Indeks:Polski - Gwara więzienna
AEdytuj
- abarot, z abarotem – z powrotem; także: skierowanie bluzgu z powrotem do wypowiadającego
- abeng! – daw. baczność![1]
- abratnik – daw. więzień, który uciekł z katorgi[1]
- afera – 1) niesłuszne posądzenie o naruszenie zasad panujących wśród grypsujących; 2) przestępstwo
- afera bęckowa – pobicie
- afera koperkowa – kłótnia o sprawy nieistotne
- afera majtkowa – zgwałcenie
- afryka – gwałtowne zdarzenie[2]
- agata – zabawa[3]
- agregat – 1) grzałka do gotowania wody[4]; 2) cwaniak
- akcja – wydarzenie, wybryk, przestępstwo
- akcja S – akt samoagresji
- akowiec – złodziej wiejskiego inwentarza
- aksamitna biżuteria – drób
- alejka – przestrzeń (przejście) między łóżkami ustawionymi w celi
- alfons – sutener
- alpaga, alpaszka – tanie wino owocowe[5]
- ambasada – brzuch, żołądek
- ameryka – okres próbny kandydata do grupy grypserskiej
- amerykan – kandydat do grupy grypserskiej
- amerykanka – okres próbny kandydata do grupy grypserskiej
- amerykany – kajdanki
- andzia – amnestia
- anioł – członek ugrupowania „Anioły” (subkultura więzienna odmienna od grypserki)
- anioł z głową diabła – nazwa tatuażu: symbol oszustwa
- angielski włos – cienka, zwijana piłka włosowa, służy do cięcia krat
- ansy – odzież więzienna[6]
- anteny – uszy[4]
- antypa – daw. kij do bicia[7]
- aparat – 1) cwaniak; 2) budka telefoniczna
- apropak – więzień, który się wywyższa, pozuje na inteligenta
- arab w turbanie – nazwa tatuażu: symbol zakładu karnego w Goleniowie
- arbajt – praca
- arbajtować – pracować
- arbuz – głowa[8]
- arbuziarz – morderca zabijający ciosem w głowę[9]
- atanda – 1) grupa strażników zajmujących się zadaniami specjalnymi, np. tłumieniem buntu więźniów; 2) atanda! – uwaga!
- atandzić – pukać, łomotać
- atrament – tanie wino owocowe[5]
- audiencja – pogard. homoseksualny stosunek oralny, którego obiekt bierny siedzi na muszli klozetowej (cwel na tronie audiencję daje)
- autobus – dużych rozmiarów paczka herbaty
- awanturka – tanie wino owocowe[5]
- awanturnik – tanie wino owocowe[5]
- awaria – aresztowanie[4]
- aza – okratowane auto przeznaczone do transportu więźniów
BEdytuj
- bachnąć się – popełnić samobójstwo
- bachnąć się na struny – podciąć sobie żyły, popełniając samobójstwo
- bachnąć się na linę – powiesić się
- badejki – majtki, slipy, spodenki
- bajer – 1) kłamstwo; 2) przechwalanie się
- bajer siać / bajer wciskać / bajer wstawiać / bajer żenić – okłamywać
- bajera – gwara więzienna
- bajerant – 1) kłamca; 2) chwalipięta, zwłaszcza więzień, który przechwala się dokonanymi przestępstwami
- bajerować – kłamać
- bajerownik – głośnik radiowęzła więziennego
- bajura – tanie wino owocowe[5]
- bakry – spodnie[10]
- balsam – samogon[5]
- bałach – 1) kłamstwo; 2) tanie wino owocowe[10]
- bałagan – tanie wino owocowe[5]
- bałak – tanie wino owocowe[5]
- bałakać – używać gwary więziennej
- bałamut – 1) psycholog; 2) psychiatra (więzienny)
- bałanda – zupa marnej jakości
- bambusik – oszust[11]
- banan – pałka policyjna[11]
- bandzioch – brzuch, żołądek
- bania – wódka
- bank – 1) pewność; 2) zapas
- bank czaju – zapas herbaty
- bankowo! – na pewno!
- bankowy numer – akcja przestępcza, mająca przynieść pewny zysk
- bańka – 1) wódka; 2) milion złotych; 3) głowa
- baraban – elektryczny czajnik
- barachło – byle co
- barbolec – tanie wino owocowe[5]
- bardacha – kibel, ubikacja
- bardachować – korzystać z toalety
- basta – 1) koniec; 2) zaklęcie odwołujące zakaz lub klątwę
- bastować – 1) kończyć coś; 2) odwoływać zaklęcie
- batłąch – butelka
- batory – 1) wózek z kotłami, którym rozwozi się posiłki po celach; 2) więzienie w Gdańsku
- batum – herbata[5]
- bawić się – 1) kraść; 2) onanizować się
- bawić się krawiectwem – dokonywać kradzieży kieszonkowych
- bawić się puzonem – onanizować się
- bazak – chleb[6]
- bażant – daw. porządnie ubrany mężczyzna[7]
- bebech – brzuch, żołądek
- bejc – 1) pijak; 2) bejca do drewna
- bejza – 1) szczotka do ubikacji; 2) szczotka do zamiatania
- beknąć – ponieść karę
- belfer – doświadczony, inteligentny więzień[12]
- belweder – areszt śledczy w Warszawie
- bełd – tanie wino owocowe[5]
- bełt, bełta, bełto, bełtucha – tanie wino owocowe[5]
- bełtowa – tanie wino owocowe[5]
- beły – tanie wino owocowe[5]
- berbela – samogon[5]
- berbelocha – tanie wino owocowe[5]
- berbelucha – 1) zupa; 2) samogon[5]
- berberucha – tanie wino owocowe[5]
- beret – 1) deska sedesowa; 2) cwel
- bereza – zakład karny w Rawiczu
- berłem pokropić – zdegradować
- berło – szczotka do ubikacji
- berza – dworzec kolejowy
- beton – ciemny chleb[6]
- betoniara – głośnik radiowęzła w zakładzie karnym
- bez – przyimek używany w celu zaprzeczenia następującego po nim wyrazu
- bez bałachu! – naprawdę!
- bez kiciora! – naprawdę!
- bez zwrotu i abarotu – zaklęcie, które uniemożliwia rozmówcy odwrócenie obelgi
- bęcki – pobicie
- białas – białe pieczywo lub ser
- białka – męskie narządy płciowe
- białko – papiery więźnia, dokumenty[13]
- bić – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu
- bić konia – onanizować się
- bić w baniak / w dekiel komuś – wariować
- bidul – dom dziecka, placówka wychowawcza
- biedrona – miska, miednica
- biedronki – subkultura więzienna młodocianych, odmienna od grypserki
- biegać – chodzić
- biegać w kołowrocie – spacerować (na placu spacerowym)
- biegać z mamą – być w relacji z kobietą
- biks – wyrażanie wrogości, napięcia, gotowości do podjęcia działania
- biksować – przybierać postawę wyrażającą wrogość, gniew
- binber – daw. zegarek[7]
- binia – narzeczona, konkubina
- biruch – daw. chłop[7]
- biżuteria – kajdanki
- blank – pieniądze
- blat – 1) stół; 2) blat! – na pewno!; 3) daw. ugoda z policją[7]; 4) daw. łapówka[7]
- blatna muzyka – gwara więzienna
- blatny – pewny, godny zaufania, lojalny
- blatny złodziej – więzień darzony zaufaniem przez subkulturę grypserską
- blejtram – twarz[4]
- blik – obserwacja, ubezpieczanie kogoś
- blikować – stać na czatach, ubezpieczać kogoś podczas nielegalnej akcji
- blit – złoto[7]
- blitny – złoty
- blitny fingiel – w nielegalnym handlu w zakładzie karnym: złoty pierścionek
- blitny skaz – w nielegalnym handlu w zakładzie karnym: złoty zegarek
- bluzg – poniżanie słowne, szykanowanie obraźliwym słownictwem
- bluzgać – wykląć kogoś, obrazić kogoś słownie
- bluzgnięcie – poniżanie słowne, szykanowanie obraźliwym słownictwem
- błoto – wino owocowe[14]
- błyskawica – nazwa tatuażu pod lewym okiem (oznacza "Przysięgam zemstę sprawiedliwości")
- błyskotki – w nielegalnym handlu w zakładzie karnym: drobna biżuteria
- bocian – posterunek umiejscowiony ponad więziennym murem
- bociany – subkultura więzienna odmienna od grypserki (działała w latach 70. XX w. w zakładzie karnym w Sztumie)
- boj – strach
- boks – izolatka
- bolek – umywalka
- bolerko – koszula[10]
- bomba – 1) wyrok w trybie przyspieszonym; 2) cios; 3) przesyłka z domu
- bombowiec – klops, pulpet, kotlet mielony
- boski – chleb[6]
- bracia, bracia w grypsie – wspólnota grypsująca
- brać – czasownik o wielu różnych znaczeniach, znaczenie zależy od kontekstu, np.: 1) kraść; 2) kłamać; 3) kopać; 4) donieść na kogoś; 5) odbywać akt płciowy i in.
- brać do buzi – być obiektem oralnego aktu płciowego
- brać pod glany – kopać
- brać spod celi na okrągło – stale okradać współwięźniów z celi
- brać na bęcki – pobić
- brać na huki – wymuszać krzykiem, zastraszać krzykiem
- brać na huki z orężem – wykrzykiwać groźby
- bramini na wojnie tylko spokojnie – zachowanie spokoju, opanowanie, pełna kontrola sytuacji
- bran – but[6]
- brandzlować się – onanizować się
- bransoletki, bransolety – kajdanki
- brajdak – przyjaciel
- brat – przyjaciel
- bratek – krata w więziennym oknie[11]
- brejza – tanie wino owocowe[5]
- brendy – denaturat
- brewiarz – kodeks karny
- bryczka – auto
- bryka – ucieczka
- brykarz – 1) złodziej samochodów; 2) złodziej działający w środkach komunikacji publicznej
- bryndza – brak środków finansowych podczas pobytu w zakładzie karnym
- bryntka – denaturat
- bryzka – nakrycie głowy[6]
- brzana – dziewczyna[15]
- brzytwa – daw. karta do gry[7]
- buc – ofiara przestępstwa
- buda – 1) więzienie; 2) okratowane auto przeznaczone do transportu więźniów
- budki – spodnie[10]
- bufet – 1) w celi: teren poza stołem; 2) biust
- bujać – oszukiwać
- bujać się – iść, odchodzić, chodzić
- buki – pobicie
- bukiet – choroba weneryczna[16]
- bulgot – nużące wypowiedzi
- bunczal – tanie wino owocowe[5]
- bunkier – izolatka
- burak – tanie wino owocowe[5]
- buras – funkcjonariusz SW (szeregowiec bądź podoficer)
- burcorz – tanie wino owocowe[5]
- burdelówa – nakrycie głowy[6]
- bury – 1) godny pogardy; 2. daw. stójkowy, policjant[7]
- buzała – grzałka, zwłaszcza własnej, nielegalnej produkcji (zob. też buzała w Wikipedii)
- być na fleku – być pijanym
- być wpasowanym na dołki – trafić do aresztu
- byk – 1) zakład karny w Wołowie; 2) w wyrażeniach: strzał z byka, z byka: głowa; 3) daw. mały kawałek sztuki mięsa[7]
CEdytuj
- cacka – drobna biżuteria, którą nielegalnie handlują więźniowie
- cebula, cybula – 1) zegarek[11]; miotacz gazu[11]; 3) oko[17]; 4) kiełbasa[17]
- cegielnia – 1) odbytnica; 2) pośladki
- celka – cela więzienna
- celowy, celkowy – starszy celi
- celówka – 1) karta informacyjna o więźniu; 2) w więzieniu kobiecym: współmieszkanka celi
- centralniak – Rejonowy Areszt Śledczy w Warszawie
- cesarka, cesarski chlast – samoagresja polegająca na pocięciu sobie żyletką brzucha
- chabeciarz – więzień zdegradowany i prześladowany przez grupę
- chaber – denaturat[18]
- chabeta – 1) rodzaj komunikacji pomiędzy celami (za pomocą drążka i sznurka przesyła się przez okno list do innej celi); 2) penis
- chabrówa – denaturat[18]
- chachać się – naśmiewać się
- chajc – pieniądze
- chałupa – kara 25 lat pozbawienia wolności
- chałupki – kara dla recydywisty: pobyt w ośrodku przystosowania społecznego (od nazwy miejscowości Chałupki, w której znajduje się taki ośrodek)
- cham – 1) daw., pogard. więzień skazany za chuligaństwo; 2) członek jednej z subkultur więziennych; 3) pogard. więzień pochodzący ze wsi
- chapać dzidę – uprawiać seks oralny
- charakterniacy – przywódcy i aktywiści grupy grypserskiej
- charakterny – 1) niezłomny, bezwzględny; 2) solidny, wiarygodny
- charakterny człowiek – człowiek wartościowy w podkulturze grypserskiej
- chart – policjant, funkcjonariusz
- chata, chata za wsią – więzienie
- chawer – 1) kolega, wspólnik[12]; 2) włóczęga[12]
- chawir – wspólnik[12]
- chawira, hawira – 1) dom[12]; 2) kryjówka[12]; 3) duża kieszeń[12]
- chawiracz – złodziej okradający mieszkania[12]
- chawiran – złodziej okradający mieszkania[12]
- chawirarz, chawiraż – złodziej okradający mieszkania[12]
- chawirczyk – złodziej okradający mieszkania[12]
- chawirnik – złodziej okradający mieszkania[12]
- chawirowicz – złodziej okradający mieszkania[12]
- chawres – wspólnik[12]
- cheć – daw. sztylet[7]
- chelichy – pieniądze[19]
- chipisz – daw. rewizja[7]; por. kipisz
- chira – daw. wesz[7]
- chlać – donosić władzom więzienia
- chlapać patelnię – robić minetę
- chlast – pocięcie
- chlast po strunach – przecięcie żył
- chlastać – podciąć sobie żyły
- chlejus – donosiciel
- chłap – but[6]
- chłopiec – obraź. człowiek, słowo zakazane (odpowiedź na to: Chłopcy to u szewca kołki strugają)
- chmiel, chmielik – piwo[8]
- chmielewski – piwo[8]
- chmielówa – piwo[8]
- chodak – miejsce do spacerowania w zakładzie karnym
- chodzenie – kradzież
- chodzenie za wydrą – wyrywanie kobietom torebek[7]
- chodzić na celki – bezustannie kraść w celach
- chodzić na kółkach – kraść auta
- chodzić na majkę – daw. kraść na kolejach w pociągach kolejowych[7]
- chodzić na robotę – utrzymywać się z popełniania przestępstw
- chodzić na wózki – kraść auta
- chodzić w krzaczki – odbywać stosunki płciowe[8]
- choinka – drut, do którego przymocowane są inne druty (kształtem przypomina choinkę); przedmiot służący do aktów samoagresji
- choje – spodnie[10]
- chojrak – daw. krzykacz[7]
- chołociarz – daw. koniokrad[7] (wyraz etymologicznie związany ze słowem hołota[7])
- chomąt – pogard. więzień skazany za chuligaństwo
- chorągiewa – więzień niegrypsujący, próbujący udawać grypsującego
- chowciarz – pomocnik[12]
- chrzest – rytuał powitalny nowych więźniów; polega na pobiciu i sprawdzaniu reakcji
- chuj – osoba pogardzana
- chuj to kojo – zaklęcie oznaczające, że łóżko stało się przedmiotem niedotykalnym
- chwiej – więzień spoza grupy grypsujących
- chwycić cug – wpaść w ciąg alkoholowy
- ciako – nakrycie głowy[6]
- cichaczek – but[6]
- cichor – but[6]
- cichostąp – but[6]
- ciąć – 1) akt samoagresji, pocięcie ciała; 2) odbywać stosunek seksualny
- ciągnąć druta – być obiektem oralnego stosunku homoseksualnego
- cieć – stróż[7]
- ciemna – cela izolatka
- cień – więzienie
- ciota, ciotka – 1) więzień stojący najniżej w więziennej hierarchii; 2) złożona słonina służąca do masturbacji
- ciucha – ubranie[7]
- ciupa – więzienie
- cug – 1) ciąg alkoholowy; 2) ucieczka[7]
- cukrówa – samogon[5]
- cuwaks – więzień skazany po raz pierwszy lub nowo przybyły
- cwałować – komunikować się w więzieniu za pomocą drążków i sznurka (praktyka nielegalna)
- cwel – osoba zgwałcona oralnie lub doodbytniczo przez innych więźniów i przez to napiętnowana jako niższa w hierarchii, służąca m.in. do zaspokajania popędu płciowego współwięźniów
- cybuch – noga[7]
- cyc – nowicjusz, kandydat do grupy grypserskiej
- cykawa – daw. zegarek[7]
- cykor – 1) strach (konotacje negatywne); 2) tchórz
- cykorować – bać się, tchórzyć
- cynk – tajna informacja; ostrzeżenie o niebezpieczeństwie
- cynkówka, cynkwajs – wytatuowana kropka nad lewym okiem, znak rozpoznawczy gitów
- cyprys – choroba weneryczna[20]
- cyrk – więzienie
- cytryna – 1) samochód marki Citroën[21]; 2) miotacz gazu[11]
- cytrynka – miotacz gazu[11]
- czaj, czajura – herbata, zwłaszcza szczególnie mocna, stosowana jako napój oszałamiający
- czako – nakrycie głowy[6]
- czapa, czapajew – 1) kara śmierci; 2) głowa
- czarniak – chleb[6]
- czarnocha – kawa[5]
- czarnuchy – 1) oddział antyterrorystyczny; 2) funkcjonariusze GISW
- czereśniak – chłop, wieśniak[20]
- czerstwiak – chleb[6]
- czerwony – 1) pogard. o kimś lub o czymś; 1) jako nazwa koloru – słowo zakazane
- czerwony wózek – 1) tramwaj; 2) autobus
- człap – but[6]
- czorsty – resztki kału pozostające na penisie po stosunku analnym
- czysta robota – kradzież bez pozostawienia śladów
- czysto, czysty – w porządku, bezpiecznie, bezpieczny
- człowiek – grypsujący
- czujnik – nos[4]
ĆEdytuj
DEdytuj
- dać, dawać – 1) uciec; 2) zdradzić; 3) zgodzić się na stosunek seksualny
- dać dęba – uciec[15]
- dać kogoś do sprawy – włączyć do kręgu podejrzanych, podając czyjeś dane policji itp.; wydać, zdradzić kogoś
- dać pajdę – o sędziach: ogłosić wyrok 10 lat pozbawienia wolności
- dać styję – pełnić rolę bierną podczas aktu seksualnego
- dać w kichę – odbyć stosunek płciowy
- dać w styję – odbyć stosunek jako partner aktywny
- dać z glana – uciec
- dać zrywkę – uciec
- daj – obraź. propozycja odbycia stosunku seksualnego, słowo zakazane
- dalbana – chleb[6]
- damski – 1) nieważny, byle jaki, np. damskie bluzgi się nie liczą; 2) fałszywy
- damski bokser – skazany za pobicie kobiety (taki więzień jest pogardzany w zakładzie karnym przez innych)
- damski chuj – nic
- damskie głosy śmigają w niebiosy – obelgi kobiet nie mają mocy obrażania człowieka
- dar boży – chleb[6]
- dawać wycisk – prześladować
- dechy – 1) cela izolatka; 2) więzienie
- dekel – nakrycie głowy[6]
- dekiel – 1) głowa; 2) nakrycie głowy[6]
- dekować – chować[15]
- dela – tanie wino owocowe[5]
- delator – osoba okradziona na ulicy[7]
- delban, delbanka – chleb[6]
- denat – metoda rozboju
- deptak – miejsce do spacerowania dla więźniów
- deptana, deptanka – samogon[5]
- dera, derka – płaszcz[6]
- derby – grupowa masturbacja
- desant – paczka żywnościowa[4]
- dębowa kora – ubranie więzienne[11]
- dębówa – samogon[5]
- diabeł – nazwa tatuażu: 1) odstraszającego, symbolizującego odwagę, męstwo; 2) symbolu awanturnika, prowokatora
- dildo – przyrząd do gwałcenia doodbytniczo
- dintojra – honorowa zemsta[22]
- dmuchać – uprawiać seks
- dmuchać w puzon – być obiektem stosunku oralnego
- dmuchanka – rodzaj komunikacji grypsujących (wykorzystuje się papierowy rożek, przez który wydmuchuje się list)
- dmuchawa – nos[4]
- do spodu – całkowicie, zupełnie
- do spodu garować – odbyć całą karę (bez zwolnienia warunkowego)
- dobić – dodać, dołożyć
- dobić piątaka – dodać karę 5 lat pozbawienia wolności do wcześniejszej kary
- dobry – słowo obraźliwe, zakazane wśród grypsujących
- doić – palić[12]
- doklepać do grandy – 1) dobrać sobie wspólnika do przestępstwa; 2) przyłączyć się do grupy przestępczej
- doklepać kogoś – spowodować, że ktoś zostanie włączony do kręgu podejrzanych
- dolewka – 1) kara dodatkowa wymierzona przez sąd w wyroku; 2) podwyższenie kary podczas rozprawy rewizyjnej
- dolina – kieszeń[15]
- doliniarz – złodziej kieszonkowy[7]
- dołan – miska do zupy
- dołek – daw. miska[7]
- dołek, dołki – 1) areszt policyjny; 2) najniższy szczebel w hierarchii więziennej
- dołować – odbywać stosunek seksualny
- dookoła Macieju, dookoła Wojtek – dożywocie
- dostać cugu – wpaść w ciąg alkoholowy
- dostać czapę – otrzymać wyrok śmierci
- dostać kindybał w styję – zostać zgwałconym analnie
- dostać kopa – zostać zdegradowanym
- dostać kora – 1) być obiektem homoseksualnego stosunku płciowego; 2) być zdegradowanym
- dostać w czapę – otrzymać cios w głowę
- dorobić się – otrzymać wyrok za przestępstwa popełnione w czasie pobytu w więzieniu
- dostać klapsa – zostać poważnie pobitym
- dowódca – 1) oddziałowy w więzieniu; 2) prześladowany więzień
- dół – najniższy poziom pozycji społecznej w więzieniu
- drapanka – akt samoagresji polegający na pocięciu ciała; obrażenia są płytkie, na ogół niegroźne, za to widowiskowe
- dreptak – 1) spacer więźniów; 2) plac spacerowy
- drętwa gadka – przesłuchania
- drętwiak – pouczanie
- drętwy – nudny, np. drętwa nawijka → nieciekawa gadanina
- druciara, druciarz – 1) obelga; 2) więzień, który jest obiektem homoseksualnego stosunku oralnego
- druk, drukowanie – fałszerstwo
- drut – daw. wódka[7]
- drynić – pić
- dryska – część pudełka zapałek, o którą się pociera, aby zapalić zapałkę
- drzeć łacha – naśmiewać się, kpić z kogoś
- dubler – wspólnik przestępcy[4]
- dudy – płuca
- dulec – papieros[15]
- dupa – dziewczyna, kobieta
- dupodajca, dupodajec – więzień stojący najniżej w hierarchii więziennej, bierny obiekt stosunków seksualnych
- dwa lata – jak za brata – po peronie się przelata – przysł., lekceważąco o wyroku
- dwójak – 2 lata pozbawienia wolności
- dybki – kajdany[7]
- dyby – 1) pas służący do opanowania agresywnego więźnia; 2) kajdanki
- dycha – 10 lat pozbawienia wolności
- dygać – 1) bać się; 2) biec
- dykta – denaturat
- dymać – odbywać akt płciowy
- dynar – daw. samosąd na złodzieju złapanym na gorącym uczynku[7]
- dynia – 1) głowa[8]; 2) pięść[8]
- dynika – głowa[23]
- dynks – denaturat
- dyńka – głowa[23]
- dyszel – penis
- dzbanek – kubeł sanitarny
- dziachnąć 1) ukraść; 2) okraść; 3) powiedzieć
- dziadek do orzechów – rodzaj szykany: zbiorowe skakanie po czyjejś klatce piersiowej
- działka – część łupu
- działkowanie – dzielenie się dobrami materialnymi (nakazane wśród grypsujących)
- dziara, dziarg, dziarganka – tatuaż
- dziarga – igła do tatuowania
- dziargać (się) – tatuować (się)
- dzieciojebca – pedofil
- dzieciorób – więzień, który wyrokiem sądu zmuszony jest do płacenia alimentów
- dziesiona – wymuszenie z pobiciem, rozbój (nazwa od art. 210 kk z 1969 r.)
