Aneks:YIVO: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m cofam {{ek}} |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
Zobacz też [[w:YIVO|Żydowski Instytut Naukowy]] w Wikipedii.
==Alfabet Jidysz i jego transliteracja ==
Poniższa tabela prezentuje alfabet jidysz podług słownika Uriela Weinreicha ''English-Yiddish-English Dictionary'' (Weinreich 1968).
Transliteracje są zaczerpnięte z tego samego źródła, gdzie są przedstawione jako "odpowiedniki fonetyczne". Transliteracja [[w:YIVO|YIVO]] jest międzynarodowym standardem. Transliteracja Harkavy'ego z roku 1898 została załączona tylko dla porównania. Transkrypcja [[w:Międzynarodowy_alfabet_fonetyczny|IPA]] odpowiada przykładom dźwiękowym w zalecanej przez [[w:YIVO|YIVO]] wymowie, zamieszczonej na stronie http://yivo.org/about/index.php?tid=57&aid=275. Transkrypcja fonetyczna jest transkrypcją zwyczajową, stosowaną w polskojęzycznych publikacjach Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie i jako taka, choć bardziej zrozumiała dla ludzi posługujących się językiem polskim, nie stanowi żadnego standardu.
{| class=wikitable rules=all align="center" style="text-align: center; border: 1px solid darkgray;" cellpadding=3
! '''Symbol litery''' !! '''Transliteracja [[w:YIVO|YIVO]]''' !! '''Transliteracja Harkavy'ego''' !! '''Transkrypcja [[w:Międzynarodowy_alfabet_fonetyczny|IPA]]''' !! '''Transkrypcja fonetyczna''' !! '''Nazwa litery''' !! '''Uwagi'''
|-
| style="font-size: larger"| א || (brak) || (brak) || (brak) || (brak) || ''sztumer alef'' || Nie wymawia się jej i nie transkrybuje. Oznacza tylko, że sylaba zaczyna się od wymawianego ו ,י, lub złożenia tych liter.
|-
| style="font-size: larger"| אַ || a || a || a || a || ''pasech alef'' ||
|-
| style="font-size: larger"| אָ || o || o || ɔ || o || ''komec alef'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ב || b || b || b || b || ''bejs'' ||
|-
| style="font-size: larger"| בֿ || v || v || v || w || ''wejs'' || Używana tylko w słowach pochodzenia hebrajskiego.
|-
| style="font-size: larger"| ג || g || g || g || g || ''giml'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ד || d || d || d || d || ''dalet'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ה || h || h || h || h || ''hej'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ו || u || u || ʊ || u || ''wow'' ||
|-
| style="font-size: larger"| וּ || u || (brak) || ʊ || u || ''melupm wow'' || Używane tylko w sąsiedztwie ו albo przed י.
|-
| style="font-size: larger"| װ || v || v || v || w || ''cwej wow'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ױ || oy || oi || ɔj || oj || ''wow jud'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ז || z || z || z || z || ''zajen'' ||
|-
| style="font-size: larger"| זש || zh || zh || ʒ || ż || ''zajen szin'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ח || kh || ch || x || ch || ''ches'' || Używana tylko w słowach pochodzenia hebrajskiego.
|-
| style="font-size: larger"| ט || t || t || t || t || ''tes'' ||
|-
| style="font-size: larger"| י || y, i || y, i || j, i || j, i || ''jud'' || Spółgłoskowe [j] na początku sylaby (z wyjątkiem wystąpienia po א). W innych przypadkach samogłoskowe [i].
|-
| style="font-size: larger"| יִ || i || (brak) || i || i || ''chirek jud'' || Używane jedynie po spółgłoskowym י lub w sąsiedztwie innej samogłoski.
|-
| style="font-size: larger"| ײ || ey || ei, ai || ɛj || ej || ''cwej judn'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ײַ || ay || (brak) || aj || aj || ''pasech cwej judn'' ||
|-
| style="font-size: larger"| כּ || k || k || k || k || ''kof'' || Używana tylko w słowach pochodzenia hebrajskiego.
|-
| style="font-size: larger"| כ || kh || ch || x || ch || ''chof'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ך || kh || ch || x || ch || ''lange chof'' || Forma końcowa. Używana tylko na końcu wyrazu.
|-
| style="font-size: larger"| ל || l || l || l, ʎ || l || ''lamed'' ||
|-
| style="font-size: larger"| מ || m || m || m || m || ''mem'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ם || m || m || m || m || ''szlos mem'' || Forma końcowa. Używana tylko na końcu wyrazu.
|-
| style="font-size: larger"| נ || n || n || n || n || ''nun'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ן || n, m || n, m || n, ŋ, m || n, m || ''lange nun'' || Forma końcowa. Używana tylko na końcu wyrazu.
|-
| style="font-size: larger"| ס || s || s || s || s || ''samech'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ע || e || e || ɛ || e || ''ajen'' ||
|-
| style="font-size: larger"| פּ || p || p || p || p || ''pej'' || Nie ma odrębnej formy końcowej.
|-
| style="font-size: larger"| פֿ || f || f || f || f || ''fej'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ף || f || f || f || f || ''lange fej'' || Forma końcowa. Używana tylko na końcu wyrazu.
|-
| style="font-size: larger"| צ || ts || tz || ts || c || ''cadek'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ץ || ts || tz || ts || c || ''lange cadek'' || Forma końcowa. Używana tylko na końcu wyrazu.
|-
| style="font-size: larger"| ק || k || k || k || k || ''kuf'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ר || r || r || ʀ || r || ''rejsz'' ||
|-
| style="font-size: larger"| ש || sh || sh || ʃ || sz || ''szin'' ||
|-
| style="font-size: larger"| שׂ || s || s || s || s || ''sin'' || Używana tylko w słowach pochodzenia hebrajskiego.
|-
| style="font-size: larger"| תּ || t || t || t || t || ''tof'' || Używana tylko w słowach pochodzenia hebrajskiego.
|-
| style="font-size: larger"| ת || s || s || s || s || ''sof'' || Używana tylko w słowach pochodzenia hebrajskiego.
|}
[[Kategoria:Jidysz]]
| |||