śmiać się
śmiać się (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ˈɕmʲjät͡ɕ‿ɕɛ], AS: [śmʹi ̯äć‿śe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• denazal.• zestr. akc.• i → j
- znaczenia:
czasownik zwrotny niedokonany
- odmiana:
- (1.1-2) koniugacja Xb
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik śmiać się czas teraźniejszy śmieję się śmiejesz się śmieje się śmiejemy się śmiejecie się śmieją się czas przeszły m śmiałem się śmiałeś się śmiał się śmialiśmy / reg. śmieliśmy się śmialiście / reg. śmieliście się śmiali / reg. śmieli[1] się ż śmiałam się śmiałaś się śmiała się śmiałyśmy się śmiałyście się śmiały się n śmiałom się śmiałoś się śmiało się tryb rozkazujący niech się śmieję śmiej się niech się śmieje śmiejmy się śmiejcie się niech się śmieją pozostałe formy czas przyszły m będę się śmiał,
będę się śmiaćbędziesz się śmiał,
będziesz się śmiaćbędzie się śmiał,
będzie się śmiaćbędziemy się śmiali / reg. śmieli[1],
będziemy się śmiaćbędziecie się śmiali / reg. śmieli[1],
będziecie się śmiaćbędą się śmiali / reg. śmieli[1],
będą się śmiaćż będę się śmiała,
będę się śmiaćbędziesz się śmiała,
będziesz się śmiaćbędzie się śmiała,
będzie się śmiaćbędziemy się śmiały,
będziemy się śmiaćbędziecie się śmiały,
będziecie się śmiaćbędą się śmiały,
będą się śmiaćn będę się śmiało,
będę się śmiaćbędziesz się śmiało,
będziesz się śmiaćbędzie się śmiało,
będzie się śmiaćczas zaprzeszły m śmiałem się był śmiałeś się był śmiał się był śmialiśmy / reg. śmieliśmy się byli śmialiście / reg. śmieliście się byli śmiali / reg. śmieli[1] się byli ż śmiałam się była śmiałaś się była śmiała się była śmiałyśmy się były śmiałyście się były śmiały się były n śmiałom się było śmiałoś się było śmiało się było forma bezosobowa czasu przeszłego śmiano się tryb przypuszczający m śmiałbym się,
byłbym się śmiałśmiałbyś się,
byłbyś się śmiałśmiałby się,
byłby się śmiałśmiali / reg. śmieli[1]byśmy się,
bylibyśmy się śmiali / reg. śmieli[1]śmiali / reg. śmieli[1]byście się,
bylibyście się śmiali / reg. śmieli[1]śmiali / reg. śmieli[1]by się,
byliby się śmiali / reg. śmieli[1]ż śmiałabym się,
byłabym się śmiałaśmiałabyś się,
byłabyś się śmiałaśmiałaby się,
byłaby się śmiałaśmiałybyśmy się,
byłybyśmy się śmiałyśmiałybyście się,
byłybyście się śmiałyśmiałyby się,
byłyby się śmiałyn śmiałobym się,
byłobym się śmiałośmiałobyś się,
byłobyś się śmiałośmiałoby się,
byłoby się śmiałoimiesłów przymiotnikowy czynny m śmiejący się, nieśmiejący się ż śmiejąca się, nieśmiejąca się śmiejące się, nieśmiejące się n śmiejące się, nieśmiejące się imiesłów przysłówkowy współczesny śmiejąc się, nie śmiejąc się rzeczownik odczasownikowy śmianie się, nieśmianie się
- przykłady:
- (1.1) Ten żart tak bardzo go rozśmieszył, że jeszcze następnego dnia go wspominał, śmiejąc się.
- (1.2) Krytykować i śmiać się z kogoś to bardzo łatwa rzecz.
- składnia:
- (1.2) śmiać się z + D.
- synonimy:
- (1.1) reg. pot. chichrać się; gw. (Górny Śląsk) śmioć sie
- (1.2) wyśmiewać
- antonimy:
- (1.1) płakać
- hiperonimy:
- hiponimy:
- (1.1) chichotać, zaśmiewać się, pot. kwiczeć, rechotać, ryczeć ze śmiechu, ryć ze śmiechu, rżeć / rżeć ze śmiechu, śmiać się w kułak, być rozbawionym
- (1.2) śmiać się w kułak
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. śmiech m, uśmiech m
- czas. uśmiechać się, podśmiewać się, rozśmieszać, wyśmiać, roześmiać się, zaśmiewać się
- przym. roześmiany
- związki frazeologiczne:
- nie wiadomo czy śmiać się, czy płakać • śmiać się do rozpuku / śmiać się całą gębą / śmiać się od ucha do ucha / śmiać się z całego serca / śmiać się z całej duszy / śmiać się na cały głos / śmiać się w głos / śmiać się do łez • śmiać się jak głupi do sera • śmiać się przez łzy • śmiać się w kułak
- etymologia:
- od prasł. *smijati sę, od rdzenia praindoeur. *smeHi-[2]
- por. białor. смяяцца, chorw. smijati se, czes. smát se, dłuż. smjaś se, ros. смеяться, słc. smiať sa i ukr. смія́тися
- por. ang. smile i sanskr. स्मयते
- uwagi:
- tłumaczenia:
- ajnoski: (1.1) ミナ (mina)
- albański: (1.1) qesh
- angielski: (1.1) laugh
- arabski: (1.1) ضحك
- baskijski: (1.1) barre egin, irri egin
- białoruski: (1.1) смяяцца; (1.2) смяяцца
- bułgarski: (1.1) смея се; (1.2) смея се
- chiński standardowy: (1.1) 笑 (xiào)
- chorwacki: (1.1) smijati se
- czeski: (1.1) smát se; (1.2) smát se
- dolnołużycki: (1.1) smjaś se
- duński: (1.1) grine, le
- elfdalski: (1.1) läa
- esperanto: (1.1) ridi
- estoński: (1.1) naerma
- fiński: (1.1) nauraa
- francuski: (1.1) rire
- górnołużycki: (1.1) smjeć so
- grenlandzki: (1.1) illarpoq
- hiszpański: (1.1) reír, reírse
- karpatorusiński: (1.1) смяти ся
- kaszubski: (1.1) smiôc sã
- kataloński: (1.1) riure
- luksemburski: (1.1) laachen
- macedoński: (1.1) се смее
- nepalski: (1.1) हाँस्नु (hām̐snu)
- niderlandzki: (1.1) lachen
- niemiecki: (1.1) lachen; (1.2) lachen über
- połabski: (1.1) sḿot-să
- rosyjski: (1.1) смеяться; (1.2) смеяться
- rumuński: (1.1) râde
- słowacki: (1.1) smiať sa
- słoweński: (1.1) smejati se
- szwedzki: (1.1) skratta
- tahitański: (1.1) ʻata
- tuvalu: (1.1) kata
- ukraiński: (1.1) сміятися
- węgierski: (1.1) nevet
- wilamowski: łaha, łahha, łaocha
- włoski: (1.1) ridere
- źródła:
- ↑ Hasło „śmiać się” w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-X, s. 765.
- ↑ Hasło „smijeh” w: Hrvatski jezični portal.