- dziewiona – daw. rozbój (nazwa od art. 209 kk z 1969 r.)
- dziura – 1) grób; 2) więzienie; 3) cela; 4) kobiecy narząd płciowy
- dziurszlaki – oczy
- dzwonek – 1) ktoś głupi; 2) początek lub koniec odbywania kary więzienia (od dzwonka do dzwonka)
- dźwięki – cela, w której osadzony odbywa karę dyscyplinarną (iść na dźwięki)
- dźwigać, dźwignąć – 1) kraść; 2) awansować więźnia w hierarchii społecznej więźniów
- dźwiganie – 1) kradzież; 2) awans więźnia w więziennej hierarchii
- dźwignąć blitny sikor – ukraść złoty zegarek
- dźwignąć gablotę – ukraść samochód
- dźwignąć skórę zza parkanu – ukraść portfel z wewnętrznej kieszeni marynarki
EEdytuj
- elita – grupa przywódców i aktywistów wśród grypsujących
- elwis – ciśnieniowa spłuczka toaletowa
- emisariusz – wysłannik grupy do innego więźnia
- encyklopedia w ośmiu tomach – daw. wśród więźniów politycznych brauning[7]
FEdytuj
- fachura – 1) żart. podziwiany, doświadczony więzień; 2) szyderczo młody, niedoświadczony więzień
- facjata – twarz
- fajans – przedmioty produkowane przez więźniów, użytkowe lub ozdobne, służące do handlu i przekupywania personelu
- fajansiarz – więzień wytwarzający fajans
- fakir – 1) więzień o znacznej sile, dużej odwagi, znany z wyczynów; 2) nazwa tatuażu (głowa w turbanie)
- fałat – banknot[3]
- fant – rzecz
- fanty – 1) przedmioty o jakiejkolwiek wartości; 2) przedmioty przemycane do więzienia; 3) łupy pochodzące z kradzieży
- faraon – daw. rewirowy, naczelnik rewiru[7]
- farba – krew
- farbka – barwnik używany do robienia tatuaży
- farby puszczanie – zdrada, wydanie kogoś
- farciarz – przemytnik więzienny
- farcicha – szczęściarz
- farcić się – mieć szczęście, powodzenia
- farmazon – 1) oszustwo, wyłudzenia; 2) kłamstwo, przechwalanie się; 3) oszust
- fart – szczęście
- fartownie – szczęśliwie, pomyślnie
- fartownik – szczęściarz
- fartowny – pomyślny
- fasada – twarz[4]
- fasola – człowiek nieporadny[20]
- fater – 1) ojciec[12]; 2) doświadczony złodziej[12]; 3) doświadczony więzień[12]
- fąfel – kolega
- ferajna – 1) grupa przestępcza; 2) grupa grypsujących
- fermenciarz – awanturnik, prowokator
- fest (lm feści) = frajerska elita skurwionych towarzyszy – członek podkultury więziennej antagonistycznej do grypsujących, obecnie już nieistniejącej; obecnie często tym mianem określany jest więzień funkcyjny, współpracujący z władzami więzienia, często pracujący w radiowęźle, bibliotece
- feścić – należeć do festów
- feścisz, greścisz czy szeleścisz? – pytanie testujące przynależność do subkultur więziennych
- fikoł – taboret
- filować – wyglądać czegoś lub kogoś (zwłaszcza policji), podglądać, obserwować
- filunek – obserwacja
- fingiel – pierścionek[7]
- fiołek – tanie wino owocowe[5]
- firanka – daw. kosz w oknie więziennym[7]
- firanki – kraty więzienne[7]
- flek zob. być na fleku; strzelić z fleka
- flekować – 1) kopać; 2) prześladować
- flota – pieniądze
- flinta – twarz
- fordon – barszcz czerwony
- forsa – pieniądze (obecnie także w mowie pot.)[15]
- fortepian – 1) stół; 2) służba więzienna
- foter – 1) ojciec[12]; 2) doświadczony złodziej[12]; 3) doświadczony więzień[12]; por. fater
- frajer – osoba niższej kategorii; każdy, kto nie jest członkiem danej grupy
- frajer w porządku – więzień nienależący do danej grupy, ale lojalny wobec niej
- frajernia, frajerska cela – cela lub część celi zamieszkana przez frajerów
- frajerska pogoda – brzydka, nieprzyjemna pogoda
- frajerski – określenie negatywne ludzi lub przedmiotów
- frajerski skaz – zegarek złej jakości lub należący do frajera
- frajerskie zakazy, frajerskie zakony – przepisy, których nie trzeba przestrzegać
- frak – płaszcz[6]
- fryko – oszustwo
- fura – przekazywanie wiadomości lub innych przesyłek za pomocą sznurka
GEdytuj
- gable – ręce
- gablota – samochód
- gacek – funkcjonariusz SW
- gacie – gwałt
- gad, gadzina – 1) oddziałowy lub ogólnie funkcjonariusz SW; 2) policjant
- gadownia – 1) wartownik w więzieniu; 2) posterunek policji
- gadulec – język, usta
- gajowy – więzień wyznaczony do sprzątania celi
- gajówka – sprzątanie celi
- gałach – daw. ksiądz[12][24]
- gałęzie – ręce
- gałęziówa – samogon[5]
- gałota – gardło
- gały – 1) oczy; 2) jądra
- gamza – rozmowa, mówienie
- gamzać grypsem – mówić gwarą więzienną
- ganef, ganew – 1) złodziej[12][24]; 2) złodziej kieszonkowy[12]; 3) oszust[12]; 4) Żyd[12]
- gang – garnitur
- garkownia – kuchnia
- garować – odsiadywać wyrok
- garować na małolatce – odsiadywać wyrok w celi dla młodocianych (poniżej 21. roku życia), na oddziale dla młodocianych więźniów
- garować na nierobach – przebywać na oddziale dla więźniów niepracujących
- garować na okrągło – odbywać karę dożywocia
- garować z bomby – otrzymać wyrok w przyspieszonym trybie
- garować za damski chuj – siedzieć w więzieniu niesłusznie
- garownik, garucha, garus – bywalec zakładów karnych
- gaśnica – nos[4]
- gatki, gaty – spodnie[10]
- gawędzić – plotkować
- gaz – wódka[7]
- genef – 1) złodziej[12]; 2) złodziej kieszonkowy[12]; 3) oszust[12]; 4) Żyd[12]
- generał – stopień w hierarchii subkultur więziennych (odbył karę do najmniej 11 lat więzienia)
- getto – 1) wydzielona część oddziału w zakładzie karnym, w której znajdują się małe cele oraz cele dyscyplinarne; 2) daw. część celi przeznaczona dla frajerów
- gibać – odsiadywać wyrok
- gibać na kółko – odsiadywać wyrok dożywocia
- gibać od gwizdka do gwizdka – odbyć całą karę więzienia bez przerw i zwolnienia warunkowego
- giby – przysiady
- giczały – nogi
- gier – toaleta w celi
- gierka – zabawa grupy więźniów uprzykrzająca życie współwięźniowi
- gięta – kiełbasa
- gigant – ucieczka związana z przemieszczaniem się po kraju
- gilganie – akt samoagresji polegający na pocięciu ciała; obrażenia są płytkie, na ogół niegroźne, za to widowiskowe
- gips – leki przeciw bólowi głowy
- gira – wódka[3]
- giry – nogi
- git, gitara, gites – dobrze, w porządku, uniwersalne określenia pozytywne
- git-człowiek – osoba grypsująca, członek subkultury więziennej
- git-falbana – kobieta trudniąca się przestępczością
- gitman – osoba grypsująca, członek subkultury więziennej
- gitny – dobry, porządny; uniwersalne określenie pozytywne
- gitowiec – członek młodzieżowej subkultury na wolności, której zasady pochodzą z subkultury grypserskiej
- giwera – broń
- glan, glanec, glaniec – but[6]
- glanc – czysto
- glanty – buty[6]
- gląpa – więzienie we Wronkach
- gleba – podłoga
- glina – policjant
- glun – but[6]
- głąb – ofiara przestępstwa[11]
- głodomór – więzień podejmujący głodówkę
- głodówka – akt samoagresji, jawna lub tajna odmowa przyjmowania posiłków
- głowa – 1) penis; 2) zabójstwo
- głupek – psycholog
- gnat – pistolet
- gniłki, gniłki na samarze – wrzody żołądka
- gnoić – szykanować, wykorzystywać, prześladować (także seksualnie), np. gnoić cwela
- gol – 1) stosunek płciowy; 2) akt masturbacji
- golary – buty[6]
- Golda Meir – samogon[5]
- golec, goły – 1) więzień bez środków materialnych; 2) osoba, która została okradziona
- golicha – brzytwa
- golić – 1) kraść; 2) pić alkohol
- gołąb – symbol więzienia w Białołęce
- gołębie – subkultura więzienna konkurencyjna wobec grypsery, działała w Sztumie w latach 70. XX wieku
- gołda – wódka[25]
- gonić – wykorzystywać, prześladować
- górka – połowa wyroku
- górnik – czynny homoseksualista
- góry na tle zachodzącego słońca – symbol więzienia w Koronowie
- góry z orłem w koronie – symbol więzienia w Wołowie (także nazwa tatuażu)
- grab – chłop ze wsi[20]
- graba, grabel, grabka, grabsztyk – 1) ręka[7]; 2) wyrok 5 lat więzienia
- grabić sobie – szkodzić sobie
- gracioł – tanie wino owocowe[5]
- grać na hejnał – być obiektem stosunku oralnego
- grać na organkach – rzęzić
- grać na puzonie – masturbować się
- granat – kotlet mielony
- granda – rozbój
- grandessa – prostytutka wyższej kategorii (nazwa od hotelu Grand)
- graty – narzędzia używane przez złodzieja[7]
- grawerka – tatuaż
- grawerować – tatuować
- groch – naboje, pociski[11]
- grochowina – kradziony przedmiot[11]
- gromko – dużo, grubo
- gromnica – daw. kij do bicia[7]
- gron – but[6]
- gruby – słowo zakazane
- grunwaldzka – samogon[5]
- grusza, gruszka – wytrychy[11]
- gruzinka – prostytutka niższej kategorii, stara, zaniedbana, zdegenerowana
- grypert – pogard. członek grupy grypserskiej
- gryps – 1) nielegalna wiadomość[7]; 2) gwara więzienna
- grypsera – gwara więzienna
- grypserka – subkultura więzienna; walczy z prawem i służbami państwowymi, cechuje się dużą solidarnością wewnętrzną
- grypsować – 1) mówić gwarą więzienną; 2) należeć do subkultury grypserskiej
- grypsować się – daw. porozumiewać się przez więźniów[26]
- grypsowanie – uczestniczenie w subkulturze grypserskiej
- grypsujący – członek grupy grypserskiej; przeciwieństwo frajerów i nieludzi
- grzać – 1) pić alkohol; 2) uprawiać seks
- grzać kichę – odbyć stosunek płciowy; 2) onanizować się, używając słoniny umieszczonej przy żeberkach kaloryfera
- grzać się przy ciotce – onanizować się, używając słoniny umieszczonej przy żeberkach kaloryfera
- grzechomierz – penis
- grzmocić – uprawiać seks
- gubić kartofle – być homoseksualistą[16]
- gułag – więzienie
- gumpel – współwięzień[27]
- gwiazda – symbol recydywy
- gwiazdka – niższy stopień w hierarchii więziennej (co najmniej 3 lata w zakładzie karnym)
- gwiaździor – 1) członek grupy grypserskiej o długim stażu więziennym, który ma tatuaż w postaci stopnia wojskowego na ramionach; 2) oficer SW
- gwizdek – początek lub koniec kary więzienia; por. od gwizdka do gwizdka
HEdytuj
- habit – odzież więzienna[6]
- haft – kłamstwo, czcze przechwałki
- haftować – 1) wymiotować; 2) tatuować
- hafty – 1) tatuaże; 2) kłamstwa
- hajc[14] zob. chajc
- hajdawery – spodnie[10]
- hajtnąć się – podjąć próbę samobójczą
- hajtnąć się na linę – powiesić się
- hak – kara śmierci
- haltować – umieszczać w areszcie
- handel – kradzież
- hapacz – adwokat
- hara – wódka[25]
- haratać – 1) akt samoagresji, pocięcie ciała; 2) gwałcić
- harcerzyk – nowy więzień, kandydat do grupy grypserskiej
- harem – część celi zamieszkana przez cweli; więźniowie udają się tam, aby zaspokoić popęd płciowy
- harmonia – służba więzienna
- harok – chleb[6]
- hatrać – schwytać przestępcę
- hatrak – policjant, zwłaszcza wywiadowca
- haukacz – adwokat
- hawaj – coś, co zastępuje papierosa, np. siano lub trociny zawinięte w papier
- hawira – 1) dom, mieszkanie; 2) cela
- hejnał – 1) stosunek oralny; 2) sygnał alarmowy pojazdu uprzywilejowanego
- helikopter – akt samoagresji
- herbatnik – więzienny przyjaciel
- hermetyk – chleb[6]
- herod – starszy wiekiem więzień
- hind – daw. ajent policyjny[7]
- hipisz – daw. rewizja[26]; por. kipisz
- hipiszować – daw. przeprowadzać rewizję[26]
- hoje – spodnie[10]
- holować – schwytać [przestępcę], przewozić do aresztu, więzienia
- holownik psów – psycholog
- hołota – 1) osoby spoza grupy grypserskiej; 2) ofiary przestępstwa
- homet – śmieci
- homo homini lupus (łac. człowiek człowiekowi wilkiem) – przestrzeżenie przed naiwnością, często jako tatuaż
- homont – pogard. ktoś, kto zbiera śmieci
- hopstop – rozbój
- hopstop z przedłużeniem ręki – napad z bronią w ręce
- hotel – więzienie
- huk – krzyk
- huśtawka – daw. szubienica[7]
- hycel – psycholog
IEdytuj
- idiota – 1) psycholog; 2) psychiatra
- ignac – ciemny chleb więzienny[6]
- imiołka – nakrycie głowy[6]
- interes – kradzież z włamaniem
- iść – 1) kraść; 2) robić coś
- iść do blatu – dopuścić kogoś do grona grypsujących
- iść do bufetu – odrzucić lub odroczyć czyjąś kandydaturę na przyjęcie do grona grypsujących
- iść na grandę – dokonać rozboju
- iść na jamę kopsnąć szluga na warze – iść zapalić papierosa
- iść na miasto – kraść na otwartym terenie
- iść na zakupy – okradać sklepy
- iść w ciemno – ryzykować
- iść w odprawkę – być transportowanym do innego więzienia[28]
- iść w transport – być transportowanym do innego więzienia[28]
- iść w zaparte – nie przyznawać się
- iza, izol, izolata – 1) izba chorych; 2) cela izolatka
JEdytuj
- J-23 – tanie wino owocowe[5]
- jabcak – tanie wino owocowe[5]
- jabcek, jabcok, jabłcok, jabłczok – tanie wino owocowe[8]
- jabłko, jabłuszko – tanie wino owocowe[8]
- jabłonka – prostytutka[20]
- jabol, jabłol – tanie wino owocowe[8]
- jadzia – szubienica
- jaga – deska z łóżka więziennego
- jagodowa – denaturat[18]
- jagodówka – denaturat[18]
- jagodzianka – denaturat[18]
- jagodzianka na kościach – denaturat[18]
- jak jest u was? – zapytanie zadawane w celu rozpoznania, z kim ma się do czynienia (odpowiedzi: git udzielane przez git-ludzi, fest udzielane przez festę; inne odpowiedzi charakteryzują frajera)
- jak pragnę wolności – zapewnienie o swojej szczerości[29]
- jamienator – człowiek niezniszczalny
- jara, jarecka – matka
- jarać – palić tytoń
- jareccy, jarzy – rodzice
- jarecki, jary – ojciec
- jarki, jarmułki – zapałki
- jarunek – 1) palenie; 2) wszystko, co jest potrzebne do palenia tytoniu
- jaruzel – muszla klozetowa
- jaskółka – 1) najniższe łóżko w trzypoziomowym łóżku piętrowym; 2) symbol więzienia w Iławie; 3) symbol wolności (często motyw tatuażu)
- jaś – chleb[6]
- jatagan – penis
- jebać – uprawiać seks
- jebany – obraź. o kimś stojącym niżej w hierarchii więziennej
- jechać – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu
- jechać chabetą, jechać na chabecie – onanizować się
- jechać grabką – onanizować się
- jechać grypsem – mówić gwarą
- jechać komuś równo – ubliżać komuś
- jechać na ostro – poważnie się okaleczyć
- jechać po kimś – prześladować kogoś
- jechać po strunach – pociąć żyły
- jechać świra – udawać chorego umysłowo
- jechać w derbach – zbiorowo się masturbować
- jechać z koksem – onanizować się
- jedynka – cela izolatka
- jemioła – 1) herbata; 2) kawa[5]
- jezuchy – buty[6]
- jodełka – 1) portmonetka[20]; 2) torebka[20]
- jodyna – kawa[5]
- jołd – początkujący złodziej[12]
- jorgnąć się – 1) zorientować się; 2) powiesić się
- jorgnąć się na linę – powiesić się
- jubel – tanie wino owocowe[5]
- jubka – płaszcz[6]
- juchcić w krawiectwie – dokonywać kradzieży kieszonkowych
- jucht – kradzież
- judasz, judaszka – wizjer do kontrolowania, co się dzieje w celi[28]
- juks – tanie wino owocowe[5]
- julać – oddawać mocz
- juma – kradzież w marketach niemieckich towarów i ich przemyt, zapożyczenie z niem.[30]
- jupa – płaszcz[6]
KEdytuj
- kabaret – cela izolatka
- kabaryna – cela izolatka, cela dyscyplinarna
- kabel – 1) donosiciel; 2) penis
- kablować – donosić[4]
- kacet, kaciapa – cela izolatka
- kadzieniaki – ubranie więzienne
- kaes – kara śmierci
- kaesiarnia – cela, w której wykonuje się karę śmierci
- kająk – 1) but[6]; nakrycie głowy[6]
- kajfus – więzień funkcyjny, pomocnik personelu
- kajoka – nakrycie głowy[6]
- kajuta – cela
- kakao – 1) kał; 2) odbytnica
- kalendarz – 1) miara czasu spędzonego w więzieniu, rok; 2) śmierć
- kalifaktor – więzień funkcyjny (grypsujący), pomocnik personelu
- kalipsiak – but[6]
- kalka – tatuaż
- kałamarz – but[6]
- kameduła – but[6]
- kamień – chleb[6]
- kamioła, kamiołka – nakrycie głowy[6]
- kamionka – więzienie w Kamiennej Górze
- kanał – żyła
- kandachar – but[6]
- kanida – nakrycie głowy[6]
- kaniła, kanioła – czapka więzienna[7]
- kaniowa – nakrycie głowy[6]
- kapa – 1) żeński organ płciowy; 2) daw. posterunek[7]
- kaplica – 1) klęska; 2) kara śmierci
- kapot – płaszcz[6]
- kapować – 1) donosić[29]; 2) obserwować, podglądać
- kapusta, kapuś – donosiciel
- kapuś – donosiciel[29]
- kapuśnik – tanie wino owocowe[5]
- karambol – aresztowanie[4]
- karawan, kareta – samochód do przewożenia więźniów
- karbidówa, karbidówka – samogon[5]
- karbitówa, karbitówka – samogon[5]
- karc – daw. karcer[28]
- karmaniarz – złodziej kieszonkowy
- karoseria – zawieszenie kary[4]
- kartoflanka – więźniarka obierająca ziemniaki[17]
- kartoflany – oddział więzienia, w którym obiera się ziemniaki[17]
- kartoflarz – 1) złodziej warzyw, owoców[11]; 2) homoseksualista[16]
- kartofle – grudki kału wypadające z odbytu osobie regularnie gwałconej (doodbytniczo) na skutek uszkodzenia zwieraczy
- karuzela – dożywocie
- karyna – dziewczyna
- kasiarz – 1) specjalista od zamków; 2) złodziej okradający kasy pancerne
- kasiarz dzienny – legalny specjalista od zamków (rzemieślnik)
- kasiarz nocny – włamywacz, który potrafi sforsować każdy zamek
- kasjer – złodziej okradający kasy pancerne
- kaszanka – pocięcie ciała, które wywołało obfite krwawienie
- kaszkietówa – nakrycie głowy[6]
- kasztan – 1) nowy więzień, kandydat do grupy grypserskiej; 2) włamywacz[11]
- kat – 1) sędzia, np. kat dał mi pajdę; 2) mściciel
- kat katom – nazwa tatuażu, oznacza zemstę wobec prześladowców
- katana – kurtka (więzienna)
- katorga – więzienie
- katownia – areszt policyjny, więzienie
- katrocha – nakrycie głowy[6]
- kawior – tanie wino owocowe[5]
- kazamaty – więzienie
- kejsef – pieniądze[24]
- kepi – nakrycie głowy[6]
- kibel – kubeł sanitarny
- kiblować – odsiadywać wyrok
- kicha – 1) pochwa; 2) odbytnica
- kichawa – nos
- kicior – 1) kłamstwo; 2) strach
- kiciorować – 1) myć; 2) wypowiadać słowa unieważniające zastawkę
- kiczme – 1) przestępca[12]; 2) więzień[12]
- kić – więzienie
- kiep – niedopałek papierosa
- kiepować – gasić papierosa
- kiepskie szlugi – papierosy złej jakości
- kiepsko – źle, pechowo, niedobrze
- kiepszczak – więzień, który został odsunięty od grupy grypserskiej lub zdegradowany
- kierat – 1) miejsce pracy (w więzieniu); 2) plac spacerowy w zakładzie karnym
- kierby – buty[6]
- kierdak – daw. wieprz[7]
- kiereja, kierejka – płaszcz[6]
- kieszonka – kradzież kieszonkowa, kradzież przedmiotów, które ofiara miała w kieszeni
- kijak – tanie wino owocowe[5]
- kijniak – kawa[5]
- kilaty – spodnie[10]
- kilo – rodzaj posiłku więziennego (gęsta zupa z makaronem i jarzynami)
- kima – 1) spanie; 2) noc, np. kima czarna, łysy nie kapuje → noc bezksiężycowa
- kima na sianku – spanie na podłodze
- kimać – spać[15]
- kimanie – spanie[7]
- kimerka – nakrycie głowy[6]
- kimiarz – złodziej działający nocą
- kimono – sen
- kindybał – penis
- kindybał ci w szamot – obelga
- kipisz – rewizja, przeszukanie w celi
- kipnąć – umrzeć
- kira – wódka[25]
- kirać, kirzyć – pić, pić wódkę
- kiranie czaju – picie herbaty (akt wspólnoty i braterstwa)
- kireja, kirejka – płaszcz[6]
- kirunek – picie
- kirus – alkoholik
- kisić ogóra – uprawiać seks
- kiszkować – uprawiać seks
- kiś – pieniądze[24]
- kit – kłamstwo
- kita – 1) penis; 2) śmierć (w wyrażeniach odwalić kitę, zdusić kitę)
- kitrać – 1) chować; 2) dostać się, wchodzić gdzieś
- kiwać – siedzieć w więzieniu
- klajniak – 1) niski więzień; 2) więzień młody, niedoświadczony
- klamka – 1) pistolet; 2) zakład karny we Wrocławiu
- klamoty – narzędzia złodzieja
- klapa – przycisk na drzwiach celi sygnalizujący konieczność ich otwarcia
- klapacz – but[6]
- klaps – pobicie, uderzenie
- klatka – 1) więzienie; 2) cela; 3) specjalna cela dyscyplinarna zabezpieczona dodatkowo siatką; 4) plac do spacerowania o niewielkiej powierzchni
- klawiatura – służba więzienna
- klawisz – 1) funkcjonariusz SW, strażnik więzienny[7]; 2) wytrych[7]
- klawisznik – daw. włamywacz do kas żelaznych[7]
- klawo, klawośnie – dobrze, właściwie, w porządku
- klawy – dobry, porządny (najwyższa pochwała)[7], piękny[15]
- klekot – alfabet stukany
- kleks – zła opinia w oczach grupy grypserskiej
- klepać – 1) onanizować się; 2) przyłączać, dodawać; 3) bić; 4) siedzieć w więzieniu
- klepnąć chabetę – onanizować się
- klęczki – więzienie we Wrocławiu (od nazwy ul. Kleczkowskiej)
- klient – ofiara
- klimka – nakrycie głowy[6]
- klomp – but[6]
- klos – tanie wino owocowe[5]
- klufot – płaszcz[6]
- klump – but[6]
- kluseczka – moszna (stwardniała pod wpływem podniecenia)
- kłapacz – adwokat
- kłuć – tatuować
- kmina – 1) język złodziejski; 2) gwara przestępcza, gwara więzienna; 3) gwara stworzona przez przywódców subkultury grypserskiej na przełomie lat 60. i 70. XX wieku
- kminówa – samogon[5]
- knot – 1) penis; 2) środek komunikacji pomiędzy więźniami za pomocą sznurka
- kochać się – słowo zakazane
- kochanica – kaloryfer z żeberkami, narzędzie do masturbacji
- kochany – 1) więzień uznany za osobę z stojącą najniżej w więziennej hierarchii; 2) obelga
- kocioł – 1) brzuch; 2) kuchnia; 3) bójka, awantura
- kocka, kocówa, kocówka – pobicie współwięźnia po nakryciu go kocem, zazwyczaj odbywa się nocą
- kogut, kogutkowy – posterunek obserwacyjny na obrzeżach więzienia umieszczony na wysokości
- koja, kojo – łóżko w celi
- kojec – więzienie
- kojfnąć – umrzeć
- koks – daw. chleb[7]
- kolba – 1) penis; 2) nos[4]
- kolega – obelga
- kolekcjoner – nazwa tatuażu w postaci kobiet; symbol kobieciarza
- koleś, koleżka – kolega
- koliba – prycza, łóżko
- kolka – narzędzie do tatuowania
- kolki – przyrząd do tatuowania (dwie igły połączone ze sobą nitką)
- kolor – 1) karty (do grania); 2) barwnik do robienia tatuaży
- kołchoz – miejsce pracy w zakładzie karnym
- kołdra – płaszcz[6]
- koło, kółko – dożywocie
- kołować – załatwiać, wyłudzać, kraść
- kołować czaju – przemycać herbatę
- kołowrót – plac do spacerowania
- komarować – 1) spać; 2) leżeć bezczynnie, leniuchować; 3) siedzieć w więzieniu
- komarówa – samogon[5]
- komarunek – sen
- kombajn – ostrzyżenie
- kombinacja – oszustwo
- kombinować – dbać o swoje interesy, nie zważając na innych
- komety – oczy[4]
- komiśniak, komiśny – chleb[6]
- komnata – cela
- komora – cela izolatka
- komuna – daw. (pocz. XX w.) więzień polityczny[31]
- koniak pędzony nocą – samogon[5]
- koniec – 1) penis; 2) słowo zakazane
- koniter – daw. ofiara gry, ograny[7]
- kontygent – zwyczaj dzielenia się dobrami materialnymi z grupa grypserską przez pracujących więźniów
- koń – 1) penis; 2) przyrząd do przekazywania nielegalnych przesyłek przez okno do cel; 3) daw. przesyłka spuszczana na sznurze przez okno[4]
- kop – zdegradowanie
- kopać glinę – gwałcić, odbywać stosunek homoseksualny jako strona aktywna
- koper, koperek – kobiece włosy łonowe
- kopiejka – odbytnica
- kopnąć w kalendarz – umrzeć
- kopsnąć – 1) dać, podać; 2) sprzedać; 3) przemycić
- kopsnąć witę – podać rękę
- kopsnąć komuś wianek – przekazać komuś wiadomość
- kopsnąć rakietę – wysłać paczkę
- kopsnąć szluga – 1) podać papierosa, poczęstować papierosem; 2) przemycić papierosa
- kopsnąć żaru – zapalić (komuś) papierosa, podać ogień, np. kopsnij żaru, zajaramy szlugi
- kopsnij styi – propozycja homoseksualnego stosunku płciowego (dosł. użycz odbytu)
- kopsnij z sutereny – daj gęstej zupy
- kopytkarz – 1) więzień, który ma skłonności do bójek, awantur dokonywanych w imię zasad grypsery, na ogół młodociany; 2) członek łódzkiej subkultury więziennej
- kopyto – 1) łódzka odmiana subkultury więziennej; 2) cios pięścią; 3) pistolet
- kor – zdegradowanie
- koraliki – elementy nakładane na przedmioty służące do połykania w celu samoagresji
- korbolak – tanie wino owocowe[5]
- korea – górna prycza
- korkować – 1) umrzeć; 2) uprawiać seks
- kormorany – subkultura więzienna w Sztumie w latach 70. XX wieku
- korona – nazwa tatuażu: 1) na piersi – symbol przynależności do organizacji grypserskiej; 2) na ramieniu, przedramieniu, na głowie węża albo nad mieczem – symbol dokonanej zemsty
- koryto – jedzenie[15]
- kosa, kosior – nóż
- kosić – 1) zarabiać; 2) wygrywać; 3) walczyć nożem; 4) powalić (kogoś)
- kosić celkę na wity – pokonywać współwięźniów z celi w siłowaniu się na rękę
- kosić szmal – wzbogacać się
- kostecki – 1) śmierć, np. kostecki do kogoś przyszedł → ktoś umarł; 2) kara śmierci
- kostka – złożone ubranie więźnia
- kotki – nazwa tatuaży: 1) na kostkach nóg – symbol bezszelestnego poruszania się w trakcie dokonywania przestępstwa, niezostawiania śladów; 2) na sutkach – symbol lesbijki (subkultury więziennej kobiet)
- kotlet – śledź (danie obiadowe)
- kotwica – 1) drut o zaostrzonych końcówkach, służy do połykania w celu samoagresji; 2) nazwa tatuażu – symbol złodzieja, który wyrywa torby z rąk ofiary
- kozakówa – samogon[5]
- kółka – 1) samochód; 2) autobus; 3) tramwaj
- kółkarz – złodziej samochodów
- kraniec, krańcówka – 1) koniec; 2) obowiązkowa część wyrażenia w gwarze więziennej; 3) ostatnie dni w więzieniu
- krańcować – 1) kończyć; 2) szczytować; 3) używać w mowie ozdobników, wulgaryzmów
- krata – daw. dozorca więzienny otwierający kratę[32]
- krawat – kara śmierci
- krawiec – złodziej, który kradnie z kieszeni i toreb, przecinając czymś ostrym tkaninę
- krawiec szyje katany frajerom – złodziej kieszonkowy okrada kurtki ofiarom
- krem – kał
- krempel – kręgosłup
- kret, kreter – złodziej okradający piwnice
- krewa – klęska, nieszczęście
- kręcić – 1) sprzedawać; 2) wytwarzać; 3) pracować
- kręcić czajem – handlować herbatą
- kręcić fajans – produkować chałupniczo przedmioty ozdobne lub użytkowe w celach handlowych lub jako prezenty
- kroić – kraść
- kromak, kromaka – chleb[6]
- kropidło – szczotka do mycia klozetu
- kropka – nazwa tatuażu; umieszczona w różnych miejscach ma różne znaczenia
- królewski sznit, królewski sznyt – blizna po akcie samoagresji, cięciu wzdłuż całej długości ciała (od czubka głowy po duży palec u nogi)
- królikarz – więzień siedzący w zakładzie karnym za kradzież drobnego inwentarza
- krótkofalówka – donosiciel[4]
- kruk – 1) ksiądz, kapelan; 2) funkcjonariusz SW
- krwawa mańka – samogon[5]
- kryzys – brak środków materialnych
- krzak ognisty – bimber[8]
- krzakoterapia – prostytucja uprawiana w krzakach[8]
- krzakówa, krzakówka – alkohol (wódka lub bimber)[8]
- krzesło – kara śmierci na krześle elektrycznym
- krzykacz – adwokat
- krzywo – źle, pechowo
- krzywości – 1) wątpliwości; 2) pretensje
- krzyż – nazwa tatuażu, symbol męki, cierpienia
- krzyż inżynierski – dwie skrzyżowane blizny na piersiach (efekt pocięcia)
- krzyżak – 1) przyrząd do połknięcia (samoagresji); 2) więzień w Sztumie
- księżyc – nazwa tatuażu, oznacza złodzieja działającego w nocy
- księżycówka – samogon[5]
- ksywa – pseudonim[22]
- kto nie ryzykuje, ten w pierdlu nie garuje – powiedzenie: kto nie ryzykuje, ten nie siedzi w więzieniu
- kto tyra, dostaje świra – powiedzenie
- kuban – kubek
- kucha – nos
- kuć – tatuować
- kufa – 1) nos; 2) twarz
- kukiel – wizjer w drzwiach celi
- kukuła – żeński organ płciowy
- kulawo – źle, pechowo
- kulpa – but[6]
- kulpeta – but[6]
- kumać – rozumieć
- kuna – ucieczka
- kupić – 1) ukraść; 2) uznać za swoje; 3) zrozumieć
- kupić kogoś – przejrzeć kogoś
- kurier – wysłannik grupy z jednego więzienia do drugiego
- kurta – koszula[10]
- kurwa – 1) łóżko; 2) człowiek zły, podły; 3) strażnik, funkcjonariusz SW; 4) policjant; 5) osoba spoza grupy grypserskiej; 6) słowo, którego nie można używać bez ozdobników
- kurzowy – dyżurny celi
- kuźnia – daw. kościół[13]
- kwacz – tanie wino owocowe[5]
- kwadrat – 1) dom, mieszkanie; 2) budynek więzienia; 3) cela
- kwaśniczki – tanie wino owocowe[5]
- kwiat, kwiatek – choroba weneryczna[16]
- kwity – dokumenty
LEdytuj
- lacha – penis
- lachociąg – więzień wykorzystywany do zaspakajania seksualnie innych więźniów
- laczek – but[6]
- lafirynda – prostytutka
- lagier – 1) sperma; 2) więzienie
- lala – dziewczyna
- laska – penis
- latacz – więzień dyżurny
- latać – 1) kraść; 2) być obojętnym: komuś coś lata – komuś jest coś obojętne; 3) donosić
- latać na bryki – kraść auta
- latać na kółkach – kraść auta
- latać na ostro – dokonywać poważnego samouszkodzenia
- latać po strunach – ciąć żyły w akcie samoagresji
- latać w chabetę / latać w szkapę – onanizować się
- latać w tabor – być transportowanym do innego zakładu karnego
- lebioda – złodziej działający w hotelach[11]
- lecieć w kit – dawać wiarę
- latać w zaparte – nie przyznawać się
- lecieć w gruchę – onanizować się[16]
- lecieć z graby – onanizować się ręką
- legawiec – donosiciel
- lej na mur – tanie wino owocowe[5]
- lejwoda – psycholog
- lelija, lelijka – lesbijka
- lepsza rączka niż rzeżączka – powiedzenie: lepiej się masturbować niż nabawić od dziewczyny choroby wenerycznej
- lewar – przyrząd do wypychania otworów, narzędzie złodziei, włamywaczy
- lewaś – tanie wino owocowe[5]
- lewe białko – fałszywe dokumenty
- lewus – więzień niegodny zaufania
- lewy – nieprawdziwy, niezaufany
- lewy człowiek – więzień pod
- lewy pinkiel – fałszywe doniesienie na kogośszywający się pod członka grupy grypserskiej
- leżeć – 1) siedzieć w więzieniu; 2) przebywać w karcerze[28]
- leżeć na klęczkach – przebywać we wrocławskim więzieniu (przy ul. Kleczkowskiej)
- leżeć w schowku – przebywać w więzieniu
- likier – wódka[25]
- likier na kościach – denaturat[25]
- limba – niezdara[33]
- limo – podbite oko
- lina – 1) sznur; 2) kara śmierci
- linker – złodziej[12]
- lipa – fałszywy dokument[11]
- lipkarz – 1) złodziej działający w hotelach[11]; 2) złodziej wchodzący do mieszkań przez okna, balkony
- lipko – 1) lustro; 2) okno[7]
- lipo – 1) okno; 2) wizjer; 3) oko; 4) obserwacja
- lipować – obserwować, pilnować, podglądać
- lipy – oczy[7]
- list – daw. szabla[34]
- litania – akt oskarżenia
- litraż – porcja gęstej zupy[4]
- lizać patelnię – robić minetę
- loch – więzienie
- loczek – krzywy penis à la świński ogon
- lodówa – parapet przy oknie
- lokalówa – prostytutka wyższej kategorii
- lokomotywa – kara 12 lat pozbawienia wolności
- lola – 1) szczotka lub szmata, także do mycia klozetu; 2) deska; 3) kij
- londyn – daw. część celi zajmowana przez członków grupy grypserskiej
- lorneta – dwa kieliszki z wódką
- lorneta i galareta – typowe zamówienia w barze
- lotnik – bałagan w celi, efekt przeszukania
- ludzie zob. człowiek
- ludzkość – ogół społeczności grypsujących
- lujka – nakrycie głowy[6]
- lumpy – spodnie[10]
- lura – herbata[5]
- lustro – 1) konfrontacja; 2) widzenie
- lustrzanka – 1) komunikowanie się (nielegalne) za pomocą refleksów świetlnych odbijanych w lustrze; 2) konfrontacja[4]
- lutnąć – uderzyć, np. lutnąć kogoś w lipo → uderzyć kogoś w oko
- lutować – 1) bić; 2) uprawiać seks
- lutować styję – odbywać stosunek homoseksualny jako strona aktywna
- lutownica – nos[4]
ŁEdytuj
- łach – degenerat
- łachudra – 1) złodziej na małą skalę; 2) prostytutka
- ładny – 1) obelga, słowo zakazane; 2) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii; 3) penis
- ładować – 1) kłamać; 2) pomawiać kogoś; 3) uprawiać seks; 4) dokonywać samoagresji przez połknięcie niebezpiecznych przedmiotów
- ładować kit – kłamać, oszukiwać, przechwalać się
- ładować kogoś do sprawy – bezpodstawnie pomówić o dokonanie jakiegoś przestępstwa
- łapki – ręce
- łapiduch – 1) więzień całkowicie oddany przywódcy; 2) policjant; 3) strażnik; 4) sanitariusz
- łazior – więzień, który trafił do zakładu karnego za niezapłacenie grzywny
- łeb – kara śmierci
- łeb do bardachy – forma poniżenia więźnia, włożenie czyjejś głowy do toalety i spuszczenie wody
- łobuz – więzień stojący najniżej w więziennej hierarchii
- łobuzeria – 1) niehonorowe zachowanie wobec grypsujących; 2) łamanie zasad bójki w społeczności grypsujących
- łomot – poważne pobicie
- łor – więzień prostak, prymityw
- łykać – połykać ciało obce w celu samoagresji
- łypak – daw. oficer policji[7]
- łysy – księżyc[7][34]
- łysy kapuje – księżycowa noc
- łzy sołtysa – 1) tanie wino owocowe[5]; 2) samogon[5]
MEdytuj
- machora – tytoń
- magiel – 1) przesłuchanie; 2) daw. bicie więźniów politycznych na zlecenie władz więziennych[3]
- maglować – przesłuchiwać[7]
- majcher – nóż[7]
- majdan – majątek, dobra posiadane przez więźnia
- majka zob. chodzić na majkę
- majtki, majtkowa afera – zgwałcenie
- malaga – daw. kij do bicia[7]
- malina – kryjówka[11]
- maliniak – tanie wino owocowe[5]
- malinka – złodziej kradnący przedmioty niskiej wartości[11]
- malinować – ukrywać[21]
- malować – 1) tatuować; 2) ciąć (ciało)
- malować się – ciąć się (samoagresja)
- malowanka – tatuaż
- malunek – 1) list; 2) tatuaż; 3) pocięcie (ciała)
- małgośka – 1) margaryna; 2) brzytwa
- małolat, małolata – więzień poniżej 21. roku życia
- małolata, małolatka – ogół więźniów młodocianych w danym zakładzie karnym
- mały – 1) niski, nieduży, słowo zakazane; 2) penis
- mały jest w sztanach, a człowiek jest niski – powiedzenie: mały może być penis, a o człowieku mówi się niski; por. sztany
- mamona – pieniądze
- mana – dziewczyna, narzeczona, kochanka
- mana poszła mu w ormo – kochanka go zdradziła
- mandżur – rzeczy osobiste i więzienne więźnia, pościel, naczynia itp.
- maniata, maniatka – koszula[10]
- maniura – dziewczyna
- manówka – koszula[10]
- mantel – płaszcz[6]
- mańka – ręka
- marchewka – 1) narzędzie do bicia sporządzone z ręcznika lub szmaty; 2) nos[23]
- marchiewka – nos[23]
- marka – tytoń
- marmur – salceson
- marszałek – nazwa tatuażu w formie dystynkcji marszałka, noszą go tylko grypsujący zagrożeni karą śmierci
- marten – prowizoryczna kuchenka elektryczna, grzałka do herbaty[4]
- marycha, maryśka – 1) margaryna; 2) brzytwa
- maska – twarz
- masować – onanizować
- matka – daw. gąsior z alkoholem[7]
- matka drutu – daw. gąsior wódki[7]
- matroska – 1) bluza więzienna; 2) nakrycie głowy[6]
- matryca – płótno lub papier z wzorem tatuażu
- maz, mazidło – barwnik do tatuowania
- mąciciel – przywódca grupy grypserskiej
- mącior – awanturnik
- mebel – but[6]
- meksyk – 1) poważna awantura; część celi zajmowana przez więźniów zdegradowanych w więziennej hierarchii
- meldunek – wniosek o ukarania (dyscyplinarne)
- melina – 1) miejsce spotkań przestępców; 2) miejsce ukrycia[7]
- meliniarka – kobieta dająca schronienie złodziejom[7]
- meliniarz – złodziej[12]
- melon – 1) ostrzyżona głowa[17]; 2) kapelusz[17]; 3) milion złotych[17]
- menda – 1) wesz; 2) funkcjonariusz SW
- menda mendzie mendą będzie – powiedzenie
- mendówka – radiowóz patrolu policji
- mentownia – komenda, posterunek policji, areszt policyjny
- mer – urzędnik, urzędas
- mercedes – plastikowa micha z rzeczami osobistymi
- merkury – chleb[6]
- meszta – but[6]
- meta – 1) mieszkanie, lokal; 2) tajne miejsce spotkań przestępców
- metka – koszula[10]
- mewa, mewka – prostytutka
- męczennik – nazwa tatuażu w formie krzyża katolickiego lub kobiety z takim krzyżem w ręce, symbol więziennej martyrologii
- męska kurwa – 1) homoseksualista; 2) obelga, wyzwisko
- męski interes – penis
- mianko – pseudonim
- micha – 1) wyżywienie, zwłaszcza na czyjś koszt; 2) twarz; 3) naczynia, sztućce używane przez więźniów
- miech – miesiąc
- miecz – nazwa tatuażu, symbol siły i zemsty
- miesiączka – barszcz czerwony
- mieć boja – bać się
- mieć kiepsko – być w złej sytuacji
- mieć kleksa – być zaliczanym do grupy stojącej niżej w hierarchii więziennej
- mieć kopyto – mieć ogromną siłę ciosu
- mieć krzywości – znajdować się w miejscu pośrednim w hierarchii więziennej między członkiem grupy grypserskiej a więźniem zdegradowanym
- mieć krzywości u kogoś – mieć do kogoś osobiste zastrzeżenia
- mieć nabluzgane – zostać zdegradowanym
- mieć nawrzucane – zostać zdegradowanym
- mieć nierówno pod sufitem – być niezrównoważonym psychicznie
- mieć pietra – bać się (obecnie także pot.)[15]
- mieć przejebane u ludzi – być źle ocenianym przez więźniów grypsujących
- mieć wycisk – być prześladowanym
- mięso – śledź (danie na obiad)
- migać – komunikować się, używając znaków rękami i mimiką
- migać się – 1) udawać; 2) unikać udziału w niektórych praktykach więziennych z obawy przed konsekwencjami
- miganka – komunikowanie się za pomocą rąk i mimiką
- migawy – wątpliwości, niejasności
- migdałka – prostytutka[11]
- mikro – mało
- mikry – niski, mały
- mikulski – tanie wino owocowe[5]
- mikwarz – 1) więzień często karany podczas pobytu w więzieniu[12]; 2) recydywista[12]; 3) złodziej okradający piwnice, komórki[12]
- milioner – więzień odbywający karę za udział w przestępstwach finansowych
- miłostka – partnerka seksualna współwięźniarki
- miły – słowo zakazane, obelga
- miły chłopiec – obelga, osoba pogardzana
- mineciarz – lubujący się w uprawianiu seksu oralnego (z kobietą)
- minia – kobieta
- minka – komunikowanie się za pomocą gestów i mimiki
- mir – układ stosunków panujących pomiędzy więźniami (parą lub grupą)
- młocarnia – sala sądowa
- młody – więzień młodociany, poniżej 21. roku życia
- młotek – więzień odbywający karę za morderstwo
- młyn – 1) przesłuchanie; 2) pomieszczenie w sądzie; 3) więzienie w Poznaniu (znajdujące się przy ul. Młyńskiej); 4) daw. więzienie[7]
- mochmol – herbata[5]
- mochmor – herbata[5]
- model – spryciarz
- mogiła – 1) klęska, porażka; 2) kara śmierci
- mojka – 1) żyletka; 2) własnoręcznie wykonane narzędzie do okaleczenia nielubianego współwięźnia (np. ze szczoteczki do zębów, żyletka wymontowana z maszynki do golenia)
- mojkarz – złodziej, który okrada, rozcinając żyletką kieszenie, torebki ofiar
- mojra – 1) tchórz; 2) strach
- moka – kawa[5]
- mokasyn – but[6]
- mokka – kawa[5]
- mokotów – warszawski Areszt Śledczy (na Mokotowie)
- mokra, mokra celka – pomieszczenie do intymnych widzeń z żonami
- mokra robota – przestępstwo z przelewem krwi: 1) zabójstwo; 2) ciężkie uszkodzenie ciała
- monte – krakowski Areszt Śledczy (przy ul. Montelupich)
- montel – płaszcz[6]
- mordownia – 1) restauracja najniższej kategorii; 2) więzienie w Czarnem
- morowy – daw. dzielny[15]
- motać – załatwiać
- motać sobie alibi – załatwiać sobie alibi (fałszywe)
- motyl – 1) przestępca działający bezszelestnie, niezostawiający śladów; 2) tanie wino owocowe[5]
- motylek – tanie wino owocowe[5]
- możdżanie – subkultura więzienna działająca w latach 60. XX wieku w Kamiennej Górze
- mówi się – zapowiedź puszczenia gazów
- mówić – puszczać gazy
- mózgować – myśleć
- mrowisko – personel zakładu karnego
- mrówa – wychowawca więzienny
- murzyn – 1) broń palna; 2) prześladowany, zdegradowany więzień; 3) kawa[5]
- murzyn do tyrki – więzień zdegradowany w hierarchii więziennej zmuszany do pracowania za członków grupy grypserskiej
- murzynek – 1) pistolet; 2) kawa[5]
- mus, musowo – koniecznie, obowiązkowo
- muzykoterapia – oralny stosunek seksualny
- myca, mycka – nakrycie głowy[6]
- mykwa – daw. więzienie[7]
NEdytuj
- na bukiet – włamanie, które poprzedza pukanie/dzwonienie do drzwi z bukietem w ręce[35]
- na cegłę – rozbój poprzez propozycję sprzedaży ofierze cegły i groźby pobicia w razie odmowy
- na czosnek – kradzież kieszonkowa po jedzeniu czosnku[17]
- na denata – metoda rozboju
- na farmazon – wyłudzenie za pomocą oszustwa
- na gablach – alfabet migowy
- na gigancie – poza domem[14]
- na glanc – dokładnie
- na grabki – kradzież kieszonkowa
- na hejnale – na sygnale
- na łapkach – alfabet migowy
- na migdał – okradanie pijanego człowieka[11]
- na okrągło – 1) dożywocie; 2) stale; 3) bardzo dużo
- na pukane, na pukanego – pukanie do drzwi w celu sprawdzenia, czy przyszła ofiara włamania nie znajduje się w mieszkaniu
- na strunach grać – pociąć żyły, akt samoagresji
- na szlam chodzić – dokonywać przestępstw w nocy
- na szpryng – skokiem, co w ręce wpadnie[36]
- na trupka – kradzież na osobie pijanej
- na wabia – przestępstwo, którego dokonuje się przy pomocy kobiety, która doprowadza ofiarę na umówione miejsce lub odwraca jej uwagę
- na wolkę się zastawiam – przysięga
- na wolność moją jedyną – przysięga
- nabić na pal – 1) uprawiać seks; 2) zgwałcić
- nabluzgać komuś – naubliżać komuś
- nabojka – grupa szturmowa SW
- nacha – spodnie[10]
- nachy – 1) majtki; 2) spodnie[7]
- naciupać komuś – naubliżać komuś, poniżyć kogoś
- nacki – spodnie[10]
- nadajnik – donosiciel[4]
- nadana robota – wskazanie atrakcyjnego obiektu do obrabowania, przekazanie informacji o tym miejscu
- nadanie – przekazanie złodziejowi wiadomości na temat miejsca, do którego można się włamać, które można okraść, np. włamy z nadania
- nadawczo-odbiorczy – donosiciel[4]
- nafta – wódka[14]
- naganiacz – penis
- nagietek – orgia seksualna[21]
- naginać – iść, biec
- nagrabić sobie – zaszkodzić sobie, zapracować na złą opinię w grupie
- nagranie – przekazanie złodziejowi wiadomości na temat miejsca, do którego można się włamać, które można okraść
- nakitrać sobie – 1) nagromadzić na zapas; 2) zaszkodzić sobie, stać się podejrzanym
- nalot! – ostrzeżenie: uwaga, nadchodzi strażnik!
- namierzyć – obserwować
- napad z kindybałem w ręku – gwałt
- napad z przedłużeniem ręki – napad z użyciem niebezpiecznego narzędzia
- napalm – zgwałcenie
- napluć w baniak – nagadać[14]
- narajać się – 1) mieć na coś wyjątkową ochotę; 2) wypalić wiele papierosów (ile się da)
- narkoza – spowodowanie u kogoś utraty przytomności[4]
- narzeczona – 1) obelga; 2) kobieta opiekująca się więźniami (osoba spoza więzienia)
- nastki – spodnie[10]
- nastryle – spodnie[10]
- nastygi – spodnie[10]
- naszki – spodnie[10]
- naty – spodnie[10]
- nawijać – 1) rozmawiać, mówić gwarą; 2) przekazywać tajne informacje; 3) wchodzić w związek lesbijski
- nawijaj koleś! – można mówić
- nawijać na szpulę – rozmawiać
- nawijać smutki – 1) mówić smutno, głupio; 2) kłamać
- nawijka – 1) rozmowa, mówienie gwarą; 2) związek lesbijski w więzieniu; 3) udział w grupie grypserskiej
- nawijka na witkach – rozmowa na migi
- nawitka – rozmowa za pomocą gestów i mimiki
- nery – plecy
- nie kopsa się wity frajerom – powiedzenie: nie podaje się ręki osobom, które nie należą do grupy grypserskiej
- nie szamać! – ostrzeżenie, aby nie jeść, kiedy ktoś korzysta z ubikacji
- niebieski, niebiesko-czarny – policjant
- niebieski ptak – nieuchwytny przestępca
- niebo – sufit w celi
- nieczłowiek – więzień spoza grupy grypserskiej
- niedziela, niedziela palmowa – rok spędzony w więzieniu
- niefart – pech
- niefartownie – niepomyślnie
- niegrypsujący – więzień spoza grupy grypserksiej
- niekiepski – ładny, dobry
- niekiepsko ma fachura; zajara, zakira i zakisi ogóra – powiedzenie: ktoś, kto jest cwany, ma dobrze; ma co palić, wypić i z kim uprawiać seks
- nieklawy – zły
- nieklawy szamunek – niesmaczne jedzenie
- nielegalny ubojowiec – żart. morderca[4]
- nielichy – dobry, ładny
- nieludzie zob. nieczłowiek
- nieroby – więźniowie niepracujący
- ninja domowy – sprawca przemocy domowej
- niski – nieduży, mały, niewielki
- nochy – spodnie[10]
- nogawy – spodnie[10]
- nora – cela
- noworodek – nowy więzień
- nudel – niedopałek papierosa
- numer – 1) wyczyn; 2) przestępstwo; 3) współżycie seksualne
- nygus – 1) obelga; 2) więzień zdegradowany w hierarchii więziennej; 3) więzień spoza grupy grypserskiej
- nyple – buty[6]
OEdytuj
- obadać – rozpoznać, sprawdzić
- obalić się – trafić do więzienia
- obalić się na dechy – trafić do więzienia
- obalić się na dwie niedziele palmowe – dostać wyrok dwóch lat więzienia
- obciach, obcinka – 1) klęska, wpadka; 2) obserwacja w czasie przestępstwa
- obciąć – zorientować się
- obciągać, obciągać druta – uprawiać seks oralny
- obcis – kara dyscyplinarna
- obleci – może być
- obrazki – 1) tatuaże; 2) karty do grania
- obrączki – kajdanki
- obrobić – 1) okraść; 2) oczernić
- obrobić dupę – obmówić, oczernić
- obrok – tytoń
- obroża – krawat
- obskakiwać patelnię – robić minetę
- obskoczyć – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu, np.: 1) dostać; 2) okraść; 3) pobić; 4) obsłużyć (także seksualnie); 5) zjeść
- obskoczyć bęcki / obskoczyć buki – zostać pobitym
- obskoczyć bombę w michę – otrzymać cios w twarz
- obskoczyć fikołkiem po nerach – zostać pobitym taboretem w plecy
- obskoczyć hawirę – okraść dom
- obskoczyć garunek – zostać skazanym
- obskoczyć lolą – zostać zdegradowanym w hierarchii więziennej
- obskoczyć oklep – zostać pobitym
- obskoczyć piątala – zostać uderzonym pięścią
- obskoczyć po szlugu – wypalić po papierosie
- obskoczyć rakietę – dostać paczkę
- obskoczyć twardy cynk o kipiszu – otrzymać informację o planowanej rewizji
- obskoczyć w czapę – zostać uderzonym w głowę
- obskoczyć w uśmiech – zostać uderzonym w twarz
- obskoczyć wpierdol – zostać pobitym
- obskoczyć z glana – zostać kopniętym, skopanym
- obuch – but[6]
- ochłap – wyrok[7]
- ochronka – więzienie
- od dzwonka do dzwonka – cała kara więzienia (bez przedterminowego zwolnienia itp.)
- od wojtka do wojtka – cała kara więzienia (bez przedterminowego zwolnienia itp.)
- odgibać – odsiedzieć, np. odgibać dwa kalendarze → odsiedzieć dwa lata
- odklepać – wyjść z więzienia
- odklepka – wyjście z więzienia
- odkorkować – umrzeć
- odkuwać – tatuować
- odpalać, odpalić – dzielić się, podzielić się łupem[7]
- odpalantować – poniżyć
- odpękać, odpukać – odbyć wyznaczoną karę więzienia (słowo nie pochodzi od czasownika pękać)
- odpukać od wojtka do wojtka – odsiedzieć całą wyznaczoną karę (bez zwolnienia warunkowego)
- odpust – widzenie z rodziną
- odwal się – zostaw mnie w spokoju
- odwalić – 1) umrzeć; 2) zwariować (w zwrocie komuś odwaliło); 3) odbyć karę więzienia, np. odwalić dwa kalendarze
- odwalić kitę – umrzeć[15]
- odwalić numer – odbyć stosunek seksualny
- odwrócić się – pogorszyć się, cofać się w rozwoju
- odwrót – słowa i wyrażenia, "zaklęcia", które odwracają czyjeś obelgi
- ogon – 1) policjanci, którzy kogoś śledzą; 2) penis; 3) ostatnia część kary więzienia; 4) daw. dewizka, łańcuszek przy zegarku[7]
- ogór – penis
- oklep – 1) pobicie; 2) masturbacja
- oko – 1) konfrontacja; 2) wizjer w drzwiach
- okrągło – 1) stale; 2) bardzo dużo
- okres – barszcz czerwony
- okręt – wózek służący do rozwożenia posiłków
- olaboga – 1) denaturat; 2) kawałek metalu owinięty w coś, służący do obezwładniania ofiary
- olejek – barwnik do tatuażu sporządzony metodą chałupniczą
- oliwa – pijak
- ołów – złoto
- omega – wykształcony, inteligentny współwięzień
- omłot, omłoty – pobicie, ogłuszenie[4]
- operacja – kradzież
- operacja na dolinie – kradzież kieszonkowa
- operetka – sala sądowa
- opędzlować – 1) okraść, np. opędzlować hawirę → okraść mieszkanie; 2) sprzedać, np. opędzlować skaz → sprzedać zegarek; 3) wypić alkohol
- opierdolić – 1) okraść; 2) okrzyczeć, zrugać
- opierdolić kogoś jak burą sukę – zastosować wobec kogoś agresję słowną
- opierdolić pół – wypić pół litra wódki
- opłatek – chleb[6]
- oporek – koniec
- oprawca – funkcjonariusz SW
- opuchy – buty z cholewami[36]
- oranżeria – areszt śledczy
- orbisówa – prostytutka wyższej kategorii (od nazwy lokalu "Orbis")
- oręż – groźba
- organki – płuca
- orgietka – atrakcyjna dziewczyna
- orient – refleks, szybka orientacja
- orient! – okrzyk poprzedzający uderzenie: uważaj!
