Aneks:Język fiński - odmiana
Typy deklinacjiEdytuj
Oto lista wyrazów, które reprezentują czterdzieści cztery typy fińskiej deklinacji rzeczowników i przymiotników. Niektóre typy dotyczą jedynie rzeczowników (np. 1.), inne tylko przymiotników (np. 15.), kilka dotyczy obu części mowy (np. 32).
(tabela z odmianą pojawia się po naciśnięciu na numer)
Typy koniugacjiEdytuj
Wymiana stópEdytuj
Dodatkowo rdzenie rzeczowników i czasowników w każdym typie odmiany mogą ulegać różnym alternacjom spółgłoskowym (tzw. "wymianie stóp").
Tym alternacjom podlegają wyłącznie spółgłoski zwarte [p t k], gdy pojawiają się w ostatniej sylabie rdzenia. Spółgłoski geminowane wymieniają się na krótkie (np. liikkua → liikun), a krótkie podlegają zmianom jakościowym bądź zupełnie znikają (kalpa → kalvan, hakea → haen).
(w Wikipedii znajduje się więcej informacji na ten temat)
AEdytuj
kk : k
k : kk
BEdytuj
pp : p
p : pp
CEdytuj
tt : t
t : tt
DEdytuj
k : –
– : k
EEdytuj
p : v
v : p
FEdytuj
t : d
d : t
GEdytuj
nk : ng [ŋk : ŋŋ]
ng : nk [ŋŋ : ŋk]
HEdytuj
mp : mm
mm : mp
IEdytuj
lt : ll
ll : lt
JEdytuj
nt : nn
nn : nt
KEdytuj
rt : rr
rr : rt
LEdytuj
k : j
j : k
MEdytuj
k : v
- suku : suvun
Harmonia wokalicznaEdytuj
Język fiński jest przykładem języka z harmonią samogłosek. Oznacza to, że samogłoski każdego dodawanego do rdzenia morfemu ulegają asymilacji z samogłoskami rdzenia, przy czym jest to asymilacja odległa – dotyczy głosek nie sąsiadujących ze sobą bezpośrednio. Samogłoska w nagłosie wyrazu może spowodować asymilację samogłoski w wygłosie.
W języku fińskim są trzy klasy samogłosek: przednie, tylne i neutralne. Każdej samogłosce przedniej odpowiada samogłoska tylna. Dołączane do słów afiksy muszą zawierać samogłoski tej samej klasy, co rdzeń (lub neutralne).
Nie dotyczy to wyrazów złożonych. Np. wyraz kirjanpitäjä ma zarówno samogłoski tylne, jak i przednie, ale jest złożony z dwóch innych wyrazów: kirja (samogłoski tylne) i pitäjä (samogłoski przednie).
(w Wikipedii jest więcej informacji na ten temat)