ręczyć

ręczyć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈrɛ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑], AS: [rẽṇčyć], zjawiska fonetyczne: udziąs.• nazal.• asynch. ę 

​

znaczenia:

czasownik niedokonany

(1.1) odpowiadać za coś lub za kogoś

(1.2) być czegoś pewnym

(1.3) st.pol. zabierać czyjeś mienie jako zapłatę za długi

(1.4) st.pol. przyjmować coś, dając zaświadczenie wykonania dawniejszych zobowiązań

czasownik zwrotny niedokonany ręczyć się

(2.1) praw. st.pol. poręczać realizację zobowiązań materialnych

odmiana:

(1.1-2) koniugacja VIb

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ręczyć
czas teraźniejszy		ręczę	ręczysz	ręczy	ręczymy	ręczycie	ręczą
czas przeszły	m	ręczyłem	ręczyłeś	ręczył	ręczyliśmy	ręczyliście	ręczyli
	ż	ręczyłam	ręczyłaś	ręczyła	ręczyłyśmy	ręczyłyście	ręczyły
	n	ręczyłom	ręczyłoś	ręczyło
tryb rozkazujący		niech ręczę	ręcz	niech ręczy	ręczmy	ręczcie	niech ręczą
pozostałe formy czas przyszły m będę ręczył, będę ręczyć będziesz ręczył, będziesz ręczyć będzie ręczył, będzie ręczyć będziemy ręczyli, będziemy ręczyć będziecie ręczyli, będziecie ręczyć będą ręczyli, będą ręczyć ż będę ręczyła, będę ręczyć będziesz ręczyła, będziesz ręczyć będzie ręczyła, będzie ręczyć będziemy ręczyły, będziemy ręczyć będziecie ręczyły, będziecie ręczyć będą ręczyły, będą ręczyć n będę ręczyło, będę ręczyć będziesz ręczyło, będziesz ręczyć będzie ręczyło, będzie ręczyć czas zaprzeszły m ręczyłem był ręczyłeś był ręczył był ręczyliśmy byli ręczyliście byli ręczyli byli ż ręczyłam była ręczyłaś była ręczyła była ręczyłyśmy były ręczyłyście były ręczyły były n ręczyłom było ręczyłoś było ręczyło było forma bezosobowa czasu przeszłego ręczono tryb przypuszczający m ręczyłbym, byłbym ręczył ręczyłbyś, byłbyś ręczył ręczyłby, byłby ręczył ręczylibyśmy, bylibyśmy ręczyli ręczylibyście, bylibyście ręczyli ręczyliby, byliby ręczyli ż ręczyłabym, byłabym ręczyła ręczyłabyś, byłabyś ręczyła ręczyłaby, byłaby ręczyła ręczyłybyśmy, byłybyśmy ręczyły ręczyłybyście, byłybyście ręczyły ręczyłyby, byłyby ręczyły n ręczyłobym, byłobym ręczyło ręczyłobyś, byłobyś ręczyło ręczyłoby, byłoby ręczyło imiesłów przymiotnikowy czynny m ręczący, nieręczący ż ręcząca, nieręcząca ręczące, nieręczące n ręczące, nieręczące imiesłów przymiotnikowy bierny m ręczony, nieręczony ręczeni, nieręczeni ż ręczona, nieręczona ręczone, nieręczone n ręczone, nieręczone imiesłów przysłówkowy współczesny ręcząc, nie ręcząc rzeczownik odczasownikowy ręczenie, nieręczenie

przykłady:

(1.1) Za jego uczciwość mogę ręczyć, czym tylko chcesz.

(1.2) Jeden leśniczy w leśnej dziczy / (nazwisko, adres się nie liczy) / każdego roku (mniejsza z datą) / na trzeźwo (choć nie ręczę za to), / jak jeleń na polanie ryczy.

składnia:

(1.1) ręczyć za + B. (kogo, co)

kolokacje:

synonimy:

(1.1-2) dawać gwarancję, gwarantować, poręczać, oświadczać, potwierdzać, twierdzić

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. rączęta nmos, ręczniczek mrz, ręczenie n, rączka ż, rękojmia, poręczyciel, ręka

czas. dk. poręczyć

czas. zaręczać, poręczać

przysł. ręcznie

związki frazeologiczne:

(1.1) nie ręczyć za siebie • ręczyć głową

etymologia:

(1.1-2) prasł. †rǫčiti – podawać rękę na znak gwarancji

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) instaan
• angielski: (1.1) vouch, avouch
• arabski: (1.1) يشهدو
• bułgarski: (1.1) гарантирам
• hebrajski: (1.1) לערוב
• jidysz: (1.1) ערבֿ זײַן (orew zajn)
• norweski (bokmål): (1.1) gå god for
• norweski (nynorsk): (1.1) gå god for
• rosyjski: (1.1) ручаться

źródła: