-izm
-izm (język polski) edytuj
- znaczenia:
przyrostek
- (1.1) …tworzący rzeczowniki abstrakcyjne, zwykle blm, oznaczające doktryny polityczne lub społeczne, kierunki artystyczne, pojęcia naukowe, a także niektóre inne wyrazy mające sugerować związek z takimi rzeczownikami
- odmiana:
- (1.1) Wszystkie wyrazy z tym przyrostkiem odmieniają się według tego samego wzorca, mając liczbę mnogą lub nie:
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik -izm -izmy dopełniacz -izmu -izmów celownik -izmowi -izmom biernik -izm -izmy narzędnik -izmem -izmami miejscownik -izmie[1] -izmach wołacz -izmie[1] -izmy
- przykłady:
- (1.1) egoizm, kapitalizm, komunizm, neologizm, pozytywizm, romantyzm, socjalizm, tropizm, wandalizm, syjonizm, interwencjonizm
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) -yzm
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- Końcówkę „-izm” stosuje się, gdy ostatnią spółgłoską jest „l”, „m”, „n”, „p” lub „w”, w przeciwnym wypadku stosuje się „-yzm”.
- Wyrazy z sufiksem -izm są zwykle obcego pochodzenia.
- W tłumaczeniach: nie wszystkie wyrazy mogą być przetłumaczone przez zmianę końcówki.
- zobacz słowa kończące się na „-izm”
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) -ism
- białoruski: (1.1) -ізм
- bułgarski: (1.1) -изъм
- czeski: (1.1) -ismus
- duński: (1.1) -isme w
- esperanto: (1.1) -ism-
- francuski: (1.1) -isme m
- hiszpański: (1.1) -ismo
- jidysz: (1.1) ־יִזם / ־יזם (-izm)
- łaciński: (1.1) -ismus m
- łotewski: (1.1) -isms m
- niemiecki: (1.1) -ismus m
- nowogrecki: (1.1) -ισμός
- rosyjski: (1.1) -и́зм
- ukraiński: (1.1) -ізм
- włoski: (1.1) -ismo
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Należy do grupy rzeczowników, w których końcówkę zapisywaną w Ms. i W. lp jako „-zmie” wymawia się alternatywnie jako „-zmie” albo „-źmie”.
- ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 369.