Wikisłownik

krowa

krowa (język polski) edytuj

 
krowa (1.1)
wymowa:
​?/i, IPA: [ˈkrɔva], AS: [krova]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zool. dorosła samica bydła domowego; zob. też krowa w Wikipedii
(1.2) zool. samica niektórych dużych ssaków (wieloryba, hipopotama)
(1.3) przen. pejor. grub. obraź. obraźliwe określenie kobiety
(1.4) pot. duży, ciężki przedmiot[1]
(1.5) środ. mot. duża obudowa reflektora i zegarów w motocyklu
(1.6) slang. litrowa butelka wódki
odmiana:
(1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikkrowakrowy
dopełniaczkrowykrów
celownikkrowiekrowom
biernikkrowękrowy
narzędnikkrowąkrowami
miejscownikkrowiekrowach
wołaczkrowokrowy
przykłady:
(1.1) Co dzień doiła krowy.
(1.2) Wieloryby-samce żerowały gdzie indziej niż krowy z noworodkami.
(1.3) Stara krowa rozsiadła się jeszcze wygodniej.
(1.6) Heniu, skocz do sklepu i kup jedną krowę i jakąś przepitę.
składnia:
kolokacje:
(1.1) doić / wydoić krowę • choroba szalonych krów
(1.6) wydoić krowę
synonimy:
antonimy:
(1.1) byk
hiperonimy:
(1.1) bydlę, samica
hiponimy:
(1.1) jałówka, cielę, dójka, holenderka
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. krowiak m, krowianka ż, krowiarnia ż, krowiarz m, krowieniec m, krowina ż, krowne n, krówki ż
zdrobn. krówka ż, króweczka ż, krowiczka ż, krowinka ż
zgrub. krówsko n, krowisko n
przym. krowi, krowiasty, krówkowy
związki frazeologiczne:
dobra krowa – majątku połowa • doić swoją krowę[2] • dojna krowa • kto krowami orze, ma pustki w oborze • kto krowę chce doić, powinien ją paść • święta krowa • tłumaczyć jak chłop krowie na granicy / tłumaczyć jak chłop krowie na miedzy / tłumaczyć jak chłop krowie na rowie / tłumaczyć jak pastuch krowie na rowie • znać się jak krowa na gwiazdach
zobacz też: przysłowia o krowie
etymologia:
od prasł. *korva[3][4][5] → krowa (1.1)
por. białor. карова, bułg. крава, chorw. krava, czes. kráva, dłuż. krowa, głuż. kruwa, kasz. karwa, mac. крава, ros. корова, serb. крава, słc. krava, słń. krava, słowiń. krova, i ukr. коро́ва
uwagi:
(1.1-2) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑   Hasło „krowa” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Włodzimierz Wysoczański, Opozycja homo – animal z perspektywy reguł postępowania (na materiale frazemów wybranych języków), „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 89.
  3. ↑   Hasło „krowa” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  4. ↑ Hasło „krava” w: Hrvatski jezični portal.
  5. ↑ Этимологический словарь славянских языков, red. O. Trubaczow, A. Żurawlоw, t. XI, Moskwa 1974-, s. 116-112.

krowa (język dolnołużycki) edytuj

 
krowa (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) krowa
odmiana:
(1.1) lp krow|a, ~y, ~je, ~u, ~u, ~je; du ~je, ~owu, ~oma, ~je, ~oma, ~oma; lm ~y, ~ow, ~am, ~y, ~ami, ~ach
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *korva
zob. polskie znaczenie
uwagi:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=krowa&oldid=8285527”