Aneks:Język baszkirski - Zaimki zwrotne

W języku baszkirskim istnieje jeden zaimek zwrotny үҙ, któremu w języku polskim odpowiada (w zależności od kontekstu) sam, swój lub siebie. Podobnie jak większość wyrazów baszkirskich, należących do imiennych części mowy, zaimek ten ma formy przynależnościowe (dzierżawcze) i odmienia się przez przypadki, nie posiada natomiast form predykatywnych.

Użycie poszczególnych form zaimka zwrotnego edytuj

Forma słownikowa edytuj

Forma słownikowa (mianownik liczby pojedynczej) ma tylko jedno znaczenie — swój (swoja, swoje), i wymaga stosowania po sobie imienia w formie dzierżawczej. Ze względu na ten ostatni fakt, forma słownikowa zaimka dzierżawczego nie odmienia się przez przypadki (i tym przypomina przymiotniki — nie mogą one się odmieniać, jeśli są stosowane w pozycji przed rzeczownikiem).

Оҙаҡ ваҡыттарға больница биналарына ябылғанлыҡтан, беҙҙең үҙ мөхитебеҙ, үҙ тормошобоҙ, үҙ мәшәҡәттәребеҙ барлыҡҡа киләPonieważ od dłuższego czasu zamknięto nas w szpitalu, pojawiło się nasze własne środowisko, życie, kłopoty.

Formy dzierżawcze edytuj

Formy dzierżawcze zaimka zwrotnego (үҙем, үҙең itd.) mają znaczenie "ja sam", "ty sam" itp.; "mnie, ciebie, siebie samego" itp., i mogą się odmieniać przez przypadki:

Przypadek / Forma izafet (3. os. lp / lm) 1. os. lp 2. os. lp 1. os. lm 2. os. lm
mianownik үҙе үҙем үҙең үҙебеҙ үҙегеҙ
posessivus үҙенең үҙемдең үҙеңдең үҙебеҙҙең үҙегеҙҙең
celownik үҙенә үҙемә үҙеңә үҙебеҙгә үҙегеҙгә
biernik үҙен үҙемде үҙеңде үҙебеҙҙе үҙегеҙҙе
miejscownik үҙендә үҙемдә үҙеңдә үҙебеҙҙә үҙегеҙҙә
ablatyw үҙенән үҙемдән үҙеңдән үҙебеҙҙән үҙегеҙҙән
przymiotnik przynależnościowy үҙенеке үҙемдеке үҙеңдеке үҙебеҙҙеке үҙегеҙҙеке
przymiotnik lokatywny үҙендәге үҙемдәге үҙеңдәге үҙебеҙҙәге үҙегеҙҙәге
esyw үҙендәй үҙемдәй үҙеңдәй үҙебеҙҙәй үҙегеҙҙәй
terminatyw үҙенәсә үҙемәсә үҙеңәсә үҙебеҙгәсә үҙегеҙгәсә

Formy abesywne (z sufiksem -һеҙ), choć formalnie mogą być utworzone, nie są używane w tekstach baszkirskich.