łyżka
łyżka (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) sztuciec służący do jedzenia
- (1.2) miara objętości substancji mieszczącej się w łyżce (1.1)
- (1.3) techn. część maszyny budowlanej służąca do czerpania i przenoszenia materiałów, przeważnie sypkich
- (1.4) miara objętości substancji mieszczącej się w łyżce (1.3)
- (1.5) łow. ucho zwierzyny płowej, także muflona, kozicy, żubra[1]
- odmiana:
- (1.1-5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik łyżka łyżki dopełniacz łyżki łyżek celownik łyżce łyżkom biernik łyżkę łyżki narzędnik łyżką łyżkami miejscownik łyżce łyżkach wołacz łyżko łyżki
- przykłady:
- (1.1) Łyżkę stołową należy umieścić po prawej stronie talerza.
- (1.2) Zjedz chociaż dwie łyżki zupy!
- składnia:
- (1.2) łyżka + D.
- kolokacje:
- (1.1) łyżka stołowa / cedzakowa / wazowa • łyżkowidelec
- (1.2) łyżka cukru / soli / śmietany / zupy itp. • dodać łyżkę czegoś • zjeść łyżkę czegoś
- (1.3) łyżka koparki
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. łyżeczkowanie n, łyżkarstwo n, łyżkarz mos, łyżnik m, łyżkowiec m
- czas. łyżkować ndk., łyżeczkować ndk.
- przym. łyżkowy
- związki frazeologiczne:
- aby jeść z diabłem zupę, trzeba mieć długą łyżkę • a łyżka na to: niemożliwe • daleko od łyżki do gęby • kiedy najbardziej smakuje, odkładaj łyżkę • łyżka do butów • łyżka dziegciu w beczce miodu • po świętym Bartłomieju z łyżki deszczu ceber błota • móc jeść łyżkami • odłożyć łyżkę • utopić w łyżce wody
- uwagi:
- (1.5) najczęściej w liczbie mnogiej
- tłumaczenia:
- abenaki: (1.1) amkuôn
- afrykanerski: (1.1) lepel
- albański: (1.1) lugë ż
- angielski: (1.1) spoon; (1.3) shovel
- arabski: (1.1) ملعقة
- baskijski: (1.1) koilara; (1.2) koilarakada
- białoruski: (1.1) лыжка ż
- bułgarski: (1.1) лъжица ż
- chorwacki: (1.1) žlica ż; (1.2) žlica ż
- czeski: (1.1) lžíce ż
- dolnołużycki: (1.1) łžyca ż
- duński: (1.1) ske w
- esperanto: (1.1) kulero
- estoński: (1.1) lusikas
- fiński: (1.1) lusikka
- francuski: (1.1) cuillère ż, cuiller ż; (1.2) cuillerée ż
- górnołużycki: (1.1) łžica ż
- grenlandzki: (1.1) alussaat
- gudźarati: (1.1) ચમચો m (camacō)
- hiszpański: (1.1) cuchara ż; (1.2) cucharada ż; (1.3) cuchara ż
- inuktitut: (1.1) ᐊᓘᑦ (aluut)
- islandzki: (1.1) skeið ż
- japoński: (1.1) 匕 (sajinohi)
- kaszubski: (1.1) łëżka ż, łëszka ż; (1.2) łëżka ż, łëszka ż
- kataloński: (1.1) cullera ż
- kazachski: (1.1) қасық
- litewski: (1.1) šaukštas m
- łaciński: (1.1) coclearium n, coclear n
- łotewski: (1.1) karote ż
- malediwski: (1.1) ސަމްސާ
- niemiecki: (1.1) Löffel m, Esslöffel m
- nowogrecki: (1.1) κουτάλι n; (1.2) κουταλιά ż, κουτάλι n; (1.3) κουτάλα ż
- ormiański: (1.1) գդալ
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- rosyjski: (1.1) ло́жка ż; (1.2) ло́жка ż; (1.3) ковш m; (1.4) ковш m
- rumuński: (1.1) lingură ż
- słowacki: (1.1) lyžica ż
- słoweński: (1.1) žlica ż
- suahili: (1.1) kijiko
- szwedzki: (1.1) sked w
- tybetański: (1.1) ཐུར
- ukraiński: (1.1) ло́жка ż; (1.2) ло́жка ż; (1.3) ківш m
- węgierski: (1.1) kanál, evőkanál
- wilamowski: (1.1) łefuł m
- włoski: (1.1) cucchiaio m
- wolof: (1.1) kuddu
- źródła:
- ↑ Marek P. Krzemień, 1000 słów o łowiectwie, Warszawa 1986, s. 92, ISBN 8311072604.
- ↑ Hasło „łyżka” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.