Podobna pisownia Podobna pisownia: lajdák

łajdak (język polski) edytuj

wymowa:
IPA[ˈwajdak], AS[u̯ai ̯dak], ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) pot. pejor. człowiek postępujący niezgodnie z normami etyki, godny pogardy
odmiana:
(1.1)
przykłady:
(1.1) Jak można seksualnie wykorzystywać małoletnie dziecko? Dla mnie taki człowiek to najgorszy łajdak.
(1.1) Nawet największy złoczyńca, najgorszy łajdak, czy zbrodniarz może mieć wyrzuty sumienia.
(1.1) Powiedzcie temu łajdakowi, żeby się tu nawet nie pokazywał!
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) nikczemnik, nędznik, kanalia, niegodziwiec, drań, łotr, szubrawiec, szuja, bydlak, ścierwo, gadzina, parszywiec, plugawiec, łachudra, szmata, menda
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. łajdus mos, łajdaczyna mos, łajdactwo n, łajdusostwo n, łajdaczenie się n
zdrobn. łajdaczek m
forma żeńska łajdaczka ż, łajdaczyna ż
czas. łajdaczyć się ndk.
przym. łajdaczy, łajdacki
przysł. łajdacko
związki frazeologiczne:
etymologia:
czes. lajdákwałkoń, próżniak, nierób, utworzone od czes. lajdat (se)wałęsać się, obijać się[1][2][3][4][5]
wywodzenie tego wyrazu z litew. laidokasnicpoń, leń, hulaka, rozpustnik, pijak[6] jest odrzucane, przyjmuje się odwrotny kierunek zapożyczenia (z polskiego, zapewne przez białoruski, do litewskiego)[1][7]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Franciszek Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków 1958–1965.
  2. Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.
  3. Witold Mańczak, Polski słownik etymologiczny, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2017, ISBN 978-83-7676-265-4.
  4.   Hasło „łajdak” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  5. Hasło „lajdati” w: Václav Machek, Etymologický slovník jazyka českého, Československá akademie věd, Praga 1968.
  6. Andrzej Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-13019-9.
  7.   Hasło „laidõkas” w: Wojciech Smoczyński, Słownik etymologiczny języka litewskiego, na prawach rękopisu, 2021.