osioł (język polski) edytuj

 
osioł (1.1)
wymowa:
IPA[ˈɔɕɔw], AS[ośou̯], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) zool. Equus asinus Linnaeus[1], zwierzę domowe z rodziny koniowatych; zob. też osioł w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

(2.1) pot. uparty człowiek
(2.2) pot. głupi człowiek
odmiana:
(1.1)
(2.1-2)
przykłady:
(1.1) Cóż za dziwak, w środku miasta trzyma na działce osła.
składnia:
kolokacje:
(1.1) osioł domowyosioł azjatyckiosioł afrykańskiosioł nubijskiosioł somalijskiosioł katalońskiosioł poitouosioł asinaraosioł andaluzyjskiosioł krapassosioł ponuiosioł prowansalski
synonimy:
(1.1) żart. eufem. koń Pana Jezusa; daw. osieł
(2.1) uparciuch
(2.2) głupek, dureń
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) zwierzę
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. oślę n, oślak mzw, oślina ż
zdrobn. osiołek mzw
forma żeńska oślica ż
przym. ośli
związki frazeologiczne:
harować jak osioł / harować jak dziki osiołosioł dardanelskiosioł do kwadratuskończony osiołuparty jak osiołznać się jak osioł na ananasach / znać się jak osioł na basetli
zobacz też: przysłowia o ośle (osłach)
etymologia:
st.pol. osieł < prasł. *osьlъ < goc. 𐌰𐍃𐌹𐌻𐌿𐍃 (asilus) < łac. asinus[4]
uwagi:
zob. też osioł w Wikicytatach
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Hasło „Equus asinus” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2.   Hasło „osioł” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  3. 3,0 3,1   Hasło „osioł” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  4. Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.