skonać (język polski) edytuj

wymowa:
?/i
znaczenia:

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. konać)

(1.1) książk. albo podn. umrzeć po cierpieniach
(1.2) książk. przestać istnieć[1]
(1.3) pot. bardzo silnie coś odczuć
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Żołnierz skonał o świtaniu.
(1.1) A to rzekłszy, skonał.[2]
składnia:
kolokacje:
(1.1) skonać na krzyżu / na szubienicy / na szafocie • skonać w bólach / w męczarniach / w konwulsjach • skonać w ramionach / na rękach
(1.2) komunizm skonał • powstanie skonało
(1.3) skonać ze śmiechu / wstydu / zmęczenia • skonać z gorąca / miłości / pragnienia / przemęczenia
synonimy:
(1.1) umrzeć; reg. śl. skrepnąć; przen. odejść; podn. rozstać się z życiem, przejść na tamten świat, wydać ostatnie tchnienie, wyzionąć ducha, oddać ducha, oddać Bogu ducha / oddać duszę Bogu, zasnąć na wieki, pożegnać się ze światem, o dziecku powiększyć grono aniołków; książk. przenieść się / odejść na łono Abrahama; pot. żart. pójść do Abrahama na piwo; pot. kopnąć w kalendarz, wykorkować, wykitować, przekręcić się, kojfnąć; posp. wyciągnąć nogi / wyciągnąć kopyta; wulg. odwalić kitę, wulg. i o zwierzętach zdechnąć
antonimy:
(1.1) urodzić się, narodzić się, przyjść na świat
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. konanie n, skonanie n, skon mrz
czas. konać ndk.
przym. skonany
związki frazeologiczne:
niech skonam / niech ja skonam
etymologia:
pol. z- + konać
uwagi:
  • W znaczeniu (1.1) używany głównie w odniesieniu do samego momentu śmierci, zwłaszcza gdy poprzedzona była ona cierpieniem[1].
  • W znaczeniu (1.3) używany głównie w trybie przypuszczającym oraz innych konstrukcjach sugerujących potencjalność wydarzenia[1].
tłumaczenia:
(1.1-3) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: konać
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2   Hasło „skonać” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  2. Biblia Wujka (1923). Ewangelia wg św. Łukasza 23,46