cały: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 9:
: (1.4) [[nie]] [[uszkodzony]]
{{odmiana}}
: (1.1-4) {{odmiana-przymiotnik-polski|brak}}
{{przykłady}}
: (1.1) ''[[nie|Nie]] [[sprzedać|sprzedam]] [[pan]]u [[cały|całej]] [[kolekcja|kolekcji]], [[wysoko|najwyżej]] [[niektóry|niektóre]] [[element]]y.''
Linia 26:
{{meronimy}}
{{pokrewne}}
: {{rzecz}} [[całość]] {{f}}, [[całka]] {{f}}, [[całostka]] {{f}}, [[scalanie]] {{n}}, [[scalenie]] {{n}}, [[całkowanie]] {{n}}, [[scałkowanie]]] {{n}}, [[całkowitość]] {{f}}, [[ocalanie]] {{n}}, [[ocalenie]] {{n}}, [[calizna]] {{f}}
: {{czas}} [[scalać]] {{ndk}}, [[scalić]] {{dk}}, [[całkować]] {{ndk}}, [[scałkować]] {{dk}}, [[ocalać]] {{ndk}}, [[ocalić]] {{dk}}
: {{przym}} [[całkowity]], [[całościowy]], [[całkowy]]
: {{przysł}} [[cało]], [[całkowicie]], [[całościowo]]
{{frazeologia}}
: [[całe szczęście]] • [[cały i zdrowy]] • [[na całej linii]] • [[szukać dziury w całym]] • [[z całego serca]] • [[jak mały, to cały, jak wół, to na pół]] • [[co powiesz w sekrecie, to wiedzą w całym powiecie]] • [[kiedy bal, to bal: całe jajko w barszcz wal]] • [[nie pożyczywszy – na tydzień gniewu, pożyczywszy – na cały rok]] • [[Bartłomieja cały wrzesień naśladuje, i z nim jesień]] • [[biedny kupuje jedną kapotę, ale na całe życie]] • [[człowiek uczy się całe życie, a głupi umiera]] • [[palec skaleczysz – cała ręka boli]] • [[samotnemu cały świat pustynią]] • [[mieć cały dom na głowie]] • [[Nowy Rok jaki, cały rok taki]] / [[jaki Nowy Rok, taki cały rok]] • [[jak Nowy Rok jasny i chłodny – cały roczek pogodny i płodny]] • [[Makary pogodny, cały styczeń chłodny]] • [[święty Idzi cały miesiąc widzi]] • [[w tym cały jest ambaras, żeby dwoje chciało na raz]] • [[jak pierwszy, drugi, trzeci, taki cały sierpień leci]] • [[cała władza w ręce rad]]
: [[całe szczęście]] • [[cały i zdrowy]] • [[na całej linii]] • [[szukać dziury w całym]] • [[z całego serca]] • [[jak mały, to cały, jak wół, to na pół]]
{{etymologia}}
: (1.1-4) Od XIV-XV wieku; {{ogsłow}} (por. {{czes}} [[celý#cs|celý]] 'cały', {{ros}} [[целый]] ''cełyj'' 'cały, całkowity', {{scs}} [[cĕlъ#cu|cĕlъ]] 'cały, zdrowy') z {{etym|prasłow|*cĕlъ}} z {{etym|prasłow|*kailŭ-}} 'obejmujący całość, nienaruszony, wszystek, pełny, zupełny, zdrowy, prawdziwy' (spokrewniony z {{goc}} [[hails#got|hails]], {{swn}} [[hail]]) z {{etym|praindoeur|*kai-lo}} / {{*|kai-lu}} 'zdrowy, nieuszkodzony, nienaruszony'<ref name="Malmor">{{Malmor2009|hasło=cały}}</ref>