Wikisłownik

piasek

piasek (język polski) edytuj

 
piasek (1.1)
wymowa:
​?/i, IPA: [ˈpʲjasɛk], AS: [pʹi ̯asek], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j 
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) luźna skała osadowa złożona z ziaren i okruchów skalnych o rozmiarze od 0,0625 do 2 mm, głównie kwarcu; zob. też piasek w Wikipedii
(1.2) przen. teren pokryty piaskiem (1.1)
(1.3) przen. substancja podobna do piasku (1.1)
odmiana:
(1.1-3)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikpiasekpiaski
dopełniaczpiaskupiasków
celownikpiaskowipiaskom
biernikpiasekpiaski
narzędnikpiaskiempiaskami
miejscownikpiaskupiaskach
wołaczpiaskupiaski
przykłady:
(1.1) Dzieci bawiły się w piasku.
(1.2) Słabe gleby bielicowe powstają na piaskach.
(1.3) Jeśli masz piasek w nerkach, to idź koniecznie do lekarza.
składnia:
kolokacje:
(1.1) drobny / gruby piasek • piasek drobnoziarnisty / średnioziarnisty / gruboziarnisty • piasek eoliczny / morski / rzeczny / wydmowy • piasek formierski / kwarcowy / szklarski / złotodajny • sypać piasek • posypywać piaskiem • eksploatować / wydobywać piasek • babka z piasku • lotny piasek
(1.2) ruchome piaski • piasek gliniasty
(1.3) piasek w nerkach • piasek cukrowy • piasek moczowy • piasek stalowy
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. piaskarka ż, piaskowiec m, piaskownica ż, piaskowanie n
zdrobn. piaseczek m
zgrub. piach m, piaszczysko n
przym. piaskowy, piaszczysty, piaskowcowy
czas. piaskować
związki frazeologiczne:
budować na piasku • chować głowę w piasek • kręcić bicz z piasku • mieć piasek w oczach • mieć piasek w rękawach • dziura w worze, gość w komorze, piasek w mące, woda w łące, kąkol w życie, złość w habicie — rzeczy niecne • ruchome piaski • rzucać piaskiem w oczy • z piasku bicza nie ukręci • piasek kinetyczny
etymologia:
prasł. *pěsъkъ[1]
uwagi:
(1.2) najczęściej w liczbie mnogiej
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑   Hasło „piasek” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=piasek&oldid=8286637”