lecieć (język polski) edytuj

 
samoloty lecą (1.1)
 
piłka leci (1.1)
 
oni lecą (1.2)
 
oni gdzieś lecą (1.3)
 
woda leci (1.6)
 
mężczyzna leci (1.7) do wody
wymowa:
IPA[ˈlɛʨ̑ɛ̇ʨ̑], AS[lećėć], zjawiska fonetyczne: zmięk.podw. art. ?/i
znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. polecieć)

(1.1) przemieszczać się w powietrzu
(1.2) podróżować samolotem
(1.3) pot. szybko biec
(1.4) o czasie szybko mijać
(1.5) pot. slang. być zakochanym, zauroczonym
(1.6) pot. płynąć, ciec
(1.7) spadać
(1.8) o programie, filmie być wyświetlanym
(1.9) o muzyce, audycji być odtwarzanym
(1.10) wieść (układać, powodzić) się
odmiana:
(1.1-10) koniugacja VIIa
przykłady:
(1.1) Ptaki lecą na południe.
(1.2) Premier leci samolotem na spotkanie w Paryżu.
(1.3) Jak tylko Baśka podsłucha sąsiadów, szybko leci z tym do siostry, żeby jej o tym opowiedzieć.
(1.4) Czas leci, a ty wciąż jesteś tak przystojny jak tamtej wiosny!
(1.5) Wczoraj Igor jakoś tak dziwnie się popatrzył na Laurę. Dziewczyny już opowiadają, że on na nią leci.
(1.6) Krew mi leci z nosa.
(1.6) U mnie wódka leci z kranów[1].
(1.7) Z drzew lecą liście i żołędzie.
(1.7) Uważaj! Cegła leci!
(1.8) Co dziś leci w kinie?
(1.9) Co to za piosenka leci w radiu?
(1.10) Jak ci leci? Dawno się nie odzywałeś. Jakoś leci.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) frunąć; szybować
(1.3) gnać, pędzić
(1.6) kapać
antonimy:
(1.3) pot. wlec się
(1.8) zdjąć, przerwać
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. latawiec mos/mrz, latanie n, lot mrz, lotnisko mrz, lotnia ż, lotnik mos
czas. latać ndk., nadlecieć dk., przelecieć dk., przylecieć dk., rozlecieć dk., wylecieć dk., zalecieć dk.
związki frazeologiczne:
lecieć na kogoślecieć na złamanie karkulecieć na ośleplecieć sobie w kulkilecieć z wywieszonym jęzoremna Trzech Króli słońce świeci, wiosna do nas pędem leci
etymologia:
prasł. *letěti[2]
uwagi:
dotyczy czynności w danej chwili; latać dotyczy czynności regularnej
tłumaczenia:
źródła:
  1. Z Internetu.
  2.   Hasło „lecieć” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.