- ormo – zdrada
- oryginały – zagraniczne dżinsy[14]
- orzechy – jądra
- orzeł – przestępca, którego nie da się złapać
- oskubać – doszczętnie okraść
- ostre bęcki – brutalne pobicie
- ostro – 1) szybko; 2) brutalnie; 3) krwawo
- ostro śmigać – szybko
- oszamać – zjeść
- oszamać rakietę frajerowi do spodu – zjeść zawartość paczki żywnościowej, która należy do więźnia spoza grupy grypserskiej
- oszołom – ktoś niezrównoważony psychicznie
- owies – jedzenie
- ożenić – 1) sprzedać, zwłaszcza oszukując; 2) zadać cios; 3) wmówić coś komuś
- ożenić komuś bałach – oszukać kogoś
- ożenić komuś kosę – zadać komuś cios nożem
ÓEdytuj
- ósemka – 1) wyrok 8 lat pozbawienia wolności; 2) numer celi
PEdytuj
- pacan – ofiara (przestępstwa)
- pacant – pomocnik złodzieja
- pachoł – więzień spoza grupy grypserskiej
- paciakować – uprawiać seks
- pacjent – ofiara (przestępstwa)
- pacyna – głowa
- paczka – 1) sto złotych; 2) sto tysięcy złotych; 3) sto milionów złotych
- paczka baniek – sto milionów złotych
- padalec, padluch – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- pagon – ramię
- pajac – 1) nieodpowiedzialny więzień; 2) ofiara (przestępstwa)
- pajda – 1) 10 lat pozbawienia wolności; 2) dużo, wiele
- pajda szamki – duża porcja jedzenie
- pajęcina – koszula[10]
- pajęczyna – koszula[10]
- pajęczyniarz – daw. specjalista od kradzenia bielizny na strychach[36]
- pajtka – chleb[6]
- paka – więzienie[15]
- palić na multiplayera – palić papierosa przez co najmniej dwie osoby
- palma – 1) zaburzenie psychiczne; 2) penis
- palmiarz – psycholog
- palmus – więzień specjalizujący się w udawaniu zaburzeń psychicznych
- pała – głowa[15]
- pałkarz – policjant
- pałować się – onanizować się
- pan – 1) reprezentant subkultury więziennej; 2) penis
- pan z londynu – uczestnik subkultury więziennej
- pantel – płaszcz[6]
- papaja – nakrycie głowy[6]
- paparuch – zdegradowany więzień
- papeć – but[6]
- papier – 1) dolar; 2) dokument
- papierosówka – brzytwa dobrej jakości, za usługę golenia nią płaci się dodatkowo papierosami
- papuga – adwokat[36]
- papuga trzaska dziobem – adwokat przemawia, wygłasza mowę
- para – daw. gotówka[36]
- parafia – gang
- paragraf – łom lub inny przedmiot metalowy owinięty czymś
- parasol – 1) drut o zaostrzonych końcach przeznaczony do połknięcia (samoagresji); 2) narzędzie używane przez złodzieja podczas włamywania się przez sufit
- parawan – poła marynarki, za którą umieszczona jest wewnętrzna kieszeń
- park – plac spacerowy
- park sztywnych – cmentarz
- parkan – boczna kieszeń[36], wewnętrzna kieszeń
- parkiet – podłoga
- parobek – więzień spoza grupy przestępczej
- parol – 1) uderzenie; 2) uderzenie penisem, zwłaszcza w twarz
- parować – uprawiać seks
- parowiec – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- parowóz – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- parówa – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- partanina – lichy interes[36]
- parter – 1) poniżająca pozycja, klęczenie, do którego zmuszony jest więzień przed zgwałceniem go; 2) dolne łóżko
- parzącha[5], parzocha, parzonek[5], parzonko[5] – bardzo mocny wywar z herbaty
- paser – 1) członek grupy grypserskiej, który zajmuje się przechowywaniem przedmiotów nielegalnego pochodzenia; 2) przestępca trudniący się skupowaniem przedmiotów pochodzących z kradzieży
- pasówa, pasówka – 1) klucz dopasowany na podstawie odcisku[37]; 2) kradzież z włamaniem polegającym na otwieraniu drzwi przy pomocy dopasowanego klucza, np. zrobić kogoś na pasówkę
- pastówa – 1) napój z wody i pasty do zębów; 2) samogon[5]
- paszport – wniosek o ukaranie dyscyplinarne
- patelnia – 1) żeński narząd płciowy; 2) plac spacerowy
- patelmistrz – ktoś lubujący się w robieniu minety
- patrzak – telewizor
- patrzałka – oko
- patrzonek – rekonesans
- patrzonko – widzenie
- patrzydło – telewizor
- patyk, patyczek – tanie wino owocowe[5]
- patykiem pisane – tanie wino owocowe[5]
- paulinka – kawa[5]
- pączek róży – choroba weneryczna[16]
- pchać – 1) uprawiać seks; 2) uderzyć
- pchać sztafetę – dokonywać gwałtu zbiorowego
- pchać w styję – uprawiać seks analny
- pchnąć kosę – zadać cios nożem
- pecyna – paser
- pederastka – nakrycie głowy[6]
- pensjonat – więzienie
- pepeg – but[6]
- pepita – spodnie[10]
- period – barszcz czerwony
- peron – korytarz w więzieniu
- peronowy – więzień sprzątający
- peronówa – prostytutka działająca na dworcu, niższej kategorii
- pestka – 1) wyrok 5 lat pozbawienia wolności; 2) ząb[17]
- pestki – naboje
- petarda – cios pięścią
- peżot – więzień odsiadujący wyrok za przemoc domową (od art. 207 kk)
- pędzel – penis
- pędzel wykręcić – oddać mocz
- pędzlować – kraść
- pękać – rezygnować, poddawać się; 2) podkreślenie ilości, np. pękły trzy bańki → wydano 3 miliony zł; 3) bać się
- pętak (zwykle w l.mn. w formie pętacy) – 1) daw. chłopiec żebrzący na ulicy[36]; 2) daw. nowicjusz w rzemiośle złodziejskim[36]
- pętla – kara śmierci
- pianino – SW
- piasecki – 1) kara śmierci; 2) śmierć
- piasek – proszek, barwnik do tatuowania
- piaskownica – uszkodzenie sobie oczu drażniącym proszkiem
- piątal – 1) kara 5 lat pozbawienia wolności; 2) dłoń; 3) pięść
- pic, pic na wodę – kłamstwo
- picer – 1) kłamca; 2) pomocnik złodzieja
- piec – żeński narząd płciowy
- piechota – daw. drób[36]
- piechur – but[6]
- pieczarka – niedopałek papierosa
- piekiełko – cela izolatka
- piekło – 1) symbol zła, przestępstw itp.; 2) awantura
- pielucha, pieluszka – koszula[10]
- pienić – denerwować
- pienić się – zdenerwować się
- pieprzyć – 1) mówić nieistotne rzeczy; 2) uprawiać seks
- pieprznica, pieprzniczka – 1) więzień prześladowany; 2) prostytutka
- pierdel – wulg. więzienie
- pierdolić – wulg. czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu, np.: 1) kłamać; 2) kraść; 3) bić, uderzać; 4) krzyczę, rugać; 5) oceniać negatywnie
- pierdolisz – wulg. nie wierzę w to, co mówisz
- pierdolnąć w ramki – wulg. umrzeć
- pierdolnica – wulg. 1) kobieta; 2) prostytutka
- pierdolnik – wulg. głośnik więziennego radiowęzła
- pierdolony – wulg. określenie negatywne
- piernik – ciemny chleb[6]
- pierścionek – kastet
- pierścionki – kajdanki
- pierwiastek – nowy, niedoświadczony więzień, przebywający w więzieniu po raz pierwszy
- pierwszak – nowy, niedoświadczony więzień, przebywający w więzieniu po raz pierwszy
- pierze – daw. włosy[36]
- pierzyna – koszula[10]
- pierzynka – sweter
- pies – 1) policjant; 2) współpracownik policji; 3) daw. ajent policyjny[7]
- pies łańcuchowy – funkcjonariusz SW
- pies na smyczy – funkcjonariusz SW
- pies ze skowyrem i haukacz – policjant z psem i adwokat
- pieszczoty – 1) tortury fizyczne; 2) surowe kary dyscyplinarne
- pieter – strach
- pietnacha – kara 15 lat pozbawienia wolności
- pietrucha – 1) kłódka; 2) więzień ze wsi
- pietruszka – złodziej kradnący przedmioty niskiej wartości[11]
- pięciominutówka – prostytutka
- piękna, piękny – 1) prześladowany więzień; 2) jako określenie – słowo zakazane, obelga
- piguła – lekarz
- pikawa – serce
- piknąć – domyślić się, przewidzieć kłopoty, np. coś go pikło i strzelił z glana → coś go tknęło i uciekł
- pikolrty – buty[6]
- pilot – celowo nieuporządkowane łóżko
- piłat – sędzia
- pingle – okulary
- pinkiel – 1) problem; 2) tobołek z rzeczami osobistymi
- piotruś – łom
- piórko, pióro – nóż
- pirat – nazwa tatuażu, symbol okrucieństwa, mściwości
- pisarz – członek społeczności grypserskiej zajmujący się pisaniem pism i listów współwięźniom
- pisanka – posługiwanie się jedną z nielegalnych form więziennej komunikacji
- pistolet – 1) więzień o gwałtownym usposobieniu; 2) nazwa tatuażu, symbol bandyty
- piszczelówa – denaturat
- piter – 1) portfel, portmonetka[36]; 2) teczka, walizka; 3) worek; 4) brzuch
- pizda – żeński narząd płciowy
- pizdami karmiony – sutener
- pizdoliz – ktoś, kto lubuje się w robieniu minety
- piździelec – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- plac, placyk – miejsce bojki
- plama – wytrysk nasienia
- planeta – dziewczyna
- plantówa – prostytutka niższej kategorii
- platery – naczynia i sztućce
- platerka – ścierka
- platynki – biżuteria
- plaża – 1) podłoga w celi; 2) plac spacerowy
- plebania – sąd
- plebs – chleb[6]
- plereza – fryzura
- plery – włosy
- plit – płaszcz[6]
- plomba – 1) zamknięcie; 2) uderzenie pięścią
- plomba na piździe – odmowa współżycia, także zakaz współżycia wynikający z przepisów prawa
- plombować – zadawać ciosy pięścią
- pluć – 1) strzelać; 2) mówić
- pluć do ucha – donosić
- płaczonko – widzenie
- płot – poła marynarki, za którą umiejscowiona jest wewnętrzna kieszeń
- płótno – papier
- płynąć – 1) iść, odejść; 2) uciekać
- pniak – stół
- po – słowo zakazane jako przedrostek
- pocałunek przez kratę – widzenie
- pocałunek śmierci – nazwa tatuażu, symbol dochowania tajemnicy i przestroga przed jej zdradzeniem
- pochwałka – pochwała, nagroda regulaminowa
- poczwórny szpan warszawski – lekcew. o wrogiej postawie ciała i chodu
- pod – w
- pod celą, pod celką – w celi[27], np. recydywa bardzo lubi, jak ma klawisza pod celą (serial Trzeci oficer)
- pod górkę – odbywać pierwszą połowę wyroku
- pod kojem – w łóżku
- pod pompą – na deszczu[36]
- podanie – daw. paczka żywnościowa[26]
- podbicie – ciąża
- podbita dupa – kobieta w ciąży
- podchodzić – podobać się (komuś coś pochodzi)
- podkiełkować – 1) nauczyć się fachu złodziejskiego[18]; 2) zdobyć doświadczenie w prostytucji[18]
- podklepywanie – nauka
- podkład – więźniarka wykorzystywana jako obiekt seksualny przez inne więźniarki
- podkopsać – 1) podać, dać, dostarczyć; 2) przemycić
- podkopsać chabetę – przekazać przesyłkę
- podkowa – kastet
- podmianka – zamiana więźniów przy transporcie, odwiedzinach itp.
- podnoszenie – odwrócenie stanu zdegradowania więźnia
- podnosić – odwracać stan zdegradowania więźnia
- podogonie – kaftan bezpieczeństwa
- podpaść – narazić się komuś
- podprowadzić – daw. pobić[36]
- podrabiać sprawy – przyznawać się do niepopełnionych przestępstw
- podrywka – 1) wyrywanie łupu z rąk ofiary, rodzaj kradzieży; 2) daw. nosze szpitalne do wynoszenia zmarłych[36]
- podsrywać – donosić
- podwozie – dolna część ciała kobiety
- podziałkować – podzielić
- poeta – adwokat
- pofarcić – poszczęścić się
- pogłaskać piórkiem – zadać cios nożem
- pojarka – papierosy i ogień
- pojarunek – papieros
- pojechać po rajtach – naubliżać komuś
- pojedynek – cela izolacyjna
- pokład – podłoga
- pokropić lolą – zdegradować, wykorzystać
- pokrywka – ucieczka (z zakładu karnego)
- polerka – wykorzystanie kogoś jako obiekt oralnego stosunku
- polerować laskę – 1) onanizować się; 2) zaspokajać kogoś seksualnie ręką
- polerowanie lachy – wykorzystanie kogoś jako obiekt seksu oralnego
- policyjna – czas od zgaszenia świateł w celi do pobudki
- polityka – daw. więzień polityczny[31]
- polo – koszula[10]
- polówa, polówka – koszula[10]
- położyć się – zostać aresztowanym
- połyk – połknięcie ciała obcego (samoagresja)
- pomalować się – pocięcie ciała i ochlapanie (celowe) krwią otoczenia (samoagresja)
- pomidor – nos[21]
- pompa – deszcz[36]
- pompy – spodnie[10]
- popapraniec – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- popielnica – żeński narząd płciowy
- popieścić piórkiem – zadać cios nożem
- popiołek – popielniczka
- popruć się – wydać kolegę, donieść na kogoś
- popychacz – penis
- portfel – żeński narząd płciowy
- poruta – wpadnięcie w ręce policji[36]
- posiać – sprzedawać fałszywe dokumenty[18]
- posłać do dołka / posłać do dołu / posłać do samary / posłać do wora / posłać do worka – zdegradować w hierarchii więziennej
- posłać komuś wiąchę – naubliżać komuś (rodzaj degradacji)
- posuwać – odbywać stosunek płciowy (słowo zakazane w znaczeniu przesuwania się)
- potok – daw. wóz jadący na jarmark[36], cel napadu, kradzieży
- potrzask – daw. więzienie[7]
- potwór – nazwa tatuażu: groźna postać (wiking, diabeł itp.)
- powalić się – zostać osadzonym w więzieniu
- powałka – aresztowanie, skazanie
- poważnie zaklinam – mówię prawdę
- powiastka – 1) wezwanie do sądu; 2) nakaz zwolnienia (z więzienia); 3) przepustka; 4) daw. łyżka[36]
- powróz – kara śmierci
- powstaniec – 1) daw. chłopiec żebrzący na ulicy[36]; 2) daw. nowicjusz w rzemiośle złodziejskim[36]
- pozaprodukcyjny – samogon[5]
- pozdrowienia z Fordonu – barszcz czerwony
- pożniwny – przestępca z łupem[11]
- pójść do cienia – trafić do więzienia
- pójść na dechy – dostać karę pobytu w celi izolacyjnej
- pójść na dechy leżeć – trafić do więzienia
- pójść w cug – uciec
- pójść w ormo – zdradzić (seksualnie) mężczyznę, który siedzi w więzieniu
- póła – środkowe łóżko z trzech poziomów
- półwyspa – więzienie w Olecku
- praca – przestępstwo
- pragnąć wolności – przysięga więźnia
- pralinka – kobieta więzień pracująca w pralni
- prawiczek – więzień, który pierwszy raz odbywa karę
- prawilnie nawijać – mówić prawdę
- prawilny – prawdziwy
- premier – tanie wino owocowe[5]
- preslej – kran
- preś – 1) wagina; 2) ilość odbytych stosunków w ciągu godziny
- profesor – doświadczony przestępca
- promenada – plac spacerowy
- prorok – prokurator
- prorok jeszcze szlaban zakłada – dziewczyna ma mniej niż 15 lat, jest za młoda na legalny seks
- prosta – korytarz więzienny
- prostować – awansować kogoś w hierarchii więziennej
- prostowanie – przywracanie „praw” więźniowi uprzednio zdegradowanemu
- pruć – 1) wydawać kolegę, donosić na kogoś; 2) włamywać się do kasy pancernej, używając palnika i innych przyrządów; 3) kraść z kieszeni lub torebki, rozcinając ją
- pruć dolinę – rozcinać kieszeń
- przeciwniak – 1) cela po przeciwnej stronie; 2) mieszkanie znajdujące się naprzeciwko aktualnie okradanego
- przecwelenie – zdegradowanie współwięźnia w więziennej hierarchii
- przecwelić – wykluczyć z grupy grypserskiej, zdegradować w więziennej hierarchii
- przecwelić kogoś berłem – zniewaga poprzez pokropienie wodą przy pomocy szczotki do ubikacji, por. berło
- przecwelony – więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- przedłużenie ręki – niebezpieczne narzędzie
- przedmieście – część celi przeznaczona przez więźniów grypsujących dla więźniów niegrypsujących
- przeganiana – samogon[5]
- przegrzany – skłonny do zeznawania[4]
- przegub, przegubowiec – duża paczka herbaty
- przejebane – wulg. określenie negatywne sytuacji
- przejściówka – cela przejściowa, miejsce pobytu tymczasowego
- przekładanka – odroczenie sprawy sądowej
- przekręcić się – umrzeć
- przekręt – 1) zła sytuacja materialna; 2) śmierć; 3) oszustwo
- przekręt do spodu – skrajny kryzys, bieda
- przekręt z pojarunkiem – nie ma co palić
- przelew – przepicie (pieniędzy)
- przenicowanie – rewizja
- przepukiwać się – porozumiewać się alfabetem stukanym
- przerwa w życiorysie – 1) czas spędzony w więzieniu; 2) nazwa tatuażu
- przerypane – określenie negatywne sytuacji
- przerzut – paczka żywnościowa[4]
- przerzutka – przeniesienie do innej celi
- przesrane – wulg. negatywne określenie sytuacji
- przestawić maskę – uszkodzić twarz przez pobicie
- przestrzelić – zdegradować w więziennej hierarchii
- przestrzelony – 1) cecha przedmiotu, który miał kontakt z więźniem zdegradowanym w więziennej hierarchii; 2) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- przesunąć się – posunąć się (używane zamiast zakazanego słowa)
- prześwietlenie – 1) zbieranie informacji o współwięźniu (dokonywane przez grupę grypserską w przypadku podejrzeń o naruszenie zasad tej społeczności przez współwięźnia); 2) badanie; 3) przesłuchanie[4]
- prześwietlić kogoś – zebrać o kimś wiadomości
- przetaraniać – porozumiewać się alfabetem stukanym
- przewaga – rozprawa sądowa
- przewalanka – oszustwo
- przewalić na pekiel – oszukać
- przewałka – oszustwo
- przewrócić – opróżnić
- przewrócić pół – wypić butelkę wódki
- przezganiana – samogon[5]
- przezgredzić (się) – skończyć 21 lat
- przybicie – 1) potwierdzenie czegoś, uderzając dłonią w dłoń rozmówcy; 2) udowodnienie czegoś w toku śledztwa lub rozprawy
- przyczajka – zasadzka, ukrycie
- przyducha – cela
- przydupnica – kochanka
- przydupnik – kochanek
- przyfilować – zauważyć
- przygruchać kogoś – nawiązać z kimś intymne kontakty
- przygruchać komuś – uderzyć kogoś
- przyjąć się – obowiązywać
