איבערגעבן

(Przekierowano z איבערגעבן זיך)

איבערגעבן (jidysz) edytuj

transliteracja:
YIVO: ibergebn; polska: ibergebn
wymowa:
IPA/ˈibɛʀgɛbn/; IPA[ˈɪbəʀˌɡɛbm̩]
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) wręczać, przekazywać, oddawać, dostarczać, doręczać
(1.2) powierzać, zostawiać
(1.3) przekazywać, podawać, komunikować, zawiadamiać; ogłaszać, oznajmiać, zapowiadać, oświadczać, obwieszczać, deklarować
(1.4) opisywać, określać, wyrażać, wyjaśniać, oddawać (słowami)
(1.5) rad. telew. transmitować, emitować, nadawać[1]
(1.6) poddawać[2]
(1.7) dawać za dużo, dawać w nadmiarze[3]

czasownik zwrotny

(2.1) איבערגעבן זיךpoddawać się, oddawać się (w czyjeś ręce)
(2.2) איבערגעבן זיךpoświęcać się, oddawać się (czemuś)
(2.3) איבערגעבן זיךuzależniać się[3]
(2.4) איבערגעבן זיךudzielać się[4]
odmiana:
(1-2) lp איך געב איבער, דו געבסט איבער, ער / זי / עס געבט איבער ‖ lm מיר געבן איבער, איר געבט איבער, זיי געבן איבער ‖ fp האָבן + איבערגעגעבן
przykłady:
(1.1) די פֿאַטשיילע מיטן געלט חאָט דער רבֿ איבערגעגעבן דער רביצין, זי זאָל דאָס פֿאַרשליסן אין קאַסטן, און די שליסעלעך זאָל זי באַהאַלטן אין אַן אָרט, וואָס קיין בן־אָדם זאָל ניט וויסן…‏ → Chustę z pieniędzmi przekazał rabin swej żonie, żeby to zamknęła w skrzyni, a kluczyki schowała w miejscu, którego by żaden śmiertelnik nie znał[5]
składnia:
(1.1-2) C. + איבערגעבן → przekazywać / powierzać + C.
(1.3) אַז + C. + איבערגעבן → przekazywać + C. + że, dawać znać + C. + że, zawiadamiać + B. + że; oznajmiać + C. + że, podawać do wiadomości + D. + że
(2.1) C. + איבערגעבן זיך → poddawać się + C., oddawać się w ręce + D.
(2.2) C. + איבערגעבן זיך → oddawać się + C.
kolokacje:
(1.3) אַז + C. + בעטן איבערגעבן → prosić o przekazanie + C. + że
synonimy:
(1.3) לאָזן וויסן, געבן צו וויסן, טאָן צו וויסן
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
jid. איבער + געבן
uwagi:
źródła:
  1. Hasło „íbergebn” w: Ronald Lötzsch, Jiddisches Wörterbuch, Duden, Mannheim, Lipsk, Wiedeń, Zurych 1992, ISBN 341106241X, s. 92.
  2.   Hasło „איבערגעבען” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English dictionary, Hebrew Publishing Company, Nowy Jork 1910, s. 47.
  3. 3,0 3,1   Hasło „איִבערגעבן” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English-Hebrew dictionary, opublikowane przez autora, Nowy Jork 1925, s. 38.
  4.   Hasło „איבערגעבן” w: Александр М. Солдатов, Большой идиш-русский словарь, 2003–2009.
  5. שלום־עליכם (Szolem-Alejchem): פֿון כּתרילעווקע (Fun Kasrilewke).