rozpuścić (język polski) edytuj

wymowa:
IPA[rɔsˈpuɕʨ̑iʨ̑], AS[rospuśćić], zjawiska fonetyczne: zmięk.utr. dźw. ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozpuszczać)

(1.1) sporządzić roztwór dwóch lub więcej substancji, zwykle o różnym stanie skupienia
(1.2) wywołać zmianę stanu skupienia, topnienie czegoś
(1.3) zwykle w odniesieniu do włosów: rozpleść, uwolnić z zapięcia, rozwiązać
(1.4) pot. rozesłać, skierować w różne strony
(1.5) pot. rozwiązać jakiś zespół, oddział itp., zwolnić po spełnionym zadaniu
(1.6) pot. rozpieścić kogoś, pozwolić na samowolę
(1.7) pot. roztrwonić majątek na rzeczy zbędne błahe

czasownik zwrotny dokonany rozpuścić się (ndk. rozpuszczać się)

(2.1) aspekt dokonany od: rozpuszczać się (np. w cieczy)
(2.2) aspekt dokonany od: rozpuszczać się (np. o śniegu)
(2.3) aspekt dokonany od: rozpuszczać się (zwykle o włosach)
(2.4) pot. aspekt dokonany od: rozpuszczać się (np. o kimś niesubordynowanym)
odmiana:
(1.1-7) koniugacja VIa
(2.1-4) koniugacja VIa
przykłady:
(1.1) Rozpuściłem pięć łyżeczek cukru w szklance herbaty.
(1.2) Sól rozpuściła lód na chodnikach.
(1.2) Ten lakier do paznokci rozpuścisz tylko acetonem.
(1.3) Poprosiłem Anię, żeby rozpuściła włosy.
(1.4) Policjanci rozpuścili psy tropiące po lesie i wkrótce natrafiono na zwłoki.
(1.4) Po powrocie z wycieczki rozpuściliśmy uczniów do domów.
(1.6) Ależ wy rozpuściliście Kacperka. Teraz trzeba go wciąż nosić na rękach.
(1.7) Rozpuściłeś pieniądze, które dałam ci na cały miesiąc?!
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.2) roztopić
(1.7) przepuścić
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. rozpuszczenie n, rozpuszczanie n, rozpuszczalnik m, rozpusta ż
czas. rozpuszczać ndk.
przym. rozpuszczony, rozpuszczalny, rozpuszczalnikowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(2.1-4) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: rozpuszczać się
źródła: