שֵׁד (język hebrajski) edytuj

transliteracja:
szed
wymowa:
IPA/ʃed/; polska: szed
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) diabeł, demon
odmiana:
(1.1) lp שד; lm שדים
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) שטן
antonimy:
(1.1) מלאך
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

שד (jidysz) edytuj

transliteracja:
YIVO: shd; polska: szd
transkrypcja:
YIVO: shed, lm sheydim; polska: szed, lm szejdim
wymowa:
IPA/ˈʃɛd/, lm /ˈʃɛjdim/; IPA[ˈʃɛd], lm [ˈʃɛɪ̯dɪm]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) diabeł, demon, czart, czort, bies, szatan[1][2][3]
(1.2) duch, upiór, widmo, zjawa[1]
(1.3) przen. (o nieznośnym dziecku lub złym człowieku) diabeł, szatan, diabeł wcielony, czort, o dziecku t. urwis, półdiablę[4]
odmiana:
(1.1-3) lp שד; lm שדים
przykłady:
(1.1) די גאַנצע וועלט איז פֿול מיט שדים, טרײַב זיי כאָטש פֿון זיך אַרויס.‏ → Cały świat jest pełen czartów, wypędź je choć z siebie samego[3].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) טײַוול, שׂטן, דעמאָן, רוח
(1.2) רוח, גײַסט
antonimy:
(1.1) מלאך
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz.
zdrobn. שדל
forma żeńska שדיכע, שידה
przym. שדיש
przysł. שדיש
przedr. שדים־
związki frazeologiczne:
שדים ווייסןczort wie, diabli wiedzą, cholera wie[3][5]
etymologia:
hebr. שד (szed)
uwagi:
źródła:
  1. 1,0 1,1   Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273.
  2.   Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
  3. 3,0 3,1 3,2   Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2.
  4. יצחק ניבאָרסקי (Yitskhok Niborski), ווערטערבוך פֿון לשון־קודש־שטאַמיקע ווערטער אין ייִדיש (Dictionnaire des mots d’origine hébraïque et araméenne en usage dans la langue yiddish), מעדעם־ביבליאָטעק (Bibliothèque Medem), Paryż 2012, ISBN 979-10-91238-00-7.
  5.   Hasło „סָפֿק” w: נחום סטוטשקאָוו (Nahum Stutchkoff), דער אוצר פֿון דער ייִדישער שפּראַך (Thesaurus of the Yiddish language), red. מאַקס ווײַנרײַך (Max Weinreich), ייִדישער וויסנשאַפֿטלעכער אינסטיטוט – ייִוואָ (Yiddish Scientific Institute – YIVO), Nowy Jork 1950, s. 287.