wyjąć

wyjąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈvɨjɔ̇̃ɲʨ̑], AS: [vyi ̯o̊̃ńć], zjawiska fonetyczne: podw. art.• nazal.• asynch. ą 

​

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. wyjmować)

(1.1) wydostać, wydobyć coś skądś, z wnętrza czegoś

(1.2) książk. wydzielić część z całości, wyodrębnić coś

(1.3) książk. wykluczyć kogoś lub coś, wyłączyć, zrobić dla kogoś lub czegoś wyjątek

odmiana:

(1.1) koniugacja Xc

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		wyjąć
czas przyszły prosty		wyjmę	wyjmiesz	wyjmie	wyjmiemy	wyjmiecie	wyjmą
czas przeszły	m	wyjąłem	wyjąłeś	wyjął	wyjęliśmy	wyjęliście	wyjęli
	ż	wyjęłam	wyjęłaś	wyjęła	wyjęłyśmy	wyjęłyście	wyjęły
	n	wyjęłom	wyjęłoś	wyjęło
tryb rozkazujący		niech wyjmę	wyjmij	niech wyjmie	wyjmijmy	wyjmijcie	niech wyjmą
pozostałe formy czas zaprzeszły m wyjąłem był wyjąłeś był wyjął był wyjęliśmy byli wyjęliście byli wyjęli byli ż wyjęłam była wyjęłaś była wyjęła była wyjęłyśmy były wyjęłyście były wyjęły były n wyjęłom było wyjęłoś było wyjęło było forma bezosobowa czasu przeszłego wyjęto tryb przypuszczający m wyjąłbym, byłbym wyjął wyjąłbyś, byłbyś wyjął wyjąłby, byłby wyjął wyjęlibyśmy, bylibyśmy wyjęli wyjęlibyście, bylibyście wyjęli wyjęliby, byliby wyjęli ż wyjęłabym, byłabym wyjęła wyjęłabyś, byłabyś wyjęła wyjęłaby, byłaby wyjęła wyjęłybyśmy, byłybyśmy wyjęły wyjęłybyście, byłybyście wyjęły wyjęłyby, byłyby wyjęły n wyjęłobym, byłobym wyjęło wyjęłobyś, byłobyś wyjęło wyjęłoby, byłoby wyjęło imiesłów przymiotnikowy przeszły m wyjęty, niewyjęty wyjęci, niewyjęci ż wyjęta, niewyjęta wyjęte, niewyjęte n wyjęte, niewyjęte imiesłów przysłówkowy uprzedni wyjąwszy rzeczownik odczasownikowy wyjęcie, niewyjęcie

przykłady:

(1.3) (…) ponadto wyjął ich spod ustawodawstwa miejskiego, poddając jurysdykcji wojewody, a w sprawach gardłowych sądownictwu samego króla.

składnia:

kolokacje:

(1.1) wyjąć coś z kieszeni • wyjąć ciasto z piekarnika • wyjąć wędlinę z lodówki • wyjąć szwy

(1.2) zdanie wyjęte z kontekstu

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wyjęcie n, wyjmowanie n, wyjątek m

czas. wyjmować ndk., powyjmować dk.

związki frazeologiczne:

jak psu z gardła wyjęty • wyjąć z ust • ktoś by serce wyjął z piersi dla kogoś • wyjąć metrykę • wyjęty spod prawa • wyjąwszy coś

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) remove from, bring out, take out of, pull out
• czeski: (1.1) vyjmout
• esperanto: (1.1) eltiri, elpreni, eligi
• jidysz: (1.1) אַרויסנעמען (arojsnemen)

źródła: