Podobna pisownia Podobna pisownia: zaczacc
 
mężczyzna żnie (1.1)
wymowa:
IPA[ʒɔ̃ɲʨ̑], AS[žõńć], zjawiska fonetyczne: nazal.asynch. ą  ?/i
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) roln. ścinać zboże lub trawę ręcznie, za pomocą jakiegoś narzędzia np. sierpa, kosy
(1.2) daw. wyciskać, skręcając coś
odmiana:
(1.1) koniugacja Xc
(1.2) koniugacja Xc
przykłady:
(1.1) Żniwiarze żęli dzisiaj żyto.
(1.1) (…) a kto sieje w duchu, z ducha żąć będzie żywot wieczny[1].
składnia:
(1.1) żąć + B. • żąć + N.
kolokacje:
(1.1) żąć zboże / pszenicę / żyto / owies / jęczmień / grykę / trawę • żąć kosą / sierpem
synonimy:
(1.1) kosić
(1.2) wyżymać
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. żęcie n, żniwa nmos, żeńca m, nażęcie n, pożęcie n, wyżymaczka ż, dożynki nmos
czas. nażąć dk., pożąć dk.
przym. żniwny
związki frazeologiczne:
życie siać, żywot żąć
etymologia:
(1.1) prasł. *žęti, prasł. *žьnǫ → 'ciąć, ścinać ostrym narzędziem'[2]
por. białor. жаць, ros. жать, ukr. жати, czes. žít, słc. žať
(1.2) prasł. *žęti, prasł. *žьmǫ → 'gnieść, cisnąć, ugniatać, wygniatać, wyciskać'[3]
uwagi:
(1.1) wyraz w języku polskim, złożony wyłącznie z liter ze znakami diakrytycznymi
tłumaczenia:
źródła:
  1. Biernat z Lublina, Wybór pism, oprac. Jerzy Ziomek, Ossolineum, 1954, str. 156
  2.   Hasło „żąć (zboże)” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  3.   Hasło „żąć (ścierkę)” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.