Wikisłownik

żółw

Podobna pisownia Podobna pisownia: zołw

żółw (język polski) edytuj

 
żółw (1.1)
 
żółw (1.2)
 
żółw (1.3)
wymowa:
​?/i, IPA: [ʒuwf], AS: [žuu̯f], zjawiska fonetyczne: wygł.
​?/i ​?/i ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) zool. zwierzę z rzędu Testudines, należące do gromady gadów; zob. też żółwie w Wikipedii
(1.2) wojsk. hist. szyk bojowy legionów rzymskich, polegający na utworzeniu przez legionistów zwartej formacji przypominającej osłoniętego skorupą żółwia (1.1); zob. też testudo (szyk) w Wikipedii
(1.3) inform. kursor graficzny określający współrzędne na ekranie, kierunek oraz rodzaj i kolor pióra, stosowany np. w języku Logo; zob. też Logo (język programowania) w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) powolny człowiek
odmiana:
(1.1-2)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikżółwżółwie
dopełniaczżółwiażółwi
celownikżółwiowiżółwiom
biernikżółwiażółwie
narzędnikżółwiemżółwiami
miejscownikżółwiużółwiach
wołaczżółwiużółwie
przykłady:
(1.1) Żółwie są starsze od dinozaurów.
składnia:
kolokacje:
(1.1) żółw lamparci • żółw skórzasty • żółw słoniowy
synonimy:
(1.2) testudo
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) żółw lądowy • żółw morski
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. żółwiątko n, żółwinek m, żółwinkowate nmos, żółwie nmos, żółwiak m, żółwiakowate nmos
forma żeńska żółwica ż
zdrobn. żółwik m
przym. żółwi, żółwiowy, żółwikowy, żółwinkowaty, żółwiakowaty
przysł. żółwio
związki frazeologiczne:
jak żółw • żelazna żaba
etymologia:
(1.1) w polszczyźnie zaświadczone od XV wieku, t. st.pol. żełw; prasł. *žely, *želъve < praindoeur. *ghelū-, prawdopodobnie od praindoeur. *ghel- → zielony, żółty, (por. np. żółw zielony); por. czes. želva, cs. жєлъва (želъva) / cs. жєлъвь (želъvь), gr. χέλυς (chélys) → żółw[1]
(1.2) kalka z łac. testudo → żółw
(1.3, 2.1) od znaczenia 1.1
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Płazy i gady
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Hasło „żółw” w: Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 756.

żółw (język kaszubski) edytuj

 
żółw (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) herp. żółw
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=żółw&oldid=8286996”