wiązać (język polski) edytuj

 
oni wiążą (1.1) węzeł
 
oni wiążą (1.4) go
wymowa:
IPA[ˈvʲjɔ̃w̃zaʨ̑], AS[vʹi ̯õũ̯zać], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.asynch. ą i → j 
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) splatać, tworząc węzeł
(1.2) łączyć przedmioty razem, używając sznura
(1.3) pakować w chustę związując jej końce
(1.4) krępować kogoś za pomocą sznura
(1.5) tworzyć ciąg logiczny prowadzący od czegoś do czegoś, kojarzyć
(1.6) wojsk. angażować obce oddziały w walkę, uniemożliwiając ich wykorzystanie w innym miejscu
(1.7) być substancją, elementem zespalającym coś z czymś
(1.8) tworzyć wiązanie chemiczne
(1.9) gw. (Bukowina) robić na drutach[1]

czasownik nieprzechodni

(2.1) jednoczyć ze sobą ludzi
(2.2) zobowiązywać do czegoś
(2.3) twardnieć, tężeć, tracić elastyczność
odmiana:
koniugacja IX
przykłady:
(1.1) Nie umiem wiązać krawatów.
(1.4) Woły wiąże się za rogi, a ludzi za język[2].
(1.5) Równanie stanu gazu wiąże ze sobą jego temperaturę, ciśnienie i objętość.
(1.6) Nasz oddział wiązał wroga bojem, podczas gdy inni próbowali zajść go od tyłu.
(1.7) Ten proszek wiąże brud.
(2.1) Dzieci wiążą mocniej niż obrączki.
składnia:
kolokacje:
(1.1) wiązać supeł / krawat
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. wiązka ż, powiązanie n, wiązanka ż, wiązadło n, wiązar m, wiązalnia ż, wiązacz m, wiązaczka ż, więź ż, więzadło n, wiązanie n, związanie n, zawiązanie n
czas. związać, powiązać, nawiązać, odwiązać, dowiązać, wywiązać się, przewiązać, przywiązać, obwiązać
przym. wiążący, niepowiązany
przysł. wiążąco
związki frazeologiczne:
chleb najmocniej wiąże człowiekawiązać koniec z końcemwiązać stułą
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 234; dostęp: 26 listopada 2018.
  2. przysłowie greckie