wiadro (język polski) edytuj

 
wiadro (1.1)
 
wiadro (1.2) czereśni
wymowa:
IPA[ˈvʲjadrɔ], AS[vʹi ̯adro], zjawiska fonetyczne: zmięk.i → j 
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) walcowaty pojemnik, zwykle nieco szerszy u góry, z pałąkowatym uchwytem, służący do przechowywania i ręcznego przenoszenia cieczy lub materiałów sypkich; zob. też wiadro w Wikipedii
(1.2) ilość czegoś mieszcząca się we wiadrze (1.1)
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
(1.1) Jedna zapalone polano z komina schwyciła i z nim jak z gorejącą chorągwią w obronnej postawie stanęła; druga wiadro pełne wody ku ziemi chyliła, trzecia zydel przyciągnęła i drzwi nim przywaliła.[1]
składnia:
kolokacje:
(1.1) metalowe / plastikowe wiadro • wiadro z farbą / z pomyjami / z wodą
(1.2) wiadro mleka / pomyj / wody • wiadro piasku / śmieci / wapna / zaprawy • wiadro agrestu / malin / porzeczeknazbierać / przynieść wiadro czegoś
synonimy:
(1.1) daw. ceber; reg. pozn. wymborek, węborek; gw. (Górny Śląsk) ajm, ajmer, ajmro, gw. (Śląsk Cieszyński) amper
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) naczynie, pojemnik
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz.
zdrobn. wiaderko n, wiadereczko n
zgrub. wiadrzysko n
przym. wiaderkowy
związki frazeologiczne:
walić wiadrowylać wiadro pomyj na głowęwylać wiadro zimnej wody na głowęz próżnego wiadra nikt nie nalejekijem wiadra nie naprawiszna wiosnę wiadro deszczu, łyżka błota; w jesieni łyżka deszczu, wiadro błota
etymologia:
uwagi:
zob. też wiadro w Wikicytatach
tłumaczenia:
źródła:
  1. E. Orzeszkowa: W zimowy wieczór