świątynia (język polski) edytuj

 
ruiny świątyni (1.1) greckiej
 
świątynia (1.1) prawosławna
 
świątynia (1.1) hinduistyczna
 
świątynia (1.2)
wymowa:
IPA[ɕfʲjɔ̃nˈtɨ̃ɲa], AS[śfʹi ̯õntńa], zjawiska fonetyczne: zmięk.utr. dźw.nazal.asynch. ą -ni…i → j  ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) archit. rel. budowla postawiona dla celów religijnych: miejsce kultu, składania ofiar, celebrowania obrzędów; zob. też świątynia w Wikipedii
(1.2) archit. ogrodowa budowla romantyczna, inspirowana antykiem, wznoszona dla celów estetycznych
(1.3) przen. miejsce szczególnie związane z jakąś działalnością, zwykle uroczystą
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Wierni zebrali się w świątyni na wieczorną modlitwę.
(1.1) Kładziono go codziennie przy bramie świątyni, zwanej Piękną, aby wstępujących do świątyni, prosił o jałmużnę[1].
(1.2) W Waszyngtonie widziałem parkową świątynię przy której gromadzili się imigranci z Haiti.
(1.3) Ławka nad rzeką stawała się jej świątynią odosobnienia, jej osobistym azylem.
składnia:
kolokacje:
(1.3) świątynia sztuki / nauki
synonimy:
(1.1) sanktuarium
(1.3) przybytek
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) budowla
(1.2) budowla
(1.3) miejsce
hiponimy:
(1.1) kościół, cerkiew, meczet, bożnica, sala królestwa, synagoga, zikkurat / ziggurat, kienesa / kenesa, honzan, gompa, pagoda, wihara, mandir, jinja
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. święto n, święty mos, święta ż, świętość ż, świętobliwość ż, świętoszek mos, świętoszka ż, świętowanie n, poświęcenie n, święcenie n, świątek mrz
zdrobn. świątynka ż, świątyńka ż
czas. święcić ndk., świętować ndk., uświęcić dk., poświęcić dk., poświęcać dk., wyświęcić dk., wyświęcać ndk., prześwięcić dk.
przym. świątynny, święty, świętobliwy, świętoszkowaty, świąteczny, odświętny, świątobliwy
przysł. odświętnie, świątecznie, świętobliwie, świątobliwie, świętoszkowato
związki frazeologiczne:
świątynia dumania
etymologia:
czes.[2]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Dzieje Apostolskie 3,2, Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003 (tłum. Marian Wolniewicz).
  2. Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 136.