żałować (język polski) edytuj

wymowa:
IPA[ʒaˈwɔvaʨ̑], AS[žau̯ovać] ?/i
?/i
znaczenia:

czasownik niedokonany

(1.1) odczuwać żal, być smutnym, przygnębionym[1]
(1.2) ubolewać nad popełnionym występkiem, złamaniem zasad[1]
(1.3) okazywać komuś współczucie z powodu trudnej sytuacji w jakiej się znalazł[1]
(1.4) skąpić, niechętnie wydawać na coś pieniądze[1]; niechętnie dawać coś komuś
(1.5) st.pol. użalać się, skarżyć się[2]
odmiana:
(1) koniugacja IV
przykłady:
składnia:
(1.1-3) żałować + D.[3]
kolokacje:
synonimy:
(1.1) boleć, ubolewać, utyskiwać
(1.2) pluć sobie w brodę, mieć wyrzuty sumienia, odczuwać skruchę, gw. (Śląsk Cieszyński) banować[4]
(1.3) litować się, współczuć, gw. (Śląsk Cieszyński) lutować, żalać
(1.4) skąpić, sknerzyć, szczędzić
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. żałowanie n, żal m
czas. pożałować dk.
związki frazeologiczne:
nie żałowaćco cię nie kosztuje, tego nie żałujkto za grzech nie żałuje, myśli go powtórzyć
etymologia:
pol. żal + -ować
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Hasło „żałować” w: SJP.pl.
  2. Jolanta Maćkiewicz, Zbigniew Majchrowski, Stanisław Rosiek, Między tekstami 1. Początki. Średniowiecze (echa współczesne), wyd. III, wyd. słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2004, s. 200.
  3. Andrzej Markowski, Jak dobrze mówić i pisać po polsku, Warszawa 2000.
  4. Słowniczek trudniejszych wyrazów gwarowych, w: Alina Kopoczek, Śpiewnik Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1988, str. 375-380.