- przyklepanie – udowodnienie czegoś w toku śledztwa lub rozprawy
- przylipić – patrzeć, obserwować
- przyłatwić – uprawiać seks
- przyłatwić w kopiejkę – wykorzystać seksualnie więźnia zdegradowanego w hierarchii więziennej
- przypalić – zauważyć
- przypalić kogoś na robocie – złapać kogoś na gorącym uczynku
- przyprawa, przyprawka – herbata[5]
- przyprucha – samoagresja, uszkodzenie oka drażniącą substancją w proszku
- przypucować się – przyznać się
- przystojnie – ładnie (słowo używane zamiast zakazanych określeń)
- przystojny – ładny (słowo używane zamiast zakazanych określeń)
- przyśmigać – podejść
- przyśmigać na lustro – przyjść na widzenie
- przytargać kogoś do lustra – dokonać konfrontacji
- przytargać szamunku – przynieść do celi jedzenie
- przyżenić kosałkę – wsadzić nóż pod żebro
- psi huj – więzień zdegradowany w hierarchii więziennej
- psia pizda – 1) donosiciel; 2) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- psiarnia – 1) policja, komenda policji (por. skowernia); 2) więzienna świetlica
- psychologia – pałka, narzędzie SW lub policjanta
- psychopata – 1) psychiatra; 2) psycholog
- ptak – motyw tatuaży, symbol wolności
- ptakowo, ptaszkowo – więzienie we Wronkach
- pucha – więzienie
- pucka – zameldowanie się
- pucować się – 1) przyznawać się; 2) zgłaszać się; 3) uprzedzać o konieczności skorzystania z toalety (wtedy inni nie jedzą) lub o jedzeniu (wtedy inni nie korzystają z toalety); 4) daw. tłumaczyć się[36]
- pudełkarz – złodziej specjalizujący się we włamaniach do kas pancernych
- puder – 1) napad rabunkowy z użyciem żrącego środka; 2) samoagresja, uszkodzenie oka drażniącą substancją w proszku
- pudernica – żeński narząd płciowy
- pudło – 1) więzienie, areszt itp.; 2) kasa pancerna
- pukać – masturbować się
- pukane – pukanie do drzwi w celu sprawdzenia, czy przyszła ofiara włamania nie znajduje się w mieszkaniu
- pukanka – 1) alfabet stukany; 2) uprawiać seks
- puknąć od zakrystii – odbyć stosunek w pozycji od tyłu
- puknęło komuś do wizytery – ktoś musi skorzystać z toalety
- pula! – wykrzyknik: poinformowanie o potrzebie puszczenia gazów, uprzedzenie o tym
- purchawa – nos
- purpurowy – czerwony (słowo używane zamiast zakazanego)
- puszkara – w więzieniach dla kobiet: odpowiedniczka grypsującego
- puścić się z kimś w tango – zdradzić kogoś z kimś innym
- puzon – 1) twarz; 2) penis
- puzonista – więzień zdegradowany w hierarchii więziennej
- pykawa – samogon[5]
- pykówka – samogon[5]
- pyrgnąć – popchnąć, przesunąć
- pyrgnąć się – posunąć się
- pyta – 1) penis; 2) pejcz zrobiony ze szmaty 3) słowo zakazane
- P.S.M. – popularny tatuaż, różnie rozszyfrowywany, faktycznie znaczy: 1) pomszczę swoją młodość; 2) pamiętaj słowa matki
- P.T.C.K. – tatuaż, oznacza: pamiętaj, tuliła cię krata
REdytuj
- rabanić – daw. hałasować[26]
- radary – 1) uszy; 2) oczy[4]
- radarowiec – donosiciel[4]
- radiola – radiowóz
- rajdowiec – złodziej samochodów
- rajfle – spodnie[10]
- rajskie podwórko – plac spacerowy
- rajt – but[6]
- rajtki – spodnie[10]
- rajtuzy – spodnie[10]
- rak – 1) narzędzie do rozcinania kas pancernych; 2) element do połknięcia (samoagresji) w kształcie litery X
- rakieta – 1) paczka; 2) pięść; 3) cios pięścią
- rakieta z szamunkiem – paczka żywnościowa
- rakieta rakietę obskoczyć – dostać paczkę
- ramka – opakowanie
- ramka szlugów – paczka papierosów
- ramki – śmierć
- rampiarz – złodziej działający na dworcach kolejowych
- rangowy – 1) więzień z długim stażem; 2) oficer SW
- raport – wniosek o ukaranie, kara dyscyplinarna
- raszpla – 1) pilnik, służy do piłowania krat i innych elementów zabezpieczających; 2) zgrabna dziewczyna
- rąbać – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu, np.: 1) kraść; 2) dokonywać rozboju; 3) bić; 4) uprawiać seks; 5) umrzeć; 6) oszukiwać; 7) jeść[36]
- rąbać cwela na potęgę – często wykorzystywać seksualnie więźnia zdegradowanego w hierarchii więziennej
- rąbać kapucyna – masturbować się
- rąbnąć – 1) ukraść; 2) umrzeć; 3) oszukać
- rąbnąć kogoś na paczkę papieru – oszukać kogoś na sto dolarów
- rąbnąć kwadrat – okraść mieszkanie
- rąbnąć łaziora – okraść degenerata
- rąbnąć w kalendarz / rąbnąć w ramki – umrzeć
- rączka – 1) masturbacja; 2) złodziej wyrywający przedmioty z rąk ofiary; 3) przysięga
- rebus – źle wykonany tatuaż
- recha – żyletka
- recydywa – 1) kasza; 2) zupa z kaszą
- reflektory – oczy[4]
- regał – więzienie
- rejonowy – więzień sprzątający
- rejwach – złodziej[12]
- remanenciarz – złodziej okradający sklepy
- remanent – kradzież w sklepie
- remiecha – doświadczony przestępca
- rentgen – 1) przesłuchanie; 2) rewizja[4]
- repecić – włamywać się, okradać
- repecić pudło – włamywać się do kasy pancernej
- resory – zawieszenie kary[4]
- resztówka – 1) reszta; 2) ostatni okres kary pozbawienia wolności
- rewizor – złodziej kradnący w sklepach
- rezać – ciąć
- rezydencja – więzienie
- rififi – włamanie w celu kradzieży polegające na zrobieniu otworu w suficie
- robić – 1) kraść; 2) dokonywać przestępstwa; 2) wygrywać
- robić dziesionę – dokonywać rozboju
- robić interesy – zajmować się włamaniami
- robić na farmazon – oszukiwać
- robić na filung – włamywać się w celu kradzieży przez zrobienie otworu w drzwiach
- robić na homet – zbierać śmieci
- robić na kółkach – kraść auta
- robić na okrągło – stale zajmować się kradzieżami
- robić na wydrę – kraść, wyrywając przedmioty z ręki ofiary
- robić zaparte – daw. nie przyznawać się[29]
- robota – 1) kradzież; 2) przestępstwo
- robota na wózkach – kradzież aut
- rok – krótki pobyt w więzieniu
- rok nie wyrok, dwa lata jak za brata, a trzy lata po korytarzach się przelata – przysłowie
- rolować – oszukiwać
- rower – rodzaj gry więziennej, prześladowanie współwięźnia
- rozeta – prostytutka
- rozgrypsiarnia – cela, w której personel więzienny wymusza na członkach subkultury grypserskiej rezygnowanie z udziału w niej
- rozgrypsować kogoś – zmusić kogoś do zrezygnowania z uczestnictwa w subkulturze grypserskiej
- rozklapicha – żeński narząd płciowy
- rozkład – rozprawa w sądzie
- rozkminiać – rozwiązywać problem
- rozkminiający – sędzia, rozjemca
- rozkwiecić – zarazić chorobą weneryczną[16]
- rozkwiecony – chory wenerycznie[16]
- rozkorzenić – zapłodnić[35]
- rozłupać komuś dynię – rozbić komuś głowę[17]
- rozmowa – kradzież
- rozmowa na zakrystii – włamanie do budynku od jego tyłu
- rozpadówa – 1) tchórz; 2) ktoś chory; 3) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- rozpierdolić – wulg. uszkodzić, rozbić
- rozpruć się – wydać kogoś, donieść na kogoś
- róża – 1) choroba weneryczna[16]; 2) kara dyscyplinarna[38]
- róża wiatrów – nazwa tatuażu: symbol recydywy
- różaniec – 1) kajdanki; 2) alfabet migowy
- ruchać – wulg. uprawiać seks
- ruchańsko – wulg. stosunek płciowy
- ruły – spodnie[10]
- rum na kościach – denaturat
- rumcajs – przestępca zajmujący się rozbojami
- rumianek – herbata[5]
- runo – tytoń
- rura – 1) obelga; 2) odbyt; 3) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- rurka – partnerka w związku lesbijskim
- ruski miesiąc – daw. rok[36]
- ryj – twarz
- rympał – łom z przedłużoną rękojeścią
- rypać – 1) bić; 2) uprawiać seks
- rypnąć kogoś w michę – uderzyć kogoś w twarz
- rysować – 1) pisać; 2) tatuować
- rządzić – bawić się
- rzecha – 1) pilnik; 2) ładna, zgrabna dziewczyna
- rzep – złodziej kieszonkowy[11]
- rzeźnia – sala rozpraw
- rzeźnik – lekarz w więzieniu
- rzucać – zrobić
- rzucać się na linę – wieszać się
- rzucać wiąchę – ubliżać, zdegradować kogoś
- rzucać zastawkę – przysięgać
- rzucić platery, rzucić platery na wystawkę – rozpocząć głodówkę
- rżnąć – 1) udawać; 2) grać; 3) uprawiać seks
- rżnąć świra – symulować chorobę psychiczną
- rżnąć w sztorki – grać w karty
SEdytuj
- sadza – barwnik do tatuowania
- sadzić – 1) przechwalać się, zmyślać; 2) prowokować
- sadzić kopiejkę – odbywać stosunek homoseksualny
- sadzić się do kogoś – zaczepiać kogoś
- sak – więzienie
- sako – płaszcz[6]
- salapa – tanie wino owocowe[5]
- salceson – daw. stójkowy, policjant[7]
- sałaciarka – samochód policyjny[11]
- sałaciarz – złodziej, który kradnie samochody i in. pojazdy mechaniczne[11]
- samara – 1) torba, worek; 2) brzuch; 3) żołądek
- samer – chleb[6]
- samodział – samogon[5]
- samotnia – izolatka
- sanie – buty[6]
- sanki – 1) sankcja (tymczasowy areszt do procesu); 2) buty[6]
- sara – pieniądze
- sarmak – pieniądze
- satelita – wspólnik przestępcy[4]
- satelity – członkowie grupy grypserskiej, którzy stale znajdują się w pobliżu swoich przywódców, gotowi wypełniać ich rozkazy
- sceler – chleb[6]
- schab, schabowy – 1) śledź; 2) papieros
- schować – 1) umieścić w więzieniu; 2) umieścić w izolatce; 3) zdegradować w więziennej hierarchii
- schować do pudła – zamknąć w więzieniu
- schować do wora – zacząć szykanować, degradować współwięźnia
- schować kogoś do szafy – ukarać kogoś, umieszczając w izolatce
- schować kogoś w ciemnej celce – umieścić kogoś w izolatce
- schowek – 1) grób; 2) więzienie; 3) cela
- selery – włosy[36]
- semeśniak – chleb[6]
- sęki – 1) papierosy zrobione metodą chałupniczą (z papieru i wiórów drzewnych); 2) daw. kara dyscyplinarna, twarde łóżko
- siać – rozpowszechniać
- siać bałach – rozpowiadać kłamstwa
- siadać na klapę – wzywać oddziałowego przy pomocy dzwonka
- siano, sianko – 1) materac; 2) legowisko na podłodze celi (gdy brakuje łóżek); 3) pieniądze
- sianko świeże – areszt[11]
- siara – tanie wino owocowe[5]
- sie macie ludzie, sie manko, sie masz – przywitanie grypsujących
- sieczkarnia – 1) poczekalnia w sądzie lub na policji, gdzie więźniowie oczekują na rozprawę lub przesłuchanie; 2) daw. pomieszczenie, w którym wykonuje się wyroki śmierci
- siedzieć – przebywać w zakładzie karnym
- siemachy, siemaszki – żart. więźniowie grypsujący
- sikacz – tanie wino owocowe[5]
- sikol – tanie wino owocowe[5]
- sikor, sikorka – zegarek
- siora – 1) siostra; 2) pielęgniarka
- siorta – koszula[10]
- siódemka – wytrych
- sitary – spodnie[10]
- siurta – koszula[10]
- siusta – koszula[10]
- siuta – koszula[10]
- skakać – 1) kraść; 2) popełniać przestępstwo; 3) zaczepiać, prowokować
- skakaniec – więzień, który często prowokuje bójki
- skaz – zegarek
- skieł – daw. ajent policyjny[7]
- skitrać – 1) schować; 2) odejść, przestać rozmawiać
- skitrać graty, a potem działkować towar – przykazanie złodziejskie: najpierw schować sprzęt, który posłużył do przestępstwa, a potem podzielić się łupami
- skitraj się! – odejdź, oddal się
- skitraj się od blatu! – nie podchodź od stołu!
- skminić – załatwić
- skoczyć na kwadrat – okraść mieszkanie
- skoczyć na rozmowę do hawiry – pójść do jakiegoś mieszkania, aby je okraść
- skoczyć na wylot – uciec
- skok – przestępstwo
- skok wykręcić na bank – dokonać przestępstwa, które wydaje się nieryzykowne
- skok z sufitem – napad z uderzeniem ofiary głową
- skoki – daw. kamasze[36]
- skokobryk – więzień, który ma skłonności do bójek, awantur dokonywanych w imię zasad grypsery, na ogół młodociany
- skorupniak – jajko
- skowerna – policja (por. psiarnia)
- skowyr – pies
- skóra – portfel[36]
- skręcić – zatrzymać, uwięzić; 2) załatwić
- skręcić czaju z wolki – przemycić herbatę do więzienia
- skręt – papieros wykonany chałupniczo
- skubać – kraść
- słomiak – kosz na śmieci
- słuchawki – uszy[4]
- smar – barwnik do tatuowania
- smaruj styję margaryną, bo ułani jadą! – zapowiedź zbiorowego gwałtu homoseksualnego (dosł. smaruj odbyt margaryną, bo przychodzą gwałciciele!)
- smęty – czyjeś nudne opowieści
- smęty sadzić – opowiadać nudno
- smętniak – chleb[6]
- smętny – chleb[6]
- smolówa – koszula[10]
- smoła – kawa[5]
- smołka – herbata[5]
- smutek – chleb[6]
- smutniak – czarny chleb razowy[6]
- smutnika – chleb[6]
- smycza – kara śmierci
- sokół – nieuchwytny przestępca
- solo, solówka – 1) cela jednoosobowa; 2) izolatka; 3) bójka dwóch osób (jeden na jednego); 4) przestępca, który działa sam, nie ma wspólników
- solonez – napój sporządzany z soli i detergentów w celu upodlenia współwięźnia lub ukarania niższego w hierarchii więziennej, ew. współwięźnia, za gafę popełnioną w celi
- sonda – przesłuchanie[4]
- sosna – papieros[35]
- spacer polityczny – daw. spacer więźniów politycznych[31]
- spacerniak, spacernik – plac spacerowy
- spad, spadówa – 1) wyjście na wolność; 2) polecenie odejścia
- spadać – 1) uciekać; 2) zakończyć nielegalny kontakt
- spadać na wolkę – wyjść na wolność
- spadać spod celi – wyjść na wolność
- spadaj – hasło zakończenia rozmowy
- spadam – hasło zakończenia rozmowy
- spadochron – 1) narzędzie złodzieja służące do włamania się przez sufit; 2) rodzaj napadu rabunkowego (zarzucenie napadniętemu na głowę ubrania i pobicie)
- spaść na chuj – zostać poniżonym, zdegradowanym w więziennej hierarchi
- spaw – zwymiotować
- spawary – buty[6]
- spec – specjalista
- spienić się – zdenerwować się
- spierdalać – uciekać, np. spierdalać przed psami → uciekać przed policją
- spierdolić – 1) popsuć; 2) uciec
- spiryt – spirytus[5]
- spluwa – pistolet, rewolwer[15]
- spluwak – daw. rewolwer[36]
- spod celki – z celi
- sporo – 1) dużo; 2) bardzo
- sporo silny – bardzo silny
- spowiednik – 1) psycholog więzienny; 2) wychowawca w zakładzie penitencjarnym
- spólas – wspólnik
- spólasy z jednej szpuli – grupa złodziejska
- sprężyna – nóż sprężynowy
- spring, spring – dokonanie kradzieży w jednym pomieszczeniu, podczas gdy domownicy przebywają w sąsiednim
- sprint – szybkie wyrwanie ofierze przedmiotu kradzieży i ucieczka
- sprowadzić do parteru – poniżyć
- spryt – spirytus[5]
- sprzedać gryps – przekazać tajne informacje o wspólnocie grypserskiej osobie spoza tej grupy
- sprzedać kogoś – donieść na kogoś
- sprzedać komuś bałach – okłamać, oszukać kogoś
- sprzedać komuś kosę – zadać komuś cios nożem
- sprzedawać – 1) donosić; 2) wmawiać; 3) zadawać cios
- spuszczać – 1) zdegradować w więziennej hierarchii; 2) bić; 3) mieć wytrysk nasienia; 4) jeść
- spuszczać buki – bić
- spuszczać kogoś do dołu – zdegradować w więziennej hierarchii
- spuszczać na kocioł – jeść
- spuszczać się – mieć wytrysk nasienia
- spuszczać z chabety – mieć wytrysk nasienia
- sputnik – przesyłka spuszczana na sznurze przez okno[4]
- srebrne wesele – 25 lat pozbawienia wolności
- stać na lipie – obserwować, pilnować
- stany – spodnie[10]
- starać się – 1) kraść; 2) uprawiać prostytucję
- starać się na mieście – trudnić się kradzieżą
- starać się na pudernicy / starać się na środkowej kieszeni – uprawiać prostytucję
- starać się w dolinach – zajmować się kradzieżami kieszonkowymi
- start – bójka honorowa
- start na parkiet – wezwanie do bójki
- startunek – bójka honorowa
- stary garucha – doświadczony więzień
- statki – narzędzia złodziejskie[7]
- stawać na parkiet – wezwanie do bójki
- stawać do oczu – zostać okazanym na konfrontacji
- stawanie na glebę – bójka honorowa
- stawanie na parkiecie – bójka honorowa
- sterczeć – stać
- stochujnia – prostytutka
- stodolanka – samogon[5]
- stodoła – 1) akt samoagresji, rozcięcie brzucha i wsypanie śmieci do otwartych ran; 2) więzienie; 3) cela
- stokrótka – rozwódka[21]
- stop, stopa, stopka – napad rabunkowy przy użyciu broni palnej
- stopowiec – but[6]
- stójka – 1) obserwacja otoczenia (w czasie przestępstwa); 2) nasłuchiwanie przy drzwiach, czy idzie funkcjonariusz
- struna – żyła
- strych – miejsce na niepotrzebne rzeczy w celi (np. na szafie)
- strzał z byka – uderzenie głową
- strzelać patelnię – robić minetę
- strzelecki – zakład karny w Strzelcach Opolskich
- strzelić – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu: 1) uderzyć; 2) okraść; 3) biec; 4) uprawiać seks; 5) umrzeć
- strzelić bykiem – uderzyć głową
- strzelić gola – odbyć stosunek płciowy
- strzelić pajaca – okraść ofiarę
- strzelić plamę – mieć wytrysk nasienia
- strzelić w gruchę – masturbować się[16]
- strzelić w kalendarz – umrzeć
- strzelić w ramki – umrzeć
- strzelić w trep – uciec
- strzelić z dyszla – odbyć stosunek seksualny
- strzelić z fleka / strzelić z glana – 1) uciec; 2) kopnąć
- strzelić z wity – uderzyć ręką
- strzyga – choroba dopadająca więźniów.(duszenie w klatce, koszmary)
- stukać – porozumiewać się alfabetem stukanym
- stukanka – alfabet stukany (wystukiwany na kaloryferach, rurach, ścianach itp.)
