אַכט (jidysz)

edytuj
transliteracja:
YIVO: akht; polska: acht
wymowa:
IPA/axt/; IPA[axt]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wzgląd, uwaga, baczenie, rozwaga, rozważenie, namysł, zastanowienie

liczebnik główny

(2.1) osiem, 8

liczebnik porządkowy

(3.1) ósmy
odmiana:
(1.1) lp אַכט; blm
(2.1) nieodm.
(3.1) דער אַכטער, די אַכטע, דאָס אַכטע, דעם אַכטן
przykłady:
(1.1) .ער האָט דערויף געלייגט ווייניק אַכטNie zwrócił na to większej / baczniejszej uwagi.[1]
(1.1) ?ווער לייגט שוין אַכט דערויףA kto na to zwraca uwagę?[1]
(2.1) .אַכט מאָל פֿינף איז פֿערציקOsiem razy pięć jest / równa się czterdzieści.[1]
składnia:
kolokacje:
(1.1) האַלטן / נעמען אין אַכט → brać pod uwagę / w rachubę, mieć na względzie, uwzględniać
(1.1) נעמען זיך אין אַכט → uważać na siebie, dbać / troszczyć się o siebie
(1.1) לייגן אַכט אויףzwracać uwagę na + B.
(1.1) ניט לייגן גענוג אַכט אויףnie zwracać wystarczającej uwagi na + B., lekceważyć + B.
(2.1) איבער אַכט טאָגza osiem dni (licząc od dzisiaj), za tydzień, tydzień później
(2.1) פֿאַר אַכט טאָגןosiem dni wstecz (licząc od dzisiaj), tydzień temu, tydzień wcześniej
(3.1) אַכט האַלבןsiedem i pół, półosma / półósma
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1) rzecz. אַכטונג
(1.1) czas. אַכטן
(2-3) rzecz. אַכטל
(2-3) przysł. אַכטנס, אַכטע
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) śwn. aht, por. niem. Acht[2]
(2.1) śwn. aht, por. niem. acht[3]
(3.1) śwn. ahte, por. niem. achte[3]
uwagi:
(2-3) zobacz też: liczebniki w jidysz
(2-3) zobacz też: hebr. ח׳
(3.1) używany wyłącznie w funkcji przydawki (nigdy orzecznika) lub w formie urzeczownikowionej
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2   Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
  2.   Hasło „Acht” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.
  3. 3,0 3,1   Hasło „acht” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.