כּשר
כּשר (jidysz) edytuj
- transliteracja:
- YIVO: kshr; polska: kszr
- transkrypcja:
- YIVO: kosher; polska: koszer
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) żyd. rel. koszerny[1][2]
- (1.2) porządny, uczciwy, nienaganny (moralnie), prawy, czysty, godny, należyty[1][2]
- (1.3) legalny, zgodny z prawem, uzasadniony, prawowity; o dziecku: ślubny[1][2]
przysłówek
- (2.1) żyd. rel. koszernie[1][2]
- (2.2) porządnie, uczciwie, nienagannie, czysto, godnie, należycie[1][2]
- (2.3) legalnie, zgodnie z prawem, prawowicie[1][2]
- przykłady:
- (1.2) ס׳איז עפּעס ניט כּשר, וואָס ער איז אַזוי רויִק. → Jest coś nieczystego / niepokojącego / podejrzanego w tym, że on jest taki spokojny[2].
- (2.2) ער האָט עס כּשר פֿאַרדינט! → Uczciwie na to zarobił!, Uczciwie sobie na to zapracował![2]
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) כּשר מאַכן → przygotowywać (mięso) zgodnie z zasadami koszerności, czynić koszernym[1]
- (1.1) כּשר מאַכן → o rabinie oceniającym wnętrzności ubitego zwierzęcia: uznawać za koszerne[1]
- (1.1) אַ כּשרע כּלי → koszerne naczynie[2]
- (1.2) אַ כּשרע נשמה → czysta dusza[2]
- (1.3) אַ כּשרער מסחר → legalny handel[1]
- (1.3) אַ כּשר קינד → ślubne dziecko[1]
- (2.2) כּשר פֿאַרדינט → uczciwie zarobiony / zapracowany, zasłużony[1]
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- ס׳וועט זײַן כּשר! → Wszystko będzie dobrze![2]
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10
Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Hasło „kóšer(er)” w: Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2, s. 463.
