онъ
онъ (język staro-cerkiewno-słowiański) edytuj
- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- ⱁⱀⱏ
- transliteracja:
- onŭ
- wymowa:
- znaczenia:
zaimek osobowy, rodzaj męski
zaimek wskazujący, rodzaj męski
- odmiana:
- (1.1, 2.1) [2]
- przykłady:
- (1.1) врагꙑ его облѣкѫ въ стоудъ • а на ономь процвьтетъ свѩтꙑни моѣ[3] → Odzieję wstydem jego nieprzyjaciół, a nad nim zabłyśnie jego korona.
- (1.1) … богъ живетъ въ немъ • и онъ въ боѕѣ[4] → … Bóg trwa w nim, a on w Bogu.
- (2.1) вамъ естъ дано вѣдѣти таинаа цѣсарьствиѣ божиѣ • ѡнѣмъ же вънѣщънимь въ притъчахъ вьсѣ бꙑваѭтъ[5] → Wam dana jest tajemnica królestwa Bożego, dla tych zaś, którzy są poza wami, wszystko dzieje się w przypowieściach.
- składnia:
- synonimy:
- (2.1) овъ
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- odziedziczone z prasł. *onъ → tamten, ów, z prabałtosł. *anas → tamten, ów
- por. litew. anàs → tamten, hetyc. 𒀭𒉌𒅖 (anniš) → to
- uwagi:
- zaimek ten pierwotnie był zaimkiem wskazującym i wyparł pierwotny zaimek osobowy и/ꙗ/ѥ → on/ona/ono, który zachował się tylko w formach niemianownikowych
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Czesław Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym, PWN, Warszawa 2004, ISBN 83-01-14280-4, s. 55, 194.
- ↑
S. A. Awierina, Ł. M. Nawtanowicz, M. B. Popow, O. A. Starowojtowa, Старославянский язык, Petersburski Uniwersytet Państwowy, Petersburg 2013, ISBN 978-5-903549-11-5, s. 248–249.
- ↑ Księga Psalmów 131:18
- ↑ 1 List św. Jana
- ↑ Ewangelia wg św. Marka 4:11
онъ (język staroruski) edytuj
- transliteracja:
- onŭ
- wymowa:
- znaczenia:
zaimek osobowy, rodzaj męski
- odmiana:
- (1.1) [2]
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) и
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- źródłosłów dla: rus. онъ, białor. ён, karpatorusiń. він, ukr. він; ros. он
- odziedziczone z prasł. *onъ → tamten, ów, z prabałtosł. *anas → tamten, ów
- por. litew. anàs → tamten, hetyc. 𒀭𒉌𒅖 (anniš) → to
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Hasło „онъ” w: Izmaił Sriezniewski, Матеріалы для Словаря древне-русскаго языка по письменнымъ памятникамъ, t. 2: Л — П, Wydział Języka i Literatury Rosyjskiej Cesarskiej Akademii Nauk, Petersburg 1902, s. 673.
- ↑ Wiaczesław Iwanow, Историческая грамматика русского языка, Просвещение, Moskwa 1990, ISBN 5-09-000910-4, s. 285.