Aneks:Język fiński - odmiana
Typy deklinacji edytuj
Oto lista wyrazów, które reprezentują czterdzieści cztery typy fińskiej deklinacji rzeczowników i przymiotników. Niektóre typy dotyczą jedynie rzeczowników (np. 1.), inne tylko przymiotników (np. 15.), kilka dotyczy obu części mowy (np. 32).
(tabela z odmianą pojawia się po naciśnięciu na numer)
Typy koniugacji edytuj
Wymiana stóp edytuj
Dodatkowo rdzenie rzeczowników i czasowników w każdym typie odmiany mogą ulegać różnym alternacjom spółgłoskowym (tzw. "wymianie stóp").
Tym alternacjom podlegają wyłącznie spółgłoski zwarte [p t k], gdy pojawiają się w ostatniej sylabie rdzenia. Spółgłoski geminowane wymieniają się na krótkie (np. liikkua → liikun), a krótkie podlegają zmianom jakościowym bądź zupełnie znikają (kalpa → kalvan, hakea → haen).
(w Wikipedii znajduje się więcej informacji na ten temat)
A edytuj
kk : k
k : kk
B edytuj
pp : p
p : pp
C edytuj
tt : t
t : tt
D edytuj
k : –
– : k
E edytuj
p : v
v : p
F edytuj
t : d
d : t
G edytuj
nk : ng [ŋk : ŋŋ]
ng : nk [ŋŋ : ŋk]
H edytuj
mp : mm
mm : mp
I edytuj
lt : ll
ll : lt
J edytuj
nt : nn
nn : nt
K edytuj
rt : rr
rr : rt
L edytuj
k : j
j : k
M edytuj
k : v
- suku : suvun
Harmonia wokaliczna edytuj
Język fiński jest przykładem języka z harmonią samogłosek. Oznacza to, że samogłoski każdego dodawanego do rdzenia morfemu ulegają asymilacji z samogłoskami rdzenia, przy czym jest to asymilacja odległa – dotyczy głosek nie sąsiadujących ze sobą bezpośrednio. Samogłoska w nagłosie wyrazu może spowodować asymilację samogłoski w wygłosie.
W języku fińskim są trzy klasy samogłosek: przednie, tylne i neutralne. Każdej samogłosce przedniej odpowiada samogłoska tylna. Dołączane do słów afiksy muszą zawierać samogłoski tej samej klasy, co rdzeń (lub neutralne).
Nie dotyczy to wyrazów złożonych. Np. wyraz kirjanpitäjä ma zarówno samogłoski tylne, jak i przednie, ale jest złożony z dwóch innych wyrazów: kirja (samogłoski tylne) i pitäjä (samogłoski przednie).
(w Wikipedii jest więcej informacji na ten temat)