- stuknąć – 1) uderzyć, pobić; 2) okraść; 3) umrzeć
- stuknąć w kalendarz – umrzeć
- stuknąć w ramki – umrzeć
- styja – 1) odbytnica; 2) pośladki; 3) obelga
- styjówka – tylna kieszeń w spodniach
- styrać na kim dziewionę – okraść kogoś (209 paragraf dawnego kodeksu karnego)
- sucha robota – przestępstwo bez rozlewu krwi
- suchar – chleb[6]
- sufit – 1) głowa; 2) czubek głowy
- suka – 1) radiowóz; 2) pojazd do przewozu więźniów; 3) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- sukmana – płaszcz[6]
- sułtan – nazwa tatuażu, symbol więzienia w Wołowie
- sułun – daw. żołnierz[36]
- sumar – chleb[6]
- sumer – chleb[6]
- suterena – dno garnka z zupą
- swojak – więzień pochodzący z tego samego regionu Polski
- syberyjski z bakami – penis
- syf – but[6]
- syf, kiła i mogiła – klęska, porażka
- symer – chleb[6]
- sypać – 1) dawać; 2) donosić[29]
- sypać się – daw. być aresztowanym[29]
- sypnąć żaru – dać zapałki
- szaber – 1) łom[12]; 2) złodziej, zwłaszcza okradający mieszkania[12]
- szabrować[12]
- szabrownik – złodziej, zwłaszcza okradający mieszkania[12]
- szacher – oszust[24]
- szachynadze – spodnie[10]
- szafa – 1) więzienie; 2) izolatka
- szajba komuś odbiła – ktoś zwariował
- szajbus – wariat
- szama – 1) usta; 2) twarz
- szamać – jeść, połykać
- szamaki – żart. więźniowie należący do subkultury grypserskiej
- szamka – 1) jedzenie; 2) chleb[6]
- szamkarnia – kuchnia
- szamot – 1) usta; 2) twarz
- szampan za 23 – tanie wino owocowe[5]
- szamunek – jedzenie
- szantachlery – buty[6]
- szantaflery – buty[6]
- szantaklery – buty[6]
- szarpać – 1) robić coś intensywnie; 2) współżyć płciowo; 3) denerwować się
- szarpać komuś ogon – być obiektem stosunku oralnego
- szarpać robotę – prowadzić intensywną działalność przestępczą
- szarpie kimś – coś kogoś denerwuje
- szarpnąć kogoś w baniak – mocno uderzyć kogoś w głowę
- szarpnięty – chory umysłowo
- szarycha – draska do pocierania zapałką
- szarywary – spodnie[10]
- szczawik – 1) złodziej kradnący przedmioty niedużej wartości[18]; 2) młodociany przestępca[18]
- szczęście – obelga
- szczęście ma tufta i policja, a ludzie mają fart – powiedzenie: szczęście ma prostytutka i policja, więźniowie z subkultury grypserskiej mówią na to fart
- szczupak – nóż składany[36]
- szczur – złodziej okradający piwnice lub hotele
- szczypiorek – 1) włosy łonowe u kobiety; 2) złodziej kradnący przedmioty niedużej wartości[18]
- szelest – paczka herbaty o wadze 40 gramów
- sześćdziesiątka – mały świadek koronny
- szemrańcy – więźniowie pochodzący z Warszawy
- szkalonki – spodnie[10]
- szkapa – 1) penis; 2) środek komunikacji więziennej za pomocą sznurka
- szkiełka – drobna biżuteria
- szkiełko – telewizor
- szkit – noga
- szkit blatu – noga od stołu
- szkita – noga
- szkitami do bramy, szkitami do przodu – umrzeć w więzieniu
- szklarz – złodziej, który dostaje się do pomieszczeń przez usuwanie szyb
- szklić – oszukiwać, kłamać
- szklić komuś – wprowadzać kogoś w błąd
- szkło – wizjer w drzwiach celi
- szkodzić – donosić
- szlaban – 1) śmierć; 2) zakaz
- szlaban na piździe – 1) miesiączka; 2) odmowa odbycia stosunku seksualnego przez kobietę
- szlaban wystawić – umrzeć
- szlachtuz – daw. areszt śledczy[36]
- szladry – spodnie[10]
- szlafmyca – nakrycie głowy[6]
- szlakować – uprawia seks
- szlam – noc
- szlamarz – 1) złodziej kieszonkowy[12]; 2) złodziej, który okrada mieszkania w nocy[12]
- szlamiarz – 1) funkcjonariusz SW, który ma nocny dyżur; 2) złodziej, który okrada współwięźniów w czasie snu; 3) złodziej kieszonkowy[12]; 4) złodziej, który okrada mieszkania w nocy[12]
- szlamowiec – włamywacz specjalizujący się w otwieraniu zamków zastawkowych[12]
- szlamowy – złodziej okradający nocą hotele[12]
- szlamp – tanie wino owocowe[5]
- szlany – spodnie[10]
- szlichta – mało wartościowa porcja jedzenie
- szloić – uprawiać seks
- szloić się na okrągło – uprawiać prostytucję
- szloja – 1) pośladki; 2) odbytnica
- szlug – papieros
- szlumpa – kawa[5]
- szmal – pieniądze
- szmalcownik – bogata ofiara kradzieży
- szmata – 1) obelga; 2) męski odbyt; 3) donosiciel; 4) prostytutka
- szmergiel – bilon[3]
- szmolówa – koszula[10]
- sznit, sznyt – 1) przecięcie kieszeni lub torby ofiary kradzieży; 2) blizna po samookaleczeniu
- sznyt królewski – blizna od jednego długiego cięcia od czubka głowy przez całe ciało po palec u nogi
- sznur – 1) kara śmierci; 2) pętla wisielcza
- szopa – sklep lub magazyn (cel przestępstwa)
- szopenfeldzian – polujący na biżuterię[36]
- szopkarz – złodziej, który okrada sklepy
- szpan – postawa ujawniająca wrogość
- szpachlówa – wódka
- szpadrynka – bokser stalowy[36]
- szpąciciel – ten, kto przekazuje gryps
- szpącić – grypsować
- szperacz – klucz, wytrych
- szpring – dokonanie kradzieży w jednym pomieszczeniu, podczas gdy domownicy przebywają w sąsiednim
- szprycha – wytrych
- szpula – 1) rozmowa; 2) grupa złodziejska
- szpyral – daw. wytrych[7]
- szrajbować – pisać[12]
- sztagi – spodnie[10]
- sztama – więzienna przyjaźń, wspólnota
- sztangi – spodnie[10]
- sztanówki – spodnie[10]
- sztany – spodnie
- sztany, glany, katany i już człowiek ubrany – powiedzenie: spodnie, buty, kurtki i już więzień należący do subkultury grypserskiej jest ubrany
- sztańce – spodnie[10]
- sztochy – spodnie[10]
- sztogi – spodnie[10]
- sztomy – spodnie[10]
- sztorki, sztory – karty do grania
- sztukować – prowadzić rozmowę gwarą więzienną
- sztumy – spodnie[10]
- sztyblet – but[6]
- szuba – płaszcz[6]
- szuflada – dolne łóżko
- szufladka – miara herbaty (pojemność pudełka od zapałek)
- szuły – buty[6]
- szumer – chleb[6]
- sztany – spodnie[10]
- sztywny – nieboszczyk
- szwajcar – osadzony wykonujący w warunkach więziennych jakieś prestiżowe zajęcie (np. bibliotekarz)
- szyć – zajmować się kradzieżą kieszonkową
- szydło – przyrząd do tatuowania
- szyna – sztabka złota
ŚEdytuj
- Ś.K.I.F.H.L.I.Z. – tatuaż, skrót sentencji: Śmierć kurwom i frajerom chwała ludziom i złodziejom (celowo jest H zamiast Ch)
- ściana, ścianka – 1) parkan; 2) włamanie przez wybicie otworu w ścianie pomieszczenia; 3) zasłonięcie przez wspólnika w czasie kradzieży kieszonkowej; 4) zastawienie wizjera w drzwiach celi
- ścierwa – szmatka, ścierka
- ścigaje – spodnie[10]
- ścigana, ścigany – samogon[5]
- ścigać – prześladować
- śledź – 1) policjant, który prowadzi przesłuchanie; 2) daw. stójkowy, policjant[7]
- ślepa robota – przestępstw bez wcześniejszego rozeznania
- ślepy skok – przestępstw bez wcześniejszego rozeznania
- śliczny – 1) obelga, słowo zakazane; 2) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii; 3) penis
- ślip – 1) świadek; 2) przymykanie jednego oka i patrzenie na koniuszek nosa – znak rozpoznawczy przestępców
- śmieszki – nazwa małych tatuaży, które nie mają znaczenia symbolicznego
- śmietnik – 1) brzuch; 2) żołądek
- śmigać – 1) biec; 2) iść, chodzić; 3) kraść; 4) popełniać przestępstwa; 4) onanizować się
- śmigać do miasta – chodzić na wyprawy złodziejskie
- śmigać do psiarni na szkiełko – iść do świetlicy na oglądanie telewizji
- śmigać na chabecie – onanizować się
- śmigać na deptaku – odbywać spacer na placu spacerowym
- śmigać na kółkach – kraść auta
- śmigać w gruchę – onanizować się[16]
- śmigać w tabor – być konwojowanym do innego więzienia
- śmoga – tanie wino owocowe[5]
- śniegówa – koszula[10]
- śniołka – herbata[5]
- śpioszki – nazwa tatuażu (kropki na powiekach), symbol czujnego więźnia należącego do subkultury więziennej
- śpiwak – daw. warszawskie więzienie Pawiak[36]
- środkowa kieszeń – żeński organ płciowy
- śruba – zaburzenia umysłowe
- śruba komuś odbija – ktoś zachowuje się jak wariat
- świeca – obserwacja otoczenia w czasie przestępstwa
- świecić – daw. kłamać[36]
- świecidełka – drobna biżuteria
- świecowy – wspólnik złodzieja, który stoi na czatach
- świerk – wariat[39]
- świeżak – nowy więzień w celi
- świeże sianko – areszt[11]
- świeży towar – młoda dziewczyna
- święto konia – zbiorowy akt masturbacji
- świr – 1) chory psychicznie; 2) osoba udająca chorego psychicznie
- świrować – 1) wariować; 2) udawać chorego psychicznie
TEdytuj
- T.S.M.L. – tatuaż: Tu Spędziłem Młode Lata
- tabel – stół
- tablica – dłoń lub policzek używane do formowania liter w alfabecie migowym
- tabor – transport więźniów do innego więzienia
- tachać – nieść
- tajniaczek, tajniak – wypuszczenie gazów
- tajwan – łóżko położone najwyżej
- tango – zdrada
- targać – 1) nosić, wozić, dostarczać; 2) prowadzić; 3) bić; 4) powiesić się
- targać kabel – uprawiać seks oralny
- targać kogoś na parkiet – zaprowadzić kogoś na miejsce bójki
- targać konia – wciągnąć przesyłkę przekazywaną przez okno przy pomocy sznurka
- targać się po szczękach – bić się nawzajem
- targnąć się na linę – powiesić się
- telefon – 1) komunikacja więzienna za pomocą sznurka; 2) komunikacja więzienna poprzez alfabet stukany
- ten pan – tylko dla pań – slogan tatuowany na podbrzuszu: penis
- tłusta celka – zasobna cela
- tłusta waliza – bogata paczka
- tłusty – bogaty
- tłusty frajer – więzień, który może być źródłem obfitego łupu
- tort – chleb[6]
- towar – 1) łup; 2) kochanki
- towot – 1) tłuszcz do smarowania pieczywa; 2) pasztet, pasztetówka
- trachnąć – 1) uderzyć; 2)ukraść; 3) odbyć stosunek płciowy
- trachnąć numer z binią – odbyć stosunek płciowy ze swoją dziewczyną
- trafić – 1) ukraść; 2) zdobyć
- trafić kółko – ukraść samochód
- trafić robotę – mieć zysk z przestępstwa
- trafić różę – zarazić się chorobą weneryczną
- trafikarz – daw. więzień zajmujący się dzieleniem papierosów, tytoniu[27]
- traga – płaskie nosidło służące do roznoszenia książek po celach
- trajlować – daw. kłamać[36]
- traktor – przyrząd do wykonywania tatuaży
- tramwaj – 1) miejsce w celi dla nowych więźniów, nieznanych jeszcze grupie; 2) prycza
- trefna tyrka – poniżająca praca
- trefne białko – fałszywy dowód osobisty, fałszywe dokumenty
- trefny, trafny – 1) kradziony[36], niepewny, podejrzany; 2) nielegalny[22]
- trep – but[6]
- trepcio – but[6]
- trepy – pogard. więźniowie grypsujący (określenie używane przez więźniów wykształconych)
- trociniak – 1) chleb[6]; 2) obelga
- trociny – chleb[6]
- troić – jeść[15]
- trojak – kara trzech lat pozbawienia wolności
- tron – muszla klozetowa, miejsce dla więźnia zdegradowanego w hierarchii więziennej
- tropnąć się – zorientować się
- trotuarówka – prostytutka (niższej kategorii)
- truć – 1) kłamać; 2) mówić nudno
- trukać – mówić, opowiadać, wyjaśniać
- trup – ktoś nietrzeźwy
- trupkarz – złodziej okradający pijaków
- truskawa, truskawka – nos[21]
- trzaskać – 1) uderzać; 2) kraść; 3) mieć stosunek płciowy
- trzaskać dziobem – mówić
- trzaskać patelnię – robić minetę
- trzęsarz – ktoś, kto nie dzieli się łupem z kolegami, skąpiec
- tufel – but[6]
- tulipan – 1) przystojny mężczyzna[20]; 2) rozbita butelka
- turek – kawa[5]
- tufta – 1) prostytutka; 2) więzień zdegradowany w więziennej hierarchii
- twarde łoże – daw. kara dyscyplinarna, pobyt w celi, w której jedynym meblem jest drewniany blat do spania, składany i zamykany w dzień na kłódkę
- twardy – pewny
- twardy cynk – pewna wiadomość
- tyc – zasłona stosowana przy dokonywaniu kradzieży kieszonkowej
- tycer – wspólnik złodzieja kieszonkowego
- tygrys – 1) krata w oknie, np. powiesić się na tygrysie; 2) nazwa tatuażu
- tygrysówka – cela dla agresywnych, niebezpiecznych więźniów
- tyra, tyrka – 1) praca; 2) fach złodziejski
- tyra cham i traktor – powiedzenie
- tyrać – pracować
- tyrolki – buty[6]
- tyrownia – warsztat więzienny (miejsce pracy więźniów)
UEdytuj
- uborka – daw. toaleta[28]
- ubój – zabójstwo
- ubranie kazionne – odzież więzienna[6]
- ucharec – daw. zuch[36]
- ucho, uchol – donosiciel
- uciekajki – buty[6]
- udać się – słowo zakazane
- uderzać do kogoś – podrywać kogoś
- uderzyć komuś w sufit – zwariować
- uderzyć w chabetę – onanizować się
- uderzyć w kimę / uderzyć w kimono – zasnąć
- uderzyć w ramki – umrzeć
- uderzyć w zrywkę – uciec
- udój – łup
- udupić – 1) wpaść w kłopoty; 2) aresztować; 3) obciążyć dowodami; 4) zabić; 5) zdegradować
- ujeżdżanie – 1) stosunek homoseksualny; 2) masturbacja
- ujeżdżanie konia na oklep – masturbacja
- ukraina – więzienie w Chełmie Lubelskim
- ul – więzienie
- ulga – nagroda regulaminowa
- ulung – 1) herbata[5]; 2) więzień ukarany nie przez sąd, lecz przez kolegium
- ułan – 1) gwałciciel; 2) onanista; 3) więzień uczestniczący w gwałcie homoseksualnym na współwięźniu
- umoczyć – doznać niepowodzenia
- umyty – uniewinniony
- ur, urka, urkes – 1) daw. autorytet w świecie przestępczym; 2) żart. więzień, który chce uchodzić za doświadczonego w grupie grypserskiej
- urodziłem się, by czynić piekło na ziemi – powiedzenie, deklaracja przestępcy
- ustawić – 1) umówić się; 2) przygotować ofiarę do okradzenia jej
- ustawić towar – umówić się z dziewczynami
- ustawić wylot – zabezpieczyć odwrót (w czasie przestępstwa itp.)
- uśmiech – twarz
- uśmiechać się do sufitu – umrzeć
- utarg – zysk, łup
- utopić kogoś – zdradzić, wydać kogoś
- utrupić – zabić
- uziemić – 1) zacząć szykany wobec współwięźnia; 2) stworzyć komuś trudną sytuację, wpędzić kogoś w kłopoty; 3) aresztować; 4) obciążyć dowodami; 5) zabić
WEdytuj
- w pizdę jebany, w pizdę szarpany – obelga
- w porządku – określenie pozytywne
- w styję dmuchany – obiekt stosunku homoseksualnego (dosł. i przen.)
- wab – przynęta
- wabik – wspólniczka przestępstwa (por. na wabia)
- wacek – penis
- wacha – 1) deszcz; 2) benzyna; 3) daw. woda[36]; 4) kawa[5]
- waciak – więzień pochodzący z Nowej Huty
- wafel – przyjaciel
- waflarka – szafka
- waflować się z cieciem – zadawać się z więźniem niższej kategorii
- waga – rozprawa w sądzie
- wagon – paczka herbaty o wadze 5 dkg
- wahadło – środek komunikacji między celami, używa się do tego rozhuśtanego sznurka
- wajcha – penis
- walcować – grać
- walcować w obrazki – grać w karty
- walić – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu: 1) współżyć (seksualnie); 2) bić; 3) kraść; 4) iść, jechać; 5) wariować; 6) onanizować się; 7) jeść, pić; 8) uciekać
- walić komuś w dekiel – ktoś wariuje
- walić konia – onanizować się
- walić kwadraty – okradać mieszkania
- walić numery – popełniać przestępstwa
- walić w tabor – być transportowanym
- walić włamska – zajmować się włamaniami
- walić z glana – uciekać
- waliza, walizka – paczka, paczka żywnościowa
- walnąć bejzą – zdegradować
- walnąć kogoś z graby w uśmiech – uderzyć kogoś pięścią w twarz
- walnąć padlinę – zjeść mięso
- walnąć rakietę – uderzyć pięścią
- walnąć w kalendarz – umrzeć
- walnąć w kanał – akt samoagresji: wstrzyknąć bakterie dożylnie
- walnąć w kimę – zasnąć
- walnąć w ramki – umrzeć
- walnąć z gwinta – pić alkohol z butelki
- wał – penis
- wapniak – rodzic
- waracha – kubeł sanitarny
- wariat – 1) psycholog; 2) psychiatra
- wariatkowo – szpital psychiatryczny
- warszawianka – samogon[5]
- warunek – zwolnienie warunkowe
- watówa – grzałka do gotowania wody
- wąż – nazwa tatuażu, symbol zemsty
- wąż z koroną na głowie – nazwa tatuażu, symbol zemsty dokonanej
- wbitka – wbijanie w ciało ostrych przedmiotów, samoagresja
- wciskać – okłamywać
- wciskać kit – 1) kłamać, oszukiwać; 2) przechwalać się
- wciskać komuś farmazon – okłamywać kogoś
- wdziany – spodnie[10]
- wenda – nóż[7]
- wesele – 25 lat pozbawienia wolności
- wianek – wiadomość, informacja
- wiatrak – przyrząd do samoagresji
- wiatrzyć – 1) posiadać; 2) przeczuwać
- wiącha – ciąg wyrażeń i słów obraźliwych
- wiązanka – ciąg wyrażeń i słów obraźliwych
- wiązka – ciąg wyrażeń i słów obraźliwych
- wiązka siana – milion złotych
- wielbłąd – więzień przemycający między celami zakazane rzeczy
- wierchówa – górne łóżko
- wieszak – kara śmierci
- wiktrać się – zostać przyłapanym, aresztowanym
- windziarz – daw. więzień porozumiewający się z innymi więźniami za pomocą windy[26]
- winkiel – 1) coś narożnego; 2) daw. brauning[36]
- wińcio – tanie wino owocowe[5]
- wisieć – mieć zawieszenie wyroku
- wiskać – przeszukiwać, aby okraść
- wiśnie – rodzaj tatuażu
- wita – ręka
- witka – 1) ręka; 2) nakrycie głowy[6]
- witryniarz – okradający sklepy
- wizjer – otwór w drzwiach celi
- wizytówka – nazwa tatuaży
- wkitrać – 1) wejść; 2) włożyć; 3) trafić do więzienia
- wkitrać koniec w kopiejkę – uprawiać seks (homoseksualnie)
- wkitrać pióro w bebech – dźgnąć nożem w brzuch
- wkitrać się do pudła – znaleźć się w więzieniu
- wkitrać się do rozmowy – przyłączyć się do grupy złodziei
- wkitrać się pod setkę – trafić do celi
- wkitrać się w gromki pinkiel – wpaść w duże kłopoty
- wkleić się – przystosować się do danego grona
- wkurwiać się – gotować, np. wacha się wkurwia
- władzia – wódka[10]
- włam – kradzież z włamaniem
- włam na papierze – kradzież z włamaniem, podczas którego wypycha się szybę oklejoną papierem lub taśmą
- włam na parasol – włamanie przez sufit
- włamsko – kradzież z włamaniem
- włos angielski – rodzaj piłki do metalu
- woda święcona – wódka[25]
- wodolej – psycholog
- wojtek – miesiąc
- wolka – wolność
- wolność – 1) obszar poza terenem więzienia[26], np. z okna widać wolność[26]; 2) organizacja na wolności[26]
- worek – degradacja w więzieniu
- worki – spodnie[10]
- wosk – 1) złoto; 2) przedmioty pochodzące z kradzieży[12]
- wór – degradacja w więzieniu
- wódeczność – wódka[25]
- wódz – pozytywnie o funkcjonariuszu SW
- wódzianka – wódka[25]
- wózek – samochód
- wózkarz – złodziej aut
- wpasować – 1) zostać ulokowanym; 2) doznać klęski
- wpasować się na kabaret – trafić do izolatki
- wpasować się na raport – dostać wniosek o karę dyscyplinarną
- wpasować się na regał / wpasować się w regał – trafić do więzienia
- wpienić się – zdenerwować się
- wpierdalać – wulg. 1) denerwować; 2) jeść, pić
- wpierdolić – wulg. 1) pobić; 2) zjeść, napić się
- wpych – wybicie szyby spowodowane wypchnięciem jej
- wrąbać komuś do spodu – bardzo mocno pobić kogoś
- wrona – 1) zakład karny we Wronkach; 2) zakonnica; 3) pielęgniarka
- wrzucać do kotła – jeść
- wrzucać do smary – jeść
- wrzucać komuś chujów – zdegradować
- wrzucić – czasownik o wielu różnych znaczeniach, które zależą od kontekstu: 1) naubliżać; 2) pobić; 3) jeść; 4) umieścić
- wrzucić kogoś do doła – zdegradować
- wrzucić kogoś do wora – zdegradować
- wrzucić kogoś na ogon – zgwałcić (homoseksualnie)
- wrzucić kogoś pod celkę – zakwaterować w celi
- wrzucić komuś na garba – pobić
- wspólnik – woreczek obciążony czymś (np. kamieniami), używany podczas rabunku
- współlas – wspólnik
- wstawiać – wmawiać
- wstawiać kit – kłamać
- wstrzyk – samoagresja, wstrzyknięcie sobie czegoś, aby wywołać stan zapalny
- wsypać się – daw. zostać aresztowanym[29]
- wszarz – grzebień
- wszy – odzież więzienna[6]
- wtórniak – 1) więzień, który trafił do zakładu karnego drugi raz; 2) herbata zaparzona drugi raz
- wtórnik – 1) więzień, który trafił do zakładu karnego drugi raz; 2) herbata zaparzona drugi raz
- wybijać klapę – uderzać w drzwi celi, żeby została otwarta
- wybór celowego – jedna z gier uprawianych przez więźniów odbywająca się kosztem współwięźnia
- wychowek – wychowawca
- wychyłka – zachowanie odstające od zasad danej grupy
- wyciąć komuś przekręt – oszukać kogoś
- wycisk – prześladowanie
- wycisk na mentowni – przesłuchanie na policji
- wydestylowany – samogon[5]
- wydra – wyrwanie komuś z rąk przedmiotów (kradzież) i ucieczka
- wygłuszony – 1) świadek, który odmawia złożenia zeznań; 2) umorzony; 3) puste mieszkanie
- wyhuśtać na tygrysie – powiesić na kracie
- wykiprować – wyrzucić
- wyklep – 1) wyjście z więzienia; 2) poradzenie sobie w trudnej sytuacji
- wyklepać – wyjść (z więzienia)
- wyklepka – 1) wyjście z więzienia; 2) poradzenie sobie w trudnej sytuacji
- wyklepka na wolkę – wyjście z więzienia (koniec wyroku)
- wykop – włamanie przez podkop
- wykopki – bicie i kopanie
- wykorkować – umrzeć
- wykręcać aferę – bezpodstawnie oskarżać kogoś o coś
- wykup – dostanie się do grupy grypserskiej poprzez zapłacenie pieniędzy
- wykręcać numery – współżyć seksualnie
- wylot – 1) ucieczka z zakładu karnego; 2) odwrót
- wymacać – znaleźć mimo dobrego ukrycia
- wymyk – ucieczka (z zakładu karnego)
- wynalazek – napój alkoholowy produkcji własnej
- wypad – udanie się w miejsce zakazane
- wypestkować – wybić zęby[17]
- wypestkowany – człowiek bez zębów[17]
- wypierdolić – wulg. wyrzucić
- wypiska – kupowanie towarów w kantynie więziennej[26]
- wypłacać – uderzać
- wypłacanie parola – uderzenie penisem, zwłaszcza w twarz
- wypłacić klapsa – uderzyć w twarz otwartą dłonią
- wypust – 1) przepustka (z zakładu karnego); 2) zwolnienie na kilka dni (z zakładu karnego)
- wypustka – 1) przepustka (z zakładu karnego); 2) zwolnienie na kilka dni (z zakładu karnego)
- wyrobić – 1) wytrzymać; 2) posiadać umiejętność
- wyrwa – wyrwanie komuś z rąk przedmiotów (kradzież) i ucieczka
- wyrzucić platery – zacząć głodować
- wyskok – 1) przestępstwo; 2) ucieczka (z zakładu karnego)
- wyskok na miasto – kradzież kieszonkowa
- wyspa – zakład karny w Ełku
- wystaw
- wystawić – daw. uciec[36]
- wystawić platery – zacząć głodować
- wystawić świecę – zlecić współwięźniowi stanięcie na czatach
- wystawka
- występ
- wytargać grabel – podać
- wytyszka – daw. prostytutka[36]
- wywinąć orła – umrzeć
- wywrot
- wyzdrowieć – zostać uniewinnionym
- wziąć kogoś do młyna – niesłusznie oskarżyć kogoś o współudział w przestępstwie
- wzorek – tatuaż
- wzór – tatuaż
ZEdytuj
- z bańki – (uderzenie) głową
- z byka – głową
- z brewiarza kat daje – sędzia orzeka wyrok na podstawie kodeksu karnego
- z dyni / z dyńki – głową[17]
- z górki – odbywać drugą połowę wyroku
- z kitem lecieć – 1) kłamać, oszukiwać; 2) przechwalać się
- z mety – nagle
- z odwrotem, ze zwrotem i abarotem, z abarotem, z kołowrotem, z partagosem, ze stukotem, z wywrotem, z partagosem, i z łomotem – odpowiedzi na obelgi (gra słowna)
- z przedłużeniem ręki – z bronią
- z przyczajki – z zasadzki, nagle
- z wity – pięścią
- z wolki wianek kulawy – zła informacja otrzymana od kogoś spoza zakładu karnego
- za czym? – po co?
- za potokiem – z wozu jadącego na jarmark (kraść)[36]
- zabaniak – poduszka
- zabiksować – zakołysać biodrami
- zaciukać – zamordować
- zaczep – prowokator
- zadaszenie – nakrycie głowy[6]
- zadra – 1) nóż; 2) igła do robienia tatuaży
- zadrutować – wsadzić do więzienia
- zadyma – awantura
- zadzior – prowokator
- zaganiacz – penis
- zaginać – 1) być lepszym od kogoś; 2) imponować
- zaginać na brewiarz – imponować wiedzą z zakresu kodeksu karnego
- zagrywać – prowokować
- zagrywać sobie – ściągać na siebie kłopoty
- zagrywać z kimś – drażnić kogoś
- zagółka – naruszenie regulaminu
- zajączki – komunikacja za pomocą lusterek
- zajzajer – napój alkoholowy produkcji własnej
- zakapior – doświadczony więzień, awanturnik
- zakiełkować – rozpocząć działalność przestępczą[11]
- zakisić ogóra – uprawiać seks
- zakitować – daw. umrzeć[36]
- zakitrać graty – ukryć narzędzia przestępstwa
- zakłada – robić
- zakładać bałach – kłamać
- zakładać biks – przybierać postawę wyrażającą wrogość, gniew
- zakładać buki – bić
- zakładać filunek – zaobserwować, podglądać
- zakładać połyk – dokonać autoagresji przez połknięcie ciała obcego
- zakon – zasady subkultury złodziejskiej
- zakopsać – daw. umrzeć[36]
- zakosić – ukraść (zwłaszcza dyskretnie)
- zakotwiczyć – dokonać autoagresji przez połknięcie tzw. kotwicy
- zakropić – daw. umrzeć[36]
- zakrój – pocięcie sobie ciała (autoagresja)
- zakrystia – tył
- zakupy – kradzież
- załadować do pieca – odbywać stosunek seksualny z kobietą
- załapać się – skorzystać
- załoga – grupa
- zamelinować – schować[36]
- zaparte – nieprzyznawanie się do winy
- zapierdalanek – but[6]
- zapierdolić – wulg. 1) uderzyć; 2) ukraść
- zaprawić – dopuścić się samoagresji przez połknięcie ciała obcego
- zaprawić na dudy – dopuścić się samoagresji przez połknięcie ciała obcego przy jednoczesnym wdechu
- zaprawka z czaju i orzeszków[5]
- zapudlić – wsadzić do więzienia
- zaprawić na kocioł – dopuścić się samoagresji przez połknięcie ostrego przedmiotu
- zapyłka – uszkodzenie sobie oka drażniącą substancją
- zarobić – 1) ukraść; 2) zostać uderzonym, pobitym; 3) otrzymać wyrok
- zarzucać – jeść
- zasady – kodeks postępowania w grupie grypserskiej
- zastawiać się – 1) składać przysięgę grypserską; 2) zakazywać czegoś
- zastawka – 1) przysięga grypserska; 2) rytualny zakaz; 3) zasłanianie przez więźnia wizjera
- zasypka – uszkodzenie sobie oka drażniącą substancją
- zausznik – donosiciel
- zawał – klęska
- zawałka – klęska
- zawieszka – kara w zawieszeniu
- ząbki – wybicie przednich zębów osobie, która ma zostać zgwałcona, co ma zapobiec przygryzaniu penisa w trakcie stosunku oralnego
- zbanan – pałka policyjna[23]
- zbananowiec – pałka policyjna[23]
- zbastować – 1) przestać; 2) odwołać klątwę
- zbełt – tanie wino owocowe[5]
- zbełtak – tanie wino owocowe[5]
- zbełtany – tanie wino owocowe[5]
- zbić – obniżyć wyrok
- zblatować się – zbratać się
- zbuki – jądra (część ciała)
- zbyty – gry więźniów w celu upokorzenia współwięźnia
- zdrefić – daw. stchórzyć[36]
- zdun – osoba gwałcąca homoseksualnie osobę degradowaną
- zdusić kitę – umrzeć
- zegar – 1) kara pozbawienia wolności na czas roku; 2) zgon
- zeks – 1) obserwacja w czasie przestępstwa; 2) wychowawca; 3) daw. baczność![1]!
- zgorzeć – daw. zgłupieć[36]
- zgred – 1) starszy wiekiem więzień, który nie należy do subkultury; 2) więzień starszy niż 21 lat
- zgrzebniak – chleb[6]
- zgrzyty – konflikty
- ziarkówa – kawa[5]
- zięba – daw. strażnik więzienny[7]
- ziomal – współwięzień z tego samego miasta lub regionu
- zlagrowane kojo – łóżko pobrudzone spermą
- złodziej – więzień (nie tylko faktyczny złodziej)
- zola – 1) dno kotła na zupę; 2) podłoga w celi
- zrobić – 1) dokonać przestępstwa; 2) oszukać
- zrobić chawirę – okraść mieszkanie
- zrobić chwieja – okraść kogoś
- zrobić cug – uciec
- zrobić klawisza – oszukać funkcjonariusza SW
- zrywka – ucieczka z zakładu karnego
- zrzut – paczka żywnościowa[4]
- zumer – chleb[6]
- zważać – uważać
- zważać, szamie się – ostrzeżenie, by nie korzystać z toalety w czasie spożywania posiłków
- zwiać – uciec[36]
- zwijka – umieszczenie w zakładzie karnym
- zwinąć – aresztować, umieścić w zakładzie karnym
- zwrot – słowo oznaczające zwrócenie obelgi temu, kto ją wygłosił
- zwyżka – wieżyczka obserwacyjna na murze więzienia
- zza parkanu – z bocznej kieszeni (kraść, ukraść)[36]
ŻEdytuj
- żabot – płaszcz[6]
- żampa – brzydka dziewczyna[36]
- żar – ogień do zapalania papierosa (zapałki, zapalniczka)
- żarki – zapałki
- żart – puszczenie gazów
- żąć – kraść[18]
- żeberko – kamizelka[36]
- żebym tak wolności nie doczekał – przysięga
- żenić – 1) wmawiać, kłamać; 2) uderzać; 3) donosić
- żenić bałach na wydre – bezczelnie kłamać
- żenić farmazon – wyłudzać za pomocą oszustwa
- żenić kosę – ranić nożem
- żglaniec – but[6]
- żglankowy – but[6]
- żmijka – piłka do metalu (włosowa)
- żniwa, żniwo – 1) kradzież[11]; 2) duże zyski z kradzieży[21]; 3) w grze: słaba karta[21]; 4) datek otrzymany w czasie żebrania[21]
- żółte papiery, żółty papier – dokumenty stwierdzające czyjąś chorobę psychiczną
- żreć – donosić
- żur – tanie wino owocowe[5]
- żytnica – 1) pośladki[17]; 2) wódka[25]
- żytniowa, żytniówa – 1) pośladki[17]; 2) wódka[25]
- żytnikowiec, żytnikowy – 1) homoseksualista[16]; 2) samogon[5]
UwagiEdytuj
Obecnie lingwiści unikają wyrazów gwara lub język w odniesieniu do socjolektów.
Zobacz teżEdytuj
- zob. też Gwara więzienna w Wikipedii
PrzypisyEdytuj
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 296.
- ↑ Karolina Bożek, Obraz Afryki w świetle danych polskiego systemu językowego, w: Slavica Iuvenum XV. Mezinárodní setkání mladých slavistů, Ostrava 2014, s. 24.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Barbara Bartnicka, Język i my. 4, WSiP, Warszawa 1994, s. 143.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 4,24 4,25 4,26 4,27 4,28 4,29 4,30 4,31 4,32 4,33 4,34 4,35 4,36 4,37 4,38 Danuta Buttler, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa technicznego. Determinologizacja wyrazów z leksyki specjalnej, „Poradnik Językowy” nr 3/1979, s. 131.
- ↑ 5,000 5,001 5,002 5,003 5,004 5,005 5,006 5,007 5,008 5,009 5,010 5,011 5,012 5,013 5,014 5,015 5,016 5,017 5,018 5,019 5,020 5,021 5,022 5,023 5,024 5,025 5,026 5,027 5,028 5,029 5,030 5,031 5,032 5,033 5,034 5,035 5,036 5,037 5,038 5,039 5,040 5,041 5,042 5,043 5,044 5,045 5,046 5,047 5,048 5,049 5,050 5,051 5,052 5,053 5,054 5,055 5,056 5,057 5,058 5,059 5,060 5,061 5,062 5,063 5,064 5,065 5,066 5,067 5,068 5,069 5,070 5,071 5,072 5,073 5,074 5,075 5,076 5,077 5,078 5,079 5,080 5,081 5,082 5,083 5,084 5,085 5,086 5,087 5,088 5,089 5,090 5,091 5,092 5,093 5,094 5,095 5,096 5,097 5,098 5,099 5,100 5,101 5,102 5,103 5,104 5,105 5,106 5,107 5,108 5,109 5,110 5,111 5,112 5,113 Monika Bąk, Tatiana Kwiatkowska, System wartości i oceny na materiale odzieży i jedzenia w rosyjskim i polskim żargonie przestępczym, w: Лексика подстандарта, t. 2, Современные жаргоны и их описание, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 114.
- ↑ 6,000 6,001 6,002 6,003 6,004 6,005 6,006 6,007 6,008 6,009 6,010 6,011 6,012 6,013 6,014 6,015 6,016 6,017 6,018 6,019 6,020 6,021 6,022 6,023 6,024 6,025 6,026 6,027 6,028 6,029 6,030 6,031 6,032 6,033 6,034 6,035 6,036 6,037 6,038 6,039 6,040 6,041 6,042 6,043 6,044 6,045 6,046 6,047 6,048 6,049 6,050 6,051 6,052 6,053 6,054 6,055 6,056 6,057 6,058 6,059 6,060 6,061 6,062 6,063 6,064 6,065 6,066 6,067 6,068 6,069 6,070 6,071 6,072 6,073 6,074 6,075 6,076 6,077 6,078 6,079 6,080 6,081 6,082 6,083 6,084 6,085 6,086 6,087 6,088 6,089 6,090 6,091 6,092 6,093 6,094 6,095 6,096 6,097 6,098 6,099 6,100 6,101 6,102 6,103 6,104 6,105 6,106 6,107 6,108 6,109 6,110 6,111 6,112 6,113 6,114 6,115 6,116 6,117 6,118 6,119 6,120 6,121 6,122 6,123 6,124 6,125 6,126 6,127 6,128 6,129 6,130 6,131 6,132 6,133 6,134 6,135 6,136 Monika Bąk, Tatiana Kwiatkowska, System wartości i oceny na materiale odzieży i jedzenia w rosyjskim i polskim żargonie przestępczym, w: Лексика подстандарта, t. 2, Современные жаргоны и их описание, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 115.
- ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15 7,16 7,17 7,18 7,19 7,20 7,21 7,22 7,23 7,24 7,25 7,26 7,27 7,28 7,29 7,30 7,31 7,32 7,33 7,34 7,35 7,36 7,37 7,38 7,39 7,40 7,41 7,42 7,43 7,44 7,45 7,46 7,47 7,48 7,49 7,50 7,51 7,52 7,53 7,54 7,55 7,56 7,57 7,58 7,59 7,60 7,61 7,62 7,63 7,64 7,65 7,66 7,67 7,68 7,69 7,70 7,71 7,72 7,73 7,74 7,75 7,76 Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 297.
- ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 234.
- ↑ Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 233.
- ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 10,13 10,14 10,15 10,16 10,17 10,18 10,19 10,20 10,21 10,22 10,23 10,24 10,25 10,26 10,27 10,28 10,29 10,30 10,31 10,32 10,33 10,34 10,35 10,36 10,37 10,38 10,39 10,40 10,41 10,42 10,43 10,44 10,45 10,46 10,47 10,48 10,49 10,50 10,51 10,52 10,53 10,54 10,55 10,56 10,57 10,58 10,59 10,60 10,61 Monika Bąk, Tatiana Kwiatkowska, System wartości i oceny na materiale odzieży i jedzenia w rosyjskim i polskim żargonie przestępczym, w: Лексика подстандарта, t. 2, Современные жаргоны и их описание, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 116.
- ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 11,15 11,16 11,17 11,18 11,19 11,20 11,21 11,22 11,23 11,24 11,25 11,26 11,27 11,28 11,29 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 238.
- ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 12,11 12,12 12,13 12,14 12,15 12,16 12,17 12,18 12,19 12,20 12,21 12,22 12,23 12,24 12,25 12,26 12,27 12,28 12,29 12,30 12,31 12,32 12,33 12,34 12,35 12,36 12,37 12,38 12,39 12,40 12,41 12,42 12,43 12,44 12,45 12,46 12,47 12,48 12,49 12,50 12,51 Agnieszka Małocha, Żydowskie zapożyczenia leksykalne w socjolekcie przestępczym w: Język a kultura, t. 10, Języki subkultur pod red. Janusza Anusiewicza i Bogdana Sicińskiego, Wrocław 1994, s. 136–170.
- ↑ 13,0 13,1 Jan Bystroń, Języki drugorzędne, „Poradnik Językowy” nr 7/1911, s. 98.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Edward Łuczyński, Jolanta Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, wyd. II rozszerzone i uzupełnione, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002, s. 78.
- ↑ 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 15,10 15,11 15,12 15,13 15,14 15,15 Eugeniusz Jaczewski, Gwara miejska Warszawy, „Poradnik Językowy” nr 9/1938–1939, s. 175.
- ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 239.
- ↑ 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 17,13 17,14 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 241.
- ↑ 18,00 18,01 18,02 18,03 18,04 18,05 18,06 18,07 18,08 18,09 18,10 18,11 18,12 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 235.
- ↑ Angelika Adamczyk, Hebrew and Polish: Mutual Influences and Their Contribution in Creating a Polish Criminals’ Jargon, „Polish Political Science Yearbook”, vol. 47(2) (2018), s. 427.
- ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 20,6 20,7 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 236.
- ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 21,6 21,7 21,8 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 240.
- ↑ 22,0 22,1 22,2 Angelika Adamczyk, Hebrew and Polish: Mutual Influences and Their Contribution in Creating a Polish Criminals’ Jargon, „Polish Political Science Yearbook”, vol. 47(2) (2018), s. 430.
- ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 23,5 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 242.
- ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 Angelika Adamczyk, Hebrew and Polish: Mutual Influences and Their Contribution in Creating a Polish Criminals’ Jargon, „Polish Political Science Yearbook”, vol. 47(2) (2018), s. 428.
- ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5 25,6 25,7 25,8 25,9 Monika Bąk, Tatiana Kwiatkowska, System wartości i oceny na materiale odzieży i jedzenia w rosyjskim i polskim żargonie przestępczym, w: Лексика подстандарта, t. 2, Современные жаргоны и их описание, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 113.
- ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 26,7 26,8 26,9 S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 46.
- ↑ 27,0 27,1 27,2 S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 44.
- ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 28,4 28,5 S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 45.
- ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 29,4 29,5 29,6 S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 47.
- ↑ Bogusław Dunaj, Elementy obce w najnowszej leksyce polskiej.
- ↑ 31,0 31,1 31,2 S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 43.
- ↑ S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 42.
- ↑ Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 236, 237.
- ↑ 34,0 34,1 Jan Bystroń, Języki drugorzędne, „Poradnik Językowy” nr 7/1911, s. 102.
- ↑ 35,0 35,1 35,2 Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 231.
- ↑ 36,00 36,01 36,02 36,03 36,04 36,05 36,06 36,07 36,08 36,09 36,10 36,11 36,12 36,13 36,14 36,15 36,16 36,17 36,18 36,19 36,20 36,21 36,22 36,23 36,24 36,25 36,26 36,27 36,28 36,29 36,30 36,31 36,32 36,33 36,34 36,35 36,36 36,37 36,38 36,39 36,40 36,41 36,42 36,43 36,44 36,45 36,46 36,47 36,48 36,49 36,50 36,51 36,52 Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 298.
- ↑ Danuta Buttler, Wyrazy pochodzenia środowiskowego w nowym słownictwie polszczyzny ogólnej, „Poradnik Językowy” nr 9/1978, s. 398.
- ↑ Alicja Nowakowska, Róża w języku i kulturze, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 18.
- ↑ Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 237.
BibliografiaEdytuj
- Angelika Adamczyk, Hebrew and Polish: Mutual Influences and Their Contribution in Creating a Polish Criminals’ Jargon, „Polish Political Science Yearbook”, vol. 47(2) (2018), s. 424–435. [en]
- Barbara Bartnicka, Stylizacja środowiskowa w: Język i my. 4, WSiP, Warszawa 1994, s. 143–149.
- Monika Bąk, Tatiana Kwiatkowska, System wartości i oceny na materiale odzieży i jedzenia w rosyjskim i polskim żargonie przestępczym, w: Лексика подстандарта, t. 2, Современные жаргоны и их описание, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 112–121.
- K. Estreicher, Szwargot więzienny, Kraków 1903.
- Stanisław Grabias, Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty, w: Współczesny język polski pod red. Jerzego Bartmińskiego, Wrocław 1993, s. 241–253.
- Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 231–244.
- S. Jaszuński, Notatki słownikowe z „Pawiaka”, „Język Polski” nr 2/1929, s. 41–47.
- Stanisław Kania, Słownik argotyzmów, Warszawa 1995.
- Edward Klich, Próba wyjaśnienia kilku wyrazów gwary więziennej, „Język Polski” nr 5/1914, s. 145, 146.
- Agnieszka Małocha, Żydowskie zapożyczenia leksykalne w socjolekcie przestępczym w: Język a kultura, t. 10, Języki subkultur pod red. Janusza Anusiewicza i Bogdana Sicińskiego, Wrocław 1994, s. 135–170.
- Klemens Stępniak, Słownik tajemnych gwar przestępczych, Londyn 1993.
- Maciej Szaszkiewicz, Słownik gwary więziennej, w: Tajemnica grypserki. Cz. II, Kraków 1997.
- Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 296–298.
- Słownik gwary więziennej w Internecie
- Henryk Ułaszyn, Język złodziejski, Łódź 1951.
- Anna Wierzbicka, Gwary, żargony, style w: O języku dla wszystkich, wyd. II rozszerzone, Warszawa 1967, s. 111–137, tu: o języku „złodziejskim” – s. 123–127.