Cygan

Cygan (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈʦ̑ɨɡãn], AS: [cygãn], zjawiska fonetyczne: nazal.

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) etn. osoba narodowości cygańskiej (romskiej); zob. też Cyganie w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

(2.1) geogr. gajówka w Polsce leżąca w gminie Lubochnia, w województwie łódzkim; zob. też Cygan (województwo łódzkie) w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	Cygan	Cyganie
dopełniacz	Cygana	Cyganów
celownik	Cyganowi	Cyganom
biernik	Cygana	Cyganów
narzędnik	Cyganem	Cyganami
miejscownik	Cyganie	Cyganach
wołacz	Cyganie	Cyganie

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	Cygan
dopełniacz	Cygana
celownik	Cyganowi
biernik	Cygan
narzędnik	Cyganem
miejscownik	Cyganie
wołacz	Cyganie

przykłady:

(1.1) Stary Cygan siedział na stołku i grał na akordeonie.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) Rom; środ. Ciawa

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. cygan m, cygańskość ż, cygańszczyzna ż, Cyganiątko n, Cyganeczka ż, Cyganicha ż, cyganeria ż, cyganienie n, ocyganienie n, cygański m, Cyganówka ż, Cygany nmos, Cyganki nmos

zdrobn. Cyganek mos

forma żeńska Cyganka ż

czas. cyganić ndk., ocyganić dk., wycyganić dk.

przym. cygański

przysł. cygańsko

związki frazeologiczne:

Cygan swymi dziećmi świadczy • kowal zawinił, a Cygana powiesili • dla towarzystwa dał się Cygan powiesić

etymologia:

uwagi:

(1.1) Słowa „Cygan”, „Cyganka” posiadają neutralny wydźwięk i są powszechnie używane, chociaż nieco negatywny odcień nadają im stereotypowe odniesienia. Stosowane synonimiczne słowo „Rom”, jest określeniem poprawnym politycznie, ale stworzonym sztucznie pod koniec XX wieku i nie występuje w tradycji języka polskiego. Ze względu na to, że etnonim „Cygan” uległ procesowi apelatywizacji i stał się rzeczownikiem pospolitym o negatywnym znaczeniu i pejoratywnym zabarwieniu emocjonalnym, wprowadzono do polszczyzny ogólnej nazwę Rom, wywodzącą się z cygańskiego rom ‘człowiek’.

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) Gypsy
• arabski: (1.1) نوري
• baskijski: (1.1) ijito
• białoruski: (1.1) цыган m
• bułgarski: (1.1) циганин m
• czeski: (1.1) Cikán m
• duński: (1.1) sigøjner w
• esperanto: (1.1) cigano
• francuski: (1.1) tsigane m, manouche m
• galicyjski: (1.1) xitano m
• hiszpański: (1.1) gitano m
• interlingua: (1.1) bohemo
• jidysz: (1.1) ציגײַנער
• litewski: (1.1) čigonas m
• łaciński: (1.1) Zinganus m
• łotewski: (1.1) čigāns m
• niemiecki: (1.1) Zigeuner m
• norweski (bokmål): (1.1) sigøyner m
• portugalski: (1.1) cigano m
• rosyjski: (1.1) цыган m
• slovio: (1.1) Cigan
• słowacki: (1.1) Cigán m
• turecki: (1.1) Çingene
• ukraiński: (1.1) циган m
• węgierski: (1.1) cigány
• wilamowski: (1.1) Cejgon m
• włoski: (1.1) zingaro m, zigano m, zingano m, gitano m

źródła: