Aneks:Język łaciński - Koniugacja II

Spis treści aneksu | Język łaciński | hasła w języku łacińskim

Wedle informacji z tej strony do koniugacji II należą czasowniki, których inf. praes. act. ma zakończenie -ēre.

Odmiana czasownika moneo, monere, monui, monitum:

Tryb oznajmujący – indicativus

1. Czasy praesens, imperfectum i futurum I tworzy się od tematu praesentis.
2. Czasy perfectum, plusquamperfectum i futurum II activi tworzy się od tematu perfecti.
3. Czasy perfectum, plusquamperfectum i futurum II passivi tworzy się poprzez połączenie participium perfecti passivi (ppp, tworzone z tematu supini) i odpowiednio odmienionego czasownika sum, esse, fui (patrz odmiana) – dla perfectum w praesens, dla plusquamperfectum w imperfectum, dla futurum II w futurum I.

		strona czynna activum		strona bierna passivum
		liczba pojedyncza singularis	liczba mnoga pluralis	liczba pojedyncza singularis	liczba mnoga pluralis
czas teraźniejszy praesens	1. per.	-o moneo	-mus monemus	-or moneor	-mur monemur
	2. per.	-s mones	-tis monetis	-ris moneris	-mini monemini
	3. per.	-t monet	-nt monent	-tur monetur	-ntur monentur
czas przeszły niedokonany imperfectum	1. per.	-bam monebam	-bamus monebamus	-bar monebar	-bamur monebamur
	2. per.	-bas monebas	-batis monebatis	-baris monebaris	-bamini monebamini
	3. per.	-bat monebat	-bant monebant	-batur monebatur	-bantur monebantur
czas przyszły I futurum I	1. per.	-bo monebo	-bimus monebimus	-bor monebor	-bimur monebimur
	2. per.	-bis monebis	-bitis monebitis	-beris moneberis	-bimini monebimini
	3. per.	-bit monebit	-bunt monebunt	-bitur monebitur	-buntur monebuntur
czas przeszły dokonany perfectum	1. per.	-i monui	-imus monuimus	-us, -a, -um sum monitus, -a, -um sum	-i, -ae, -a sumus moniti, -ae, -a sumus
	2 per.	-isti monuisti	-istis monuistis	-us, -a, -um es monitus, -a, -um es	-i, -ae, -a estis moniti, -ae, -a estis
	3. per.	-it monuit	-erunt monuerunt	-us, -a, -um est monitus, -a, -um est	-i, -ae, -a sunt moniti, -ae, -a sunt
czas zaprzeszły plusquamperfectum	1. per.	-eram monueram	-eramus monueramus	-us, -a, -um eram monitus, -a, -um eram	-i, -ae, -a eramus moniti, -ae, -a eramus
	2. per.	-eras monueras	-eratis monueratis	-us, -a, -um eras monitus, -a, -um eras	-i, -ae, -a eratis moniti, -ae, -a eratis
	3. per.	-erat monuerat	-erant monuerant	-us, -a, -um erat monitus, -a, -um erat	-i, -ae, -a erant moniti, -ae, -a erant
czas przyszły II futurum II	1. per.	-ero monuero	-erimus monuerimus	-us, -a, -um ero monitus, -a, -um ero	-i, -ae, -a erimus moniti, -ae, -a erimus
	2. per.	-eris monueris	-eritis monueritis	-us, -a, -um eris monitus, -a, -um eris	-i, -ae, -a eritis moniti, -ae, -a eritis
	3. per.	-erit monuerit	-erint monuerint	-us, -a, -um erit monitus, -a, -um erit	-i, -ae, -a erunt moniti, -ae, -a erunt

Tryb rozkazujący – imperativus

		strona czynna activum		strona bierna passivum
		liczba pojedyncza singularis	liczba mnoga pluralis	liczba pojedyncza singularis	liczba mnoga pluralis
czas teraźniejszy praesens	2. per.	– mone	-te monete	-re monere	-mini monemini
czas przyszły futurum	2. per.	-to moneto	-tote monetote	-tor monetor
	3. per.	-to moneto	-nto monento	-tor monetor	-ntor monentor

Tryb łączący (przypuszczający) – coniunctivus

Coniunctivus praesentis tworzymy, dodając przed końcówką cechę -a-, coniunctivus imperfecti przez cechę -re-, coniunctivus perfecti activi przez cechę -eri-, a coniunctivus plusquamperfecti activi przez cechę -isse-. Coniunctivus perfecti i plusquamperfecti passivi tworzymy z dodania do participium perfecti passivi (ppp) odmienionego czasownika sum, esse, fui (być, odmiana) w coniunctiwie praesentis (dla perfectum) i coniunctiwie imperfecti (dla plusquamperfectum).

		strona czynna activum		strona bierna passivum
		liczba pojedyncza singularis	liczba mnoga pluralis	liczba pojedyncza singularis	liczba mnoga pluralis
czas teraźniejszy praesens	1. per.	-m moneam	-mus moneamus	-r monear	-mur moneamur
	2. per.	-s moneas	-tis moneatis	-ris monearis	-mini moneamini
	3. per.	-t moneat	-nt moneant	-tur moneatur	-ntur moneantur
czas przeszły niedokonany imperfectum	1. per.	-m monerem	-mus moneremus	-r monerer	-mur moneremur
	2. per.	-s moneres	-tis moneretis	-ris monereris	-mini moneremini
	3. per.	-t moneret	-nt monerent	-tur moneretur	-ntur monerentur
czas przeszły dokonany perfectum	1. per.	-m monuerim	-mus monuerimus	-us, -a, -um sim monitus, -a, -um sim	-i, -ae, -a simus moniti, -ae, -a simus
	2. per.	-s monueris	-tis monueritis	-us, -a, -um sis monitus, -a, -um sis	-i, -ae, -a sitis moniti, -ae, -a sitis
	3. per.	-t monuerit	-nt monuerint	-us, -a, -um sit monitus, -a, -um sit	-i, -ae, -a sint moniti, -ae, -a sint
czas zaprzeszły plusquamperfectum	1. per.	-m monuissem	-mus monuissemus	-us, -a, -um essem monitus, -a, -um essem	-i, -ae, -a essemus moniti, -ae, -a essemus
	2. per.	-s monuisses	-tis monuissetis	-us, -a, -um esses monitus, -a, -um esses	-i, -ae, -a essetis moniti, -ae, -a essetis
	3. per.	-t monuisset	-nt monuissent	-us, -a, -um esset monitus, -a, -um esset	-i, -ae, -a essent moniti, -ae, -a essent

Bezokolicznik – infinitivus

	strona czynna activum	strona bierna passivum
czas teraźniejszy praesens	-ere monere	-ri moneri
czas przeszły dokonany perfectum	-isse monuisse	-us, -a, -um esse (NCI) monitus, -a, -um esse
		-um, -am, -um esse (ACI) monitum, -am, -um esse
czas przyszły futurum	-urus, -ura, -urum esse moniturus, -ura, -urum esse

Imiesłów – participium

Participium perfecti passivi (ppp) i participium futuri activi (pfa) odmieniają się według I i II deklinacji. Participium praesentis activi (ppa) odmienia się według III deklinacji.

		strona czynna activum		strona bierna passivum
czas teraźniejszy praesens		-ns, -ntis monens, monentis
czas przeszły dokonany perfectum				-us, -a, -um monitus, -a, -um
czas przyszły futurum		-urus, -ura, -urum moniturus, -ura, -urum		patrz gerundivum

Przymiotnik odczasownikowy – gerundivum

Gerundivum tworzymy poprzez dodanie cechy -nd- do tematu praesentis I i II koniugacji oraz końcówek rodzajowych -us, -a, -um.

	imiesłów bierny czasu przyszłego participium futuri passivi (pfp), gerundivum
forma	-nd-us, -nd-a, -nd-um monendus, -a, -um

Rzeczownik odczasownikowy – gerundium

Gerundium tworzymy poprzez dodanie cechy -nd- do tematu praesentis I i II koniugacji oraz końcówek II deklinacji singularis (z wyjątkiem Voc.). Nom. sg. zastępuje się przez inf. praes. act.

	rzeczownik odczasownikowy gerundium
mianownik nominativus	-ere monere
dopełniacz genetivus	-nd-i monendi
celownik dativus	-nd-o monendo
biernik accusativus	-ere monere
	-nd-um (ad) monendum
(narzędnik) ablativus	-nd-o monendo