Aneks:Język niemiecki - deklinacja

W języku niemieckim istnieją tylko 4 przypadki:

Nominativ (mianownik)	wer?, was?
Genitiv (dopełniacz)	wessen?
Dativ (celownik)	wem? → z tym przypadkiem łączą się również pytania wann? wo?
Akkusativ (biernik)	wen?, was? → z tym przypadkiem łączy się również pytanie wohin?

---

Odmiana rodzajnika określonego

Rodzajniki określone der, die, das, pełniąc również funkcje zaimków wskazujących, odmieniają się według:

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	der	die	das	die
Dopełniacz Genitiv	des	der	des	der
Celownik Dativ	dem	der	dem	den
Biernik Akkusativ	den	die	das	die

Odmiana rodzajnika nieokreślonego

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	ein	+e → eine	ein	–
Dopełniacz Genitiv	+es → eines	+er → einer	+es → eines	–
Celownik Dativ	+em → einem	+er → einer	+em → einem	–
Biernik Akkusativ	+en → einen	+e → eine	ein	–

Zaimki

Zaimki dzierżawcze oraz przeczenie kein odmieniają się nastepująco:

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	mein	+e → meine	mein	+e → meine
Dopełniacz Genitiv	+es → meines	+er → meiner	+es → meines	+er → meiner
Celownik Dativ	+em → meinem	+er → meiner	+em → meinem	+en → meinen
Biernik Akkusativ	+en → meinen	+e → meine	mein	+e → meine

Zaimek wskazujący dieser (temat dies-) oraz jener (jen-):

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	+er → dieser	diese	(+es) → dies(es)	diese
Dopełniacz Genitiv	+es → dieses	+er → dieser	+es → dieses	+er → dieser
Celownik Dativ	+em → diesem	+er → dieser	+em → diesem	+en → diesen
Biernik Akkusativ	+en → diesen	diese	(+es) → dies(es)	diese

Der, die i das, pełniąc funkcję zaimka względnego, odmieniają się następująco:

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	der	die	das	die
Dopełniacz Genitiv	dessen	deren	dessen	deren
Celownik Dativ	dem	der	dem	denen
Biernik Akkusativ	den	die	das	die

Przymiotniki

Przymiotnik stojący przed rzeczownikiem, którego nie poprzedza rodzajnik ani inny wyraz odmienny (dieser, kein, zaimek dzierżawczy itd.) odmienia się według tzw. modelu "mocnego":

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	+er → kleiner	+e → kleine	+es → kleines	+e → kleine
Dopełniacz Genitiv	+en → kleinen	+er → kleiner	+en → kleinen	+er → kleiner
Celownik Dativ	+em → kleinem	+er → kleiner	+em → kleinem	+en → kleinen
Biernik Akkusativ	+en → kleinen	+e → kleine	+es → kleines	+e → kleine

Przymiotniki po rodzajniku określonym mają tzw. odmianę "słabą":

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum	liczba mnoga Plural
Mianownik Nominativ	+e → (der/die/das) kleine			+en → (die) kleinen
Dopełniacz Genitiv	+en → (des/der) kleinen
Celownik Dativ	+en → (dem/der/den) kleinen
Biernik Akkusativ	+en → (den) kleinen	+e → (das/die) kleine	+e → (das/die) kleine	+en → (die) kleinen

Po rodzajniku nieokreślonym występuje tzw. odmiana "mieszana":

	rodzaj męski Maskulinum	rodzaj żeński Femininum	rodzaj nijaki Neutrum
Mianownik Nominativ	+er → kleiner	+e → kleine	+es → kleines
Dopełniacz Genitiv	+en → kleinen
Celownik Dativ	+en → kleinen
Biernik Akkusativ	+en → kleinen	+e → kleine	+es → kleines

Po zaimkach dzierżawczych oraz kein występuje w liczbie pojedynczej odmiana mieszana, w mnogiej zaś słaba.

Zobacz:

• Spis treści aneksu