צעגיסן (jidysz) edytuj

transliteracja:
YIVO: tsegisn; polska: cegisn
wymowa:
IPA/ʦɛˈgisn/; IPA[t͡səˈɡɪsn̩]
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) rozlewać (do wielu naczyń), nalewać[1]
(1.2) rozlewać, wylewać[1]
(1.3) przen. rozlewać, rozprzestrzeniać, roztaczać, promieniować (czymś), promienieć (czymś)[1]

czasownik zwrotny

(2.1) צעגיסן זיךrozlewać się, wylewać się[1]
(2.2) צעגיסן זיךo rzece rozlewać się, wylewać, występować z brzegów[1]
(2.3) צעגיסן זיךprzen. rozlewać się, rozprzestrzeniać się, roztaczać się, promieniować, roznosić się, rozchodzić się, rozpływać się[1]
(2.4) צעגיסן זיךprzen. rozpływać się (nad czymś), rozwodzić się, rozgadywać się, opowiadać długo / szerzej[1]
odmiana:
(1-2) lp איך צעגיס, דו צעגיסט, ער / זי / עס צעגיסט ‖ lm מיר צעגיסן, איר צעגיסט, זיי צעגיסן ‖ fp האָבן + צעגאָסן
przykłady:
(1.3) די לבֿנה צעגיסט איר שײַן.‏ → Księżyc rozlewa swój blask. / Księżyc promienieje swoim blaskiem[2].
(2.3) אַ זיס געפֿיל צעגיסט זיך מיר אין האַרצן.‏ → Słodycz / Rozkosz rozlewa się w moim sercu[3].
składnia:
kolokacje:
(2.4) צעגיסן זיך אין שבֿחים וועגןrozpływać się w pochwałach nad + N. (kimś, czymś), nie móc się nachwalić + D. (kogoś, czegoś)[1][3]
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. צעגיסונג
czas. גיסן
przym. צעגאָסן
związki frazeologiczne:
צעגאָסן ווערןrozpuszczać się, roztapiać się, topnieć
etymologia:
jid. צע־ + גיסן
uwagi:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7   Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
  2.   Борис Вайнблат, Идиш-русский словарь, 2008.
  3. 3,0 3,1   Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2.