ubogi (język polski) edytuj

wymowa:
?/i IPA[uˈbɔɟi], AS[uboǵi], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) posiadający mało dóbr materialnych
(1.2) nieobfitujący w coś

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) osoba uboga (1.1), biedna
odmiana:
(1.1-2)
(2.1)
przykłady:
(1.1) Jesteśmy ubogą rodziną.
(1.1) Pomagamy ubogim sierotom.
(1.2) To jedzenie jest ubogie w witaminy.
(2.1) Słuchajcie tego wy, którzy gnębicie ubogiego i bezrolnego pozostawiacie bez pracy[1].
składnia:
kolokacje:
(1.2) bilbil ubogi
synonimy:
(1.1) biedny
antonimy:
(1.1) bogaty, majętny, dostatni
(1.2) zasobny, pełen
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. ubóstwo n, ubogość ż
forma żeńska uboga ż
przym. ubożuchny
przysł. ubogo, ubożuchno
związki frazeologiczne:
ubogi jak mysz kościelnaubogi krewny / uboga krewnachorobę bogatego, a piwo ubogiego z daleka słychać
etymologia:
prasł. *ubogъ, od rdzenia prasł. *bog-bogactwo[2][3]
powiązane etymologicznie ze słowami bogactwo, bogaty i niebogi; wg części etymologów (m.in. Aleksandra Brücknera[4] i Franciszka Sławskiego) również z bóg, bogini i bożek, inni (m.in. Andrzej Bańkowski) podważają tę tezę[3]
por. czes. ubohý, ros. убогий, scs. ѹбогъ i słc. úbohý
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Księga Amosa 8,4, Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003, tłum. Zbigniew Kaznowski
  2. Chciałabym się dowiedzieć jaka jest etymologia słowa nieboszczyk. Spotkałam się z określeniem ktoś kto uszczknął nieba. w: Poradnia językowa UŚ.
  3. 3,0 3,1   Porada „ubogi” w: Poradnia językowa PWN.
  4.   Hasło „bóg” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.