радіо (język karpatorusiński) edytuj

transliteracja:
radio
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) radio
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

радіо (język ukraiński) edytuj

 
анте́на для передава́ння інформа́ції по ра́діо (1.1)
 
радіоведу́ча веде́ ра́діо (1.2)
 
ра́діо (1.3)
 
ра́діо (1.4) у Кра́кові
transliteracja:
radìo
wymowa:
ра́діо?/i zobacz zasady wymowy ukraińskiej
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) fiz. …sposób przekazywania informacji za pomocą fal radiowych[1]
(1.2) pot. radio (jeden ze środków masowego przekazu)[2]; audycje radiowe[3]
(1.3) pot. radio, radioodbiornik[3]
(1.4) pot. radio, rozgłośnia[3]
odmiana:
(1.1-2) [4][5]
(1.3-4) [4][5]
przykłady:
(1.1) Теорети́чні заса́ди ра́діо були́ сформульо́вані англі́йським вче́ним Джеймсом Кларком Максвеллом 1878 ро́ку.[6]Teoretyczne podstawy radia zostały sformułowane przez angielskiego naukowca Jamesa Clerka Maxwella w 1878 roku.
(1.2) Офіце́р все ще слу́хав ра́діо, а денщи́к готува́в уже́ вече́рю.[1]Oficer wciąż słuchał radia, a ordynans przygotowywał już wieczerzę.
(1.3) Цю інформа́цію передали́ по ра́діо годи́ну тому́.[7] informację podano godzinę temu przez radio.
(1.4) Про це він сказа́в в ефі́рі ра́діо НВ.[8]Powiedział o tym na antenie radia NW.
składnia:
(1.2-4) на/у ра́діоw radiu
(1.3) по ра́діоprzez radio
kolokacje:
(1.2) ви́ступ на ра́діоwystęp w radioслу́хати ра́діоsłuchać radia
(1.3) ввімкну́ти ра́діоwłączyć radioслу́хати ра́діоsłuchać radia
(1.4) працюва́ти ди́ктором на ра́діоpracować jako spiker radiowyслу́хати ра́діоsłuchać radia
synonimy:
(1.2) радіопереда́ча
(1.3) радіоприйма́ч, pot. прийма́ч
(1.4) радіоста́нція
antonimy:
hiperonimy:
(1.2) засоби масової інформації; переда́ча
(1.3) при́стрій
(1.4) устано́ва
hiponimy:
(1.4) інтерне́т-ра́діо
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. ради́ст m, ради́стка ż
czas. ради́рувати
tem. słow. радіо-
związki frazeologiczne:
etymologia:
Rezultat skrócenia ukr. радіотелегра́ф[9] będącego słowem międzynarodowym (por. franc. radiotélégraphie, pol. radiotelegraf, wł. radiotelegrafo). Pierwsza część ostatecznie wywodzi się z łac. radiuspromień[9], druga z franc. télégraphe[10] < franc. télé- < gr. τῆλεdaleki + franc. -graphe < gr. -γραφία < gr. γράφωpisać[11].
por. białor. ра́дыё, bułg. ра́дио, chorw. radio, czes. rádio, dłuż. radio, głuż. radijo, mac. ра́дио, pol. radio, ros. ра́дио, serb. радио, słc. rádio, słń. rádio
uwagi:
por. телеба́чення
źródła:
  1. 1,0 1,1   Hasło „РАДІО” w: Словник української мови. Академічний тлумачний словник (1970—1980).
  2. Hasło „ра́діо” w: Зоряна Куньч, Універсальний словник української мови, Wydawnictwo «Навчальна книга — Богдан», Tarnopol 2007, ISBN 966-692-462-5, s. 636.
  3. 3,0 3,1 3,2   Hasło „радіо” w: Словник UA - портал української мови та культури.
  4. 4,0 4,1   Hasło „ра́діо” w: Словники України online.
  5. 5,0 5,1   Hasło „Відмінювання слів іншомовного походження” w: Словник UA - портал української мови та культури.
  6.   Hasło „Радіо” w: uk.wikipedia.org.
  7. Hasło „радіо” w: Orest Śpiwak, Marian Jurkowski, Ukraińsko-polski słownik syntaktyczny, Tyrsa, Warszawa 2003, ISBN 83-89085-04-6, s. 239.
  8.   „Данілов допустив удар ЗСУ по Керченському мосту” w: Корреспондент.net.
  9. 9,0 9,1   red. О.С. Мельничук, В.Т. Коломієць, Т.Б. Лукінова, Г.П. Півторак, В.Г. Скляренко, О.Б. Ткаченко, Етимологічний словник української мови, t. 5. Р–Т, Наукова думка, Kijów 2006, ISBN 966-00-0816-3, s. 13.
  10.   red. О.С. Мельничук, В.Т. Коломієць, Т.Б. Лукінова, Г.П. Півторак, В.Г. Скляренко, О.Б. Ткаченко, Етимологічний словник української мови, t. 5. Р–Т, Наукова думка, Kijów 2006, ISBN 966-00-0816-3, s. 538.
  11. Hasło „telegraph” w: Online Etymology Dictionary.