tajemnica

tajemnica (język polski)

wymowa:

​ IPA: [ˌtajɛ̃mʲˈɲiʦ̑a], AS: [tai ̯ẽmʹńica], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• akc. pob.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wiadomość poufna, przeznaczona dla niektórych osób lub całkowicie skryta

(1.2) rzecz tajemna, niewytłumaczalna

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	tajemnica	tajemnice
dopełniacz	tajemnicy	tajemnic
celownik	tajemnicy	tajemnicom
biernik	tajemnicę	tajemnice
narzędnik	tajemnicą	tajemnicami
miejscownik	tajemnicy	tajemnicach
wołacz	tajemnico	tajemnice

przykłady:

(1.1) Zosia i Basia chyba mają jakąś tajemnicę, bo od rana coś sobie szepczą.

(1.2) Ubolewał, że „chrześcijaństwo zupełnie zgubiło tajemnicę cierpienia zwierząt — jeden z kluczy do zrozumienia tajemnicy zła (…)”.

składnia:

(1.1) tajemnica + D.

(1.2) tajemnica + D.

kolokacje:

(1.1) skrywać / mieć tajemnicę • dotrzymać / dochować / strzec tajemnicy • poznać / wyjawić / zgłębić / zdradzić tajemnicę • tajemnica państwowa • tajemnica spowiedzi • tajemnica korespondencji

(1.2) tajemnica życia / śmierci

synonimy:

(1.1) sekret, informacja niejawna

(1.2) sekret, misterium

antonimy:

(1.1) jawność, informacja publiczna

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. tajność ż, tajemniczość ż, wtajemniczenie n

czas. taić, zataić, wtajemniczać, wtajemniczyć, utajnić, utajniać, odtajnić, odtajniać, wtajemniczyć, zatajać

przym. tajny, tajemny, tajemniczy, utajniony, odtajniony, wtajemniczony, potajemny

przysł. tajnie, tajemnie, tajemniczo, potajemnie

związki frazeologiczne:

dochować tajemnicy • mroczna tajemnica • publiczna tajemnica • tajemnica alkowy • tajemnica handlowa • tajemnica poliszynela • tajemnica spowiedzi • tajemnica śmierci • uchylić rąbka tajemnicy • zabrać tajemnicę do grobu

etymologia:

pol. tajemny + -ica

uwagi:

zob. też tajemnica w Wikicytatach

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) secret; (1.2) mystery
• arabski: (1.1) سر, خفية
• baskijski: (1.1) sekretu, isileko
• białoruski: (1.1) таямніца ż; (1.2) таямніца ż
• boloński: (1.1) segrêt m
• bułgarski: (1.1) тайна ż; (1.2) тайна ż
• chorwacki: (1.1) tajna ż
• duński: (1.1) hemmelighed w
• esperanto: (1.1) sekreto; (1.2) mistero
• francuski: (1.1) secret m, mystère m
• hebrajski: (1.1) תעלומה ż (ta'aluma)
• hiszpański: (1.1) secreto m, misterio m
• islandzki: (1.1) leyndarmál n
• japoński: (1.1) 秘密 (ひみつ, himitsu), 機密 (きみつ, kimitsu)
• kaszubski: (1.1) krëjamnota ż
• kataloński: (1.1) secret m
• łaciński: (1.1) secretum, arcanum
• niemiecki: (1.1) Geheimnis n
• nowogrecki: (1.1) μυστικό n
• perski: (1.1) راز
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• rosyjski: (1.1) тайна ż, секрет m
• sardyński: (1.1) segretu m
• slovio: (1.1) tainost (таиност)
• sycylijski: (1.1) sicretu m
• szwedzki: (1.1) hemlighet w
• ukraiński: (1.1) таємниця ż, таїна ż; (1.2) таємниця ż
• wilamowski: (1.1) gyhȧjmy kȧjt ż
• włoski: (1.1) segreto m, mistero m, arcano m

źródła: