''
! 3. per.
| -batis<br />''ornabatis''
| -barisbat<br />''ornabarislaudabat''
| -baminibant<br />''ornabaminilaudabant''
| -batur<br />''laudabatur''
|-
!| -bantur<br />''3.laudabantur''
|-
| -bat<br />''ornabat''
! rowspan="3" | -bantczas przyszły I<br />''ornabantfuturum I''
! 1. per.
| -batur<br />''ornabatur''
| -banturbo<br />''ornabanturlaudabo''
| -bimus<br />''laudabimus''
|-
| -bor<br />''laudabor''
! colspan="5" | Czas przeszły dokonany trybu oznajmującego<br />''Perfectum indicativi''
| -bimur<br />''laudabimur''
|-
|-
! Bezokolicznik<br />''Infinitivus''
! 2. per.
| colspan="2" | -isse<br />''ornavisse''
| colspan="2" | -bis<br />''laudabis''
| -bitis<br />''laudabitis''
|-
!| -beris<br />''1.laudaberis''
| -ibimini<br />''ornavilaudabimini''
|-
| -imus<br />''ornavimus''
! 3. per.
| colspan="2" |
| -bit<br />''laudabit''
|-
!| -bunt<br />''2.laudabunt''
| -istibitur<br />''ornavistilaudabitur''
| -istisbuntur<br />''ornavistislaudabuntur''
|-
| colspan="2" |
! rowspan="3" | czas przeszły dokonany<br />''perfectum''
|-
! <br1. />''3per.''
| -iti<br />''ornavitlaudavi''
| -eruntimus<br />''ornaveruntlaudavimus''
| -us, -a, -um sum<br />''laudatus, -a, -um sum''
| colspan="2" |
| -i, -ae, -a sumus<br />''laudati, -ae, -a sumus''
|-
|-
! colspan="5" | Czas zaprzeszły trybu oznajmującego<br />''Plusquamperfectum indicativi''
! 2 per.
|-
!| Bezokolicznik-isti<br />''Infinitivuslaudavisti''
| colspan="2" | -veramistis<br />''ornavisselaudavistis''
| -us, -a, -um es<br />''laudatus, -a, -um es''
| colspan="2" | <br />
| -i, -ae, -a estis<br />''laudati, -ae, -a estis''
|-
|-
! <br />''1.''
! 3. per.
| -veram<br />''ornaveram''
| -veramusit<br />''ornaveramuslaudavit''
| -erunt<br />''laudaverunt''
| colspan="2" |
| -us, -a, -um est<br />''laudatus, -a, -um est''
|-
!| -i, -ae, -a sunt<br />''2.laudati, -ae, -a sunt''
|-
| -veras<br />''ornaveras''
! rowspan="3" | -veratisczas zaprzeszły<br />''ornaveratisplusquamperfectum''
! 1. per.
| colspan="2" |
| -eram<br />''laudaveram''
|-
!| -eramus<br />''3.laudaveramus''
| -veratus, -a, -um eram<br />''ornaveratlaudatus, -a, -um eram''
| -veranti, -ae, -a eramus<br />''ornaverantlaudati, -ae, -a eramus''
|-
| colspan="2" |
! 2. per.
|-
| -eras<br />''laudaveras''
! colspan="5" | Czas przyszły trybu oznajmującego<br />''Futurum indicativi''
| -eratis<br />''laudaveratis
|-
!| Bezokolicznik-us, -a, -um eras<br />''Infinitivuslaudatus, -a, -um eras''
| -i, colspan="2" |-ae, -turusa eratis<br />''ornaturus''laudati, +-ae, [[esse]]-a eratis''
|-
| colspan="2" | -tum<br />''ornatum'' [[ire|iri]]
! 3. per.
|-
!| -erat<br />''1.laudaverat''
| -boerant<br />''ornabolaudaverant''
| -bimusus, -a, -um erat<br />''ornabimuslaudatus, -a, -um erat''
| -bori, -ae, -a erant<br />''ornaborlaudati, -ae, -a erant''
|-
| -bimur<br />''ornabimur''
! rowspan="3" | czas przyszły II<br />''futurum II''
|-
! <br1. />''2per.''
| -bisero<br />''ornabislaudavero''
| -bitiserimus<br />''ornabitislaudaverimus''
| -berisus, -a, -um ero<br />''ornaberislaudatus, -a, -um ero''
| -biminii, -ae, -a erimus<br />''ornibaminilaudati, -ae, -a erimus''
|-
! <br2. />''3per.''
| -biteris<br />''ornabitlaudaveris''
| -bunteritis<br />''ornabuntlaudaveritis''
| -biturus, -a, -um eris<br />''ornabiturlaudatus, -a, -um eris''
| -bunturi, -ae, -a eritis<br />''ornabunturlaudati, -ae, -a eritis''
|-
! 3. per.
! colspan="5" | Czas przyszły II trybu oznajmującego<br />''Futurum exactum indicativi''
| -erit<br />''laudaverit''
|-
!| -erint<br />''1.laudaverint''
| -verous, -a, -um erit<br />''ornaverolaudatus, -a, -um erit''
| -verimusi, -ae, -a erunt<br />''ornaverimuslaudati, -ae, -a erunt''
|-
| colspan="2" |
|-
! <br />''2.''
| -veris<br />''ornaveris''
| -veritis<br />''ornaveritis''
| colspan="2" |
|-
! <br />''3.''
| -verit<br />''ornaverit''
| -verint<br />''ornaverint''
| colspan="2" |
|-
! colspan="5" | Tryb rozkazujący<br />''Imperativus indicativi''
|-
! <br />''czas teraźniejszy''<br />''Praesens''
| -a<br />''orna''
| -ate<br />''ornate''
| -are<br />''ornare''
| -amini<br />''ornamini''
|-
! <br />''czas przyszły, 2 os.''<br />''Futurus''
| -ato<br />''ornato''
| -atote<br />''ornatote''
| colspan="2" |
|-
! <br />''czas przyszły, 3 os.''<br />''Futurus''
| -ato<br />''ornato''
| -anto<br />''ornanto''
| colspan="2" |
|-
! colspan="5" | Czas teraźniejszy trybu przypuszczającego<br />''Coniunctivus praesentis''
|-
! <br />''1.''
| -em<br />''ornem''
| -emus<br />''ornemus''
| -er<br />''orner''
| -emur<br />''ornemur''
|-
! <br />''2.''
| -es<br />''ornes''
| -etis<br />''ornetis''
| -eris<br />''orneris''
| -emini<br />''ornemini''
|-
! <br />''3.''
| -et<br />''ornet''
| -ent<br />''ornent''
| -etur<br />''ornetur''
| -entur<br />''ornentur''
|-
! colspan="5" | Czas przeszły niedokonany trybu przypuszczającego<br />''Imperfectum coniunctivi''
|-
! <br />''1.''
| -rem<br />''ornarem''
| -remus<br />''ornaremus''
| -rer<br />''ornarer''
| -remur<br />''ornaremur''
|-
! <br />''2.''
| -res<br />''ornares''
| -retis<br />''ornaretis''
| -reris<br />''ornareris''
| -remini<br />''ornaremini''
|-
! <br />''3.''
| -ret<br />''ornaret''
| -rent<br />''ornarent''
| -retur<br />''ornaretur''
| -rentur<br />''ornarentur''
|-
! colspan="5" | Czas przeszły dokonany trybu przypuszczającego<br />''Perfectum coniunctivi''
|-
! <br />''1.''
| -verim<br />''ornaverim''
| -verimus<br />''ornaverimus''
| colspan="2" |
|-
! <br />''2.''
| -veris<br />''ornaveris''
| -vistis<br />''ornaveritis''
| colspan="2" |
|-
! <br />''3.''
| -verit<br />''ornaverit''
| -verunt<br />''ornaverint''
| colspan="2" |
|-
! colspan="5" | Czas zaprzeszły trybu przypuszczającego<br />''Plusquamperfectum coniunctivi''
|-
! <br />''1.''
| -vissem<br />''ornavissem''
| -vissemus<br />''ornavissemus''
| colspan="2" |
|-
! <br />''2.''
| -visses<br />''ornavisses''
| -veratis<br />''ornavissetis''
| colspan="2" |
|-
! <br />''3.''
| -visset<br />''ornavisset''
| -verant<br />''ornavissent''
| colspan="2" |
|-
! colspan="5" | Imiesłowy<br />''Participia''
|-
! Czas teraźniejszy<br />''Praesens''
| colspan="2" | -ns, -ntis<br />''ornans, ornantis''
| colspan="2" |
|-
! Czas przeszły dokonany<br />''Perfectum''
| colspan="2" |
| colspan="2" | -tus/-ta/-tum<br />''ornatus/ornata/ornatum''
|-
! Czas przyszły<br />''Futurum''
| colspan="2" | -turus/-tura/-turum<br />''ornaturus/ornatura/ornaturum''
| colspan="2" |
|-
! colspan="5" | Rzeczownik<br />''Gerundium''
|-
! [[dopełniacz|D]]<br />''[[genitivus|gen.]]''
| colspan="4" | -ndi<br />''ornandi''
|-
! [[celownik|C]]<br />''[[dativus|dat.]]''
| colspan="4" | -ndo<br />''ornando''
|-
! [[biernik|B]]<br />''[[accusativus|acc.]]''
| colspan="4" | -ndum<br />''ornandum''
|-
! ''[[ablativus|abl.]]''
| colspan="4" | -ndo<br />''ornando''
|-
! colspan="5" | ''Supinum''
|-
! [[biernik|B]]<br />''[[accusativus|acc.]]''
| colspan="2" | -tum<br />''ornatum''
| colspan="2" |
|-
! ''[[ablativus|abl.]]''
| colspan="2" | -tu<br />''ornatu''
| colspan="2" |
|}
 
 
{{przypisy}}