Wikisłownik

oko

Wersja z dnia 20:26, 3 kwi 2016 autorstwa 89.66.66.43 (dyskusja)
Podobna pisownia Podobna pisownia: okko • Oko • òkò • ôko

oko (język polski)

 
oko (1.1) człowieka
 
oko (1.1) ptaka
 
oczy (1.1) pająka
 
oka (1.2) w zupie
 
oka (1.3) w pajęczynie
 
oko (1.6)
 
oko (1.7)
 
oko (1.8)
wymowa:
​?/i, IPA: [ˈɔkɔ], AS: [oko]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. narząd wzroku; zob. też oko w Wikipedii
(1.2) kulin. krążek tłuszczu na powierzchni płynu
(1.3) otwór pomiędzy węzłami (splotami) sieci
(1.4) w grze go, niezajęty punkt lub punkty otoczone przez kamienie tego samego koloru; zob. też oko (go) w Wikipedii
(1.5) żegl. służba obserwacyjna na statku albo jachcie
(1.6) żegl. marynarz lub żeglarz pełniący służbę obserwacyjną na oku (1.5)
(1.7) żegl. otwór w pętli zawiązanej lub zaplecionej na końcu liny np. cumy
(1.8) meteorol. centrum cyklonu tropikalnego
(1.9) st.pol. punkt, jednostka
odmiana:
(1.1, 1.5-1.6)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikokooczy
dopełniaczokaoczu / przest. ócz
celownikokuoczom
biernikokooczy
narzędnikokiemoczami / książk. oczyma
miejscownikokuoczach
wołaczokooczy
(1.2-4, 1.7-8)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikokooka
dopełniaczokaok
celownikokuokom
biernikokooka
narzędnikokiemokami
miejscownikokuokach
wołaczokooka
przykłady:
(1.1) Nigdy nie zapomnę tych świdrujących oczu.
(1.2) Zupę pokrywały odrażające oka tłuszczu.
(1.3) Ta sieć ma za duże oka, każda ryba z niej ucieknie.
(1.4) Są nadal żywe, ponieważ mają dwoje oczu. (Interaktywna droga do poznania Go)
(1.5) Całą wachtę stałem na oku.
(1.6) Kapitan wyznaczył mnie na oko.
(1.7) Załóż oko cumy na poler.
(1.8) Statek wpadł w oko cyklonu.
składnia:
kolokacje:
(1.1) niebieskie / brązowe / szare / zielone / czarne / piwne / przekrwione oko (oczy) • trzeć / przecierać oko (oczy) • zamknąć / przymknąć / otworzyć / rozewrzeć oko (oczy) • mrużyć / wybałuszać oczy • przewracać oczami • oko złożone
(1.4) fałszywe oko
synonimy:
(1.1) ślepie, gała
(1.2) plama
(1.7) pętla
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. oczniak m, ocznica ż, ocznik m, oczkownica ż, oczkowanie n
zdrobn. oczko n
zgrub. oczysko
czas. zoczyć dk., oczkować ndk.
przym. oczny, naoczny, oczkowy
związki frazeologiczne:
ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało • Argusowe oko • argusowe oczy • bać się spojrzeć w oczy • bez mrugnięcia okiem • bić po oczach • biednemu zawsze wiatr w oczy • być solą w oku • ciemno, choć oko wykol • cieszyć oko • co oko widzi, to głowa dorozumie • co z oczu, to z serca • czego oko nie widzi, tego sercu nie żal • do oczu jako miód, poza oczy jako jad • dobrze komuś z oczu patrzy • gołym okiem • iść, gdzie oczy poniosą • jak okiem sięgnąć • jak okiem sięgnąć • kij ci w oko • kłamać w żywe oczy • kłuć w oczy • kruk krukowi oka nie wykole • kwarcowe kocie oko • łza się w oku kręci • maślane oczy • mgnienie oka • mieć bielmo na oczach • mieć klapki na oczach • mieć kurwiki w oczach • mieć na oku • mieć sokole oko • mówić prosto w oczy • mydlić oczy • na czyichś oczach • na oko • na pierwszy rzut oka / rzut oka • nie spuszczać z oczu • nie wierzyć własnym oczom • nie zmrużyć oka • oczy jak szklanki • oczy stanęły komuś w słup • oczy świata • oko cyklonu • oko za oko, ząb za ząb • otworzyć komuś oczy na coś • pańskie oko konia tuczy • pawie oko • perskie oko • pi razy oko • przejrzeć na oczy • przymykać oko / przymknąć oko • psu oczy sprzedał • rosnąć w czyichś oczach • rosnąć w oczach • rzucać się w oczy • rzucić okiem • strach ma wielkie oczy • strzec jak źrenicy oka • tego oko szuka, co sercu miłe • trzecie oko • tygrysie oko • w cztery oczy • w mgnieniu oka • widzieć na własne oczy • wole oczy • wpaść w oko • z przymrużeniem oka • z zamkniętymi oczami • zawiesić oko • zejść z oczu / schodzić z oczu • złe oko / złe oczy • zrobić wielkie oczy • żabie oczy • źdźbło w oku bliźniego widzisz, a belki w swoim nie dostrzegasz • Oko Afryki
etymologia:
(1.1) praindoeur.[1]
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Części ciała
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Edward Łuczyński, Jolanta Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, wyd. II rozszerzone i uzupełnione, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002, s. 119.

oko (język chorwacki)

 
oko (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. oko
odmiana:
(1.1) lp oko, oka, oku, oko, okom, oku, oko; lm oči, očiju, očima, oči, očima, očima, oči
przykłady:
(1.1)
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. očni
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

oko (język czeski)

 
oko (1.1)
wymowa:
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. oko
odmiana:
przykłady:
(1.1) V jazyce metafor je oko nejčastěji spojováno s duší (jakožto její okno).[1] → W języku metafor oko najczęściej łączone jest z duszą (jako jej okno).
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. oční
związki frazeologiczne:
lhát do očí • mezi čtyřma očima • kuří oko • se zavřenýma očima • střežit jako oko v hlavě
przysłowie strach má velké oči
etymologia:
uwagi:
zobacz też: Indeks:Czeski - Części ciała
źródła:
  1. ↑ z Internetu

oko (esperanto)

 
oko (1.1)
 
oko (1.2)
morfologia:
ok•o
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) ósemka, liczba osiem
(1.2) ósemka, grupa składająca się z ośmiu elementów
odmiana:
(1.1-2)
 
 ununombromultenombro
nominativookookoj
akuzativookonokojn
przykłady:
(1.1) Li desegnis okon. → On narysował ósemkę.
(1.2) Konkurso de remistaj okoj jam komencis. → Zawody ósemek wioślarskich już się rozpoczęły.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.2) okopo
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
licz. ok
przym. oka
przysł. oke
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: sepo ▶ oko ▶ naŭo (więcej w Indeks:Esperanto - Liczebniki)
źródła:


oko (język słowacki)

 
oko (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. oko
odmiana:
przykłady:
(1.1)
składnia:
kolokacje:
(1.1) čierne / belasé / modré / sivé / šedé / hnedé oči
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. očko n
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *oko < praindoeur. *h₃ekʷ-
uwagi:
zobacz też: Indeks:Słowacki - Części ciała
źródła:

oko (język słoweński)

 
oko (1.1)
wymowa:
IPA: /ɔˈkóː/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. oko
odmiana:
przykłady:
(1.1) Oči me bolijo. → Oczy mnie bolą.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *oko < praindoeur. *h₃ekʷ-
uwagi:
zobacz też: Indeks:Słoweński - Części ciała
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=oko&oldid=